Εκείνο που κυριαρχεί, είναι το ελληνορθόδοξο Πνεύμα των Χριστουγέννων, που αποτελεί τον κεντρικό άξονα όλων των ιστοριών του Παπαδιαμάντη

Κάθε χρόνο, τέτοιες χρονιάρες μέρες, εντυπωσιάζομαι με τον κοσμικό και καταναλωτικό τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη Δεσποτική εορτή, αυτή των Χριστουγέννων.  Το πρόταγμα των ημερών το δίνει κατ’ αρχάς ο κόσμος της αγοράς που βλέπει την εορτή των εορτών ως ευκαιρία για την αύξηση των κερδών του, γι’ αυτό και το χριστουγεννιάτικο κλίμα καλλιεργείται παντοιοτρόπως από τον Οκτώβρη μήνα. Σ’ αυτό συμβάλλουν και τα τηλεοπτικά δίκτυα που αρχίζουν πρώιμα να παρακινούν τον κόσμο να υιοθετήσει τις πρακτικές της αγοράς και η Τοπική Αυτοδιοίκηση που μετατρέπει τη θρησκευτική γιορτή σε μια παραμυθένια  υπερπαραγωγή με επίσημο άναμμα δέντρου που συνοδεύεται από εντελώς άσχετες με το πνεύμα των Χριστουγέννων συναυλίες, χριστουγεννιάτικα χωριά, πύργους καλικαντζάρων και ψευδεπίγραφους Αγιοβασίλ...

Πραγματικά, μείναμε ενεοί όχι μόνο με την εντολή που δόθηκε, αλλά και με την ωμότητα και την αναισθησία που δόθηκε

Το Σεπτέμβρη  του 1974, πήρα το πτυχίο του Δασκάλου από την Παιδαγωγική Ακαδημίας Τριπόλεως και αμέσως, σχεδόν, παρουσιάστηκα στο 6ο Σύνταγμα Πεζικού στην Κόρινθο για να υπηρετήσω την στρατιωτική μου θητεία. Ήταν μια συγκεχυμένη, γενικώς, κατάσταση στη χώρα, αφού τον Ιούλιο είχε γίνει η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, και κατόπιν η λεγόμενη μεταπολίτευση. Η δημοκρατία δεν είχε ακόμα σταθεροποιηθεί, ο πόλεμος με την Τουρκία κρεμόταν πάνω από τη χώρα ως δαμόκλειος σπάθη και εμείς ως νεοσύλλεκτοι δεν ξέραμε πόσο θα υπηρετήσουμε, αφού σειρές που έπρεπε να έχουν απολυθεί με 24 μήνες θητείας είχαν κρατηθεί μέσα. Στο 6ο Σ.Π. Κορίνθου δεν επιλέχθηκα ως Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός και έτσι περίμενα κι εγώ, μαζί με τους άλλους  …  απορριφθέντες, να δούμε σε ποια ειδικότητα «θα μας ρίξουν». Μια μέ...

Με το τραγούδι πέθανες/ και δάκρυα δε σου στέκουν/ της λευτεριάς τα δάχτυλα/ στεφάνι αγνό σου πλέκουν

Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ 118 ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 26 Νοέμβρη 1980)   Οι Αγώνες για την Ελευθερία και την Προκοπή του Λαού χρειάζονται Θυσίες. Και πάντα,  στις κρίσιμες ώρες, βρίσκονται ψυχές ευγενικές,  που δεν κάνουν υπολογισμούς,  όταν έλθει η ώρα της αυτοθυσίας, όσο βαριά κι αν είναι.  Μια τέτοια Θυσία ήταν εκείνη των 118 Σπαρτιατών στο Μονοδένδρι. Τη νύχτα της 23 Οκτωβρίου 1943 οι γερμανοί κατακτητές, με καταλόγους που είχαν συντάξει «σπαρτιάτες» συνεργάτες τους και συνοδευόμενοι από κουκουλοφόρους «σπαρτιάτες» δωσίλογους, συνέλαβαν αγωνιστές και μέλη του ΕΑΜ, τον ανθό της κοινωνίας της Σπάρτης, και τους μετέφεραν στις φυλακές της Τρίπολης. Στις 26 Νοεμβρίου 1943, ως αντίποινα για την επίθεση ανταρτών του ΕΛΑΣ εναντίον γερμανικής φάλαγγας στο Μονοδέντρι, φόρτωσαν σε κ...

«Επειδή, είναι φυσικό να δημιουργείται σύγχυση, αφού για το ίδιο ιστορικό γεγονός υπάρχει μνημείο των 105, οδός των 118 και δεύτερο μνημείο των 100, που αποτελεί και τη αλήθεια, είναι χρέος του Δήμου και της Περιφερειακής ενότητας να αποκαταστήσουν τα πράγματα...»

Μονοδένδρι 26 Νοεμβρίου 1943  Η αναφορά που ακολουθεί είναι σχετική με ένα ιστορικό γεγονός που συνέβη πριν από 77 χρόνια στο Μονοδένδρι τόπο εκτελέσεως 100 Ελλήνων πατριωτών από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και  υπεβλήθη στο Δήμο Σπάρτης με αριθμό πρωτοκόλλου 34856/19-12-2017. Παράλληλα την ίδια ημέρα εστάλη με email στον τότε πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου κ. Στρατηγάκο. Δυστυχώς δεν έλαβα ποτέ καμία απάντηση, ούτε θετική, ούτε αρνητική επί του θέματος και επί των προτάσεων που εμπεριέχονται. Επειδή θεωρώ ότι είναι κρίσιμο το θέμα που θίγεται και αφορά το σύνολο του σπαρτιατικού λαού και όχι μόνο επανέρχεται το θέμα αυτή τη φορά δια του τύπου με την ελπίδα η νέα δημοτική αρχή  και η περιφερειακή διοίκηση αυτή τη φορά να επιληφθούν του θέματος. -------   ...

Στο Γύθειο ο νεαρός Τζιοκόντο γνώρισε την Δήμητρα Ψιλάκου από την οικογένεια των Κοκκινάκηδων, την οποία παντρεύτηκε και απέκτησε μαζί της την πανέμορφη κόρη του Τζελίντα

Το όνομα του Αρχιμουσικού Τζιοκόντο Μορέττι το άκουσα για πρώτη φορά σε μια συνέντευξη του αείμνηστου ιστορικού συγγραφέα Σαράντου Καργάκου, ο οποίος τον ανέφερε ως γνήσιο φιλέλληνα σε αντιδιαστολή με την ανιστόρητα απαράδεκτη άποψη του Βασίλη Ραφαηλίδη περί φιλελληνισμού του Αδόλφου Χίτλερ. Η αναφορά αυτή αποτέλεσε το κίνητρο να ψάξω να βρω ποιος ήταν αυτός ο Ιταλός Αρχιμουσικός που συνέδεσε τη ζωή του με την Ελλάδα και μάλιστα με το Γύθειο, βάζοντας τραγικό τέλος σ’ αυτήν τον πρώτο χρόνο της Κατοχής. Ο Τζιοκόντο Μορέττι (Giokonto Moretti)  γεννήθηκε στη μικρή πόλη Pozzuolo, κοντά στην Περούτζια της Ιταλίας το έτος 1867. Οι γονείς του ήταν από αρχοντική γενιά γι’ αυτό φρόντισαν να λάβει ο γιος τους μεγάλη εγκύκλια και μουσική μόρφωση. Σε ηλικία 29 ετών έρχεται στην Ελλάδα κατά μία ε...

«Ο Ζευς υπήρχε! / Ο Ζεύς υπάρχει! / Ο Ζευς πάντα θα υπάρχει! / Ω μεγάλε Ζευ! / Η γη βγάνει καρπούς / Γι’ αυτό δοξάστε τη Μητέρα Γη»!

Διάβασα προ ημερών τα «Φωκικά» του περιηγητή της αρχαιότητας Παυσανία (Ελλάδος Περιήγησις) και με εντυπωσίασε το γεγονός ότι με αφορμή το Μαντείο των Δελφών οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν διασώσει τα ονόματα των γυναικών που προφήτευαν από θεία έμπνευση, τα οποία κατέγραψε ο συγγραφέας. Σύμφωνα με τον Παυσανία, λοιπόν, στην αρχαιότητα υπήρχαν οι παρακάτω γυναίκες-μάντισσες: 1.            Η Σίβυλλα που ήταν κόρη του Δία και της Λαμίας θυγατέρας του Ποσειδώνα. Αυτή ήταν η πρώτη γυναίκα που έψαλλε χρησμούς και ονομάστηκε «Σίβυλλα» από τους Λίβυες. 2.            Η Ηροφίλη , η οποία υπήρξε πριν από τον Τρωικό Πόλεμο και προείπε στους χρησμούς της ότι η Ελένη θα μεγαλώσει στη Σπάρτη και θα γίνει η συμφορά της Ευρώπης και της Ασίας και οι Έλληνες θα κυριεύσουν για χάρη της την Τροία. Οι κά...

Τρεκλίζω στον άνεμο χωρίς άλλο ρούχο, διπλωμένος με το ντουφέκι μου, παγωμένος και ασταθής.

«Ένας στρατιώτης μουρμουρίζει στο αλβανικό μέτωπο»    Ποιος θα μας φέρει λίγον ύπνο εδώ που βρισκόμαστε; Θα μπορούσαμε τότες τουλάχιστο να ιδούμε πως έρχεται τάχατε η μάνα μας βαστάζοντας στη μασχάλη της ένα σεντόνι λουλακιασμένο με μια ποδιά ζεστασιά και κατιφέδες από το σπίτι μας. Ένα φθαρμένο μονόγραμμα στην άκρη του μαντιλιού: ένας κόσμος χαμένος.   Τριγυρίζουμε πάνω στο χιόνι με τις χλαίνες κοκαλιασμένες. Ποτέ δεν βγήκε ο ήλιος σωστός απ΄ τα υψώματα του Μοράβα, ποτέ δεν έδυσε ο ήλιος αλάβωτος απ΄ τ΄ αρπάγια της Τρεμπεσίνας. Τρεκλίζω στον άνεμο χωρίς άλλο ρούχο, διπλωμένος με το ντουφέκι μου, παγωμένος και ασταθής.   (Σαν ήμουνα μικρός καθρεφτιζόμουνα στα ρυάκια της πατρίδας μου δεν ήμουν πλασμένος για τον πόλεμο).   Δε θα μου πήγαινε αυτή η πρ...

(Από το βιβλίο του Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

( Συνέχεια από το προηγούμενο https://www.spartorama.gr/articles/76764-to-psomi-ton-buzantinon--o-chairetismos-tous--i-oikogeneia--o-gamos--meros-iii-apo-ton-dimitri-katsafana/ )                Νόμιμος ήταν μόνον ο θρησκευτικός γάμος. Από τον 9ο αιώνα, ο θρησκευτικός γάμος καθοριζόταν από Νεαρά του Λέοντα του Σοφού. Πολύ παλαιότερα όμως, κατά τους πρώτους χρόνους της Εκκλησίας, ο γάμος ήταν ακόμη πολιτικός. Από κάποια στιγμή και ύστερα, στη μακρινή εκείνη περίοδο, υπήρξε και κάποιος τύπος θρησκευτικού γάμου που γινόταν μπροστά στον επίσκοπο ή τον ιερέα, αλλά ο γάμος αυτός, χωρίς να δηλώνεται στην Πολιτεία, δεν θεωρείτο έγκυρος. Μόνον από την περίοδο του Ιουστινιανού οι μελλόνυμφοι δήλωναν τις προθέσεις τους να παντρευτούν και συνέτασσαν πρακτικό γάμου. Οι πηγές δεν είναι απόλυτα σαφε...

(Από το βιβλίο του Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

( Συνέχεια από το προηγούμενο https://www.spartorama.gr/articles/76660-to-psomi-ton-buzantinon--o-chairetismos-tous--i-oikogeneia--o-gamos--meros-ii-apo-ton-dimitri-katsafana/ )  Στην πλειονότητά τους οι Βυζαντινοί έκαναν οικογένεια. Σε όλες τις τάξεις, πλουσίων και φτωχών, φαίνεται ότι οι πολυμελείς οικογένειες αποτελούν τον κανόνα. Η χωρητικότητα του σπιτιού, αν κρίνουμε από τον συνωστισμό των σπιτιών του Μυστρά, ήταν μικρή. Δεν ζούσαν όλα τα παιδιά. Η θνησιμότητα τότε, αλλά και πολλούς αιώνες ύστερα, και όχι μόνο στο Βυζάντιο, ήταν μεγάλη, κυρίως στις μικρές ηλικίες. Γι’ αυτό η ευχή για το νεογέννητο ήταν πάντα «να τους ζήσει». Ήταν οι ασθένειες, οι λοιμώδεις επιδημίες. Η Εκκλησία συνεχίζει και σήμερα να παρακαλεί τον Θεό να απομακρύνει από τους πιστούς την ασθένεια και την πείνα,...

(Από το βιβλίο του Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

( Συνέχεια από το προηγούμενο https://www.spartorama.gr/articles/76661-to-psomi-ton-buzantinon--o-chairetismos-tous--i-oikogeneia--o-gamos--meros-i-apo-ton-dimitri-katsafana/ )                  Αν γινόταν ο υπήκοος να πλησιάσει τον αυτοκράτορα ή τον δεσπότη, έπεφτε στα πόδια του σε ένδειξη αφοσίωσης. Προσκυνούσε τον ηγεμόνα. Ήταν πολύ δύσκολο να πάρεις την άδεια να πλησιάσεις τον αυτοκράτορα. Το πρόσωπο του αυτοκράτορα ήταν ιερό. Η αντίληψη αυτή πάει πολύ μακριά στο παρελθόν. Ανατρέχει στους Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους, όταν στις ανατολικές επαρχίες ο αυτοκράτορας άρχισε να θεοποιείται, αντίληψη που γρήγορα διαδόθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η αντίληψη αυτή παρέμεινε ακόμη και μετά τον Κωνσταντίνο, τον ιδρυτή της Κωνσταντινούπολης. Η όλη αυστηρή τυπικότητα των τελετών και η ...

Ένα από τα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης είναι και οι πήλινες μάσκες που έχουν ανακτηθεί από το Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος, για τις οποίες, έως και σήμερα, δεν έχει βρεθεί ικανοποιητική εξήγηση, όσον αφορά τον σκοπό και τη χρήση τους

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης, παρ’ όλο που είναι, πλέον, πολύ μικρό για να στεγάσει τον λακωνικό αρχαιολογικό πλούτο, διαθέτει εκθέματα μοναδικά που προκαλούν απέραντο θαυμασμό στον επισκέπτη και θεμελιώδη προϋπόθεση για τη μελέτη της Λακωνικής Τέχνης και την κατανόηση της ιστορίας της Αρχαίας Σπάρτης. Ένα από τα εκθέματα αυτά είναι και οι πήλινες μάσκες που έχουν ανακτηθεί από το Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος, για τις οποίες, έως και σήμερα, δεν έχει βρεθεί ικανοποιητική εξήγηση, όσον αφορά τον σκοπό και τη χρήση τους. Προφανώς, οι πήλινες αυτές μάσκες, ήταν αναθήματα στο πιο σημαντικό Ιερό της Αρχαίας Σπάρτης, αυτό της Ορθίας Αρτέμιδος, το οποίο βρισκόταν στην περιοχή Λίμνες, η οποία εκτεινόταν ανατολικά μέχρι τον Ευρώτα, και ίσως αποτελούσαν απομιμήσεις ξύλινων, δερμάτινων ή υφασμά...

Το ερώτημα πολλών είναι πώς έτρωγαν οι Βυζαντινοί. Κάθονταν, δηλαδή, σε καθίσματα ή έτρωγαν μισοξαπλωμένοι, όπως οι αρχαίοι Έλληνες;

Ας ξεκινήσουμε από κάτι απλό και στοιχειώδες για τη συντήρηση της ζωής. Το ψωμί, ο άρτος δεν ήταν μόνο βιολογικό προϊόν. Ήταν και ο επιούσιος που έδινε νόημα στη ζωή, ήταν το αντίδωρο του ιδρώτα, ο συνέχων δεσμός της οικογένειας. Κύρια τροφή των Βυζαντινών ήταν το ψωμί. Ξεχώριζαν τα καθαρά ψωμιά, τον καθαρόν άρτον, από το ψωμί της δεύτερης ποιότητας, της μέσης, και από τους τρίτους άρτους, που τους έλεγαν χυδαίους, δηλαδή κατώτερης ποιότητας και ήταν από κριθάρι, για τους φτωχότερους. Κάθε σπίτι σχεδόν στα χωριά είχε τον δικό φούρνο που τον έκαιγαν με γύλα. Στις πόλεις, το ψωμί το πωλούσαν οι φουρνιτάριοι, οι αρτοπώλες. Και στις δύο περιπτώσεις, το ψωμί δεν ήταν απρόσωπο, όπως έγινε στις ημέρες μας, που το βρίσκει κανείς τυποποιημένο και συχνά άγευστο στα σουπερ-μάρκετ. Ας προσθέσουμε, μ...

(Από το βιβλίο του Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

( Συνέχεια από το προηγούμενο https://www.spartorama.gr/articles/76567-filonikies-kai-ubreis-ton-buzantinon-apo-ton-dimitri-katsafana/ )                Έχουμε, επίσης, φιλονικίες και ύβρεις και μεταξύ των συζύγων. Είναι χαρακτηριστικό ότι συζυγικές σκηνές που ελάμβαναν χώρα ήδη τον 4ο αι. μ.Χ. και τις οποίες αναφέρουν ο Ιερός Χρυσόστομος και ο ιστορικός Λιβάνιος, δεν διαφέρουν σε τίποτε από αυτές που αναφέρει ο Πτωχοπρόδρομος τον 12ο αιώνα. Στο Βυζάντιο οι κοινωνικές συνθήκες ήταν λίγο πολύ οι ίδιες για αιώνες. εξάλλου, ο άνθρωπος στο βάθος του είναι ίδιος παρά τις όποιες νεώτερες κοινωνικές αλλαγές. Είναι φυσικό, λοιπόν, να δεχθούμε ότι και στην περίοδο του δεσποτάτου δεν έλειπαν συζυγικές φιλονικίες. Τα αυτά αίτια παράγουν τα αυτά αποτελέσματα. Είναι ενδιαφέρον να ιδούμε μερικές ...

(Από το βιβλίο του Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

Θυμηθήκαμε μόλις τον θυμό του Αχιλλέα, τη λογομαχία του με τον Αγαμέμνονα, ας παρακολουθήσουμε τώρα τη λογομαχία δύο νέων, καθημερινών ανθρώπων στην Κωνσταντινούπολη - και, γιατί όχι, και σε κάποιον δρόμο του Μυστρά ή άλλης πόλης του δεσποτάτου, ή κάπου στα χωράφια. Συναντιούνται, λοιπόν, δύο προδιατεθειμένοι άσχημα. Προτού έρθουν στα χέρια αγριολαλούσαν, άρχιζαν δηλαδή τις βρισιές, ενώ αγρίωναν τους οφθαλμούς, αγρίευαν τα μάτια τους. Ακολουθούσαν φράσεις θυμού, όπως: «Οίδα σε και ηξεύρω σε». «Και τι το ξεύρεις; Τις είσαι και τι θέλεις και εν τω συντυχαίνεις; Τι ν’ τα λέγεις; Τι είναι το λαλείς; Τι εν τω τσαμπουνίζεις; Πως λαλείς; Πως στέκεσαι; Πως αναβλεμματίζεις; Ύπαγε. Ύπαγε των ώδε. περί τούτου σοι μη μελέτω, παρελθέτω η σήμερον και… Αποφθάρητι, στήθι πόρρω μοι ταχύς. Μάθε το με τίνα...

(Δημήτρη Κατσαφάνα «Το Δεσποτάτο του Μυστρά», Περιφέρεια Πελοποννήσου, Έκδοση Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2021)

Όταν, λοιπόν, συλλάμβαναν τον κλέφτη, απαγορευόταν να τον σκοτώσουν. Του έδεναν τα χέρια πίσω, οπισθάγκωνα, τον μαστίγωναν φωνάζοντάς του: «Έλθεις άρα τους πάλι κλέψων;». Τον οδηγούσαν στον έπαρχο και τον δίκαζε, ενώ επέστρεφε τα κλοπιμαία. Οι νόμοι προέβλεπαν διάφορες ποινές. Ο ένοχος πλήρωνε το τετραπλάσιο της τιμής του κλοπιμαίου ή το διπλάσιο, ανάλογα πάντα με την περίπτωση. Καταδικαζόταν και σε φυλάκιση και σε ακρωτηριασμό. Άλλη τιμωρία ήταν η διαπόμπευση στους δρόμους. Τον ένοχο κλοπής ή άλλου παρεμφερούς αδικήματος τον κούρευαν για να τον διαπομπεύσουν, να τον περιτριγυρίσουν στους δρόμους της πόλης-άθλιο θέαμα. Οι Βυζαντινοί, άνδρες και γυναίκες, είχαν μακριά μαλλιά. Η κουρά ήταν πράξη ατιμωτική. Τον ένοχο κλοπής τον κούρευαν άσχημα, με τον τρόπο που κουρεύουν τα γίδια, τα «αιγ...

Πρώτη δημοσίευση: Ο Ταχυδρόμος της Λακωνίας, Έτος 33ον, Αρ. Φύλλου 960 - Σπάρτη 20 Μαΐου 1988

Σε λίγες ημέρες, από τις 27, ημέρα Παρασκευή μέχρι Δευτέρα 30 Μαΐου, στα πλαίσια των Παλαιολογείων 1988, θα γίνει στην πόλη μας ένα πνευματικό-επιστημονικό συμπόσιο  με το γενικό θέμα «Μυστράς». Το ειδικό αυτό συμπόσιο οργανώνεται από την Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών σε συνεργασία με την Εταιρεία  Λακωνικών Σπουδών και την Πνευματική Εστία Σπάρτης. Στο τριήμερο των εργασιών θα γίνουν ανακοινώσεις με θέματα που αναφέρονται στην εποχή των Παλαιολόγων και κατ’ επέκταση στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Το πνευματικό  αυτό Συμπόσιο, που γίνεται για πρώτη φορά για το Μυστρά σε μέρες που η πολιορκούμενη Κωνσταντινούπολη έπεφτε για πάντα, δικαιώνεται από την πρόθεση να μελετηθεί συστηματικά η δραματική εκείνη για το έθνος εποχή, μέσα από την οποία αναδύεται ο Νέος Ελληνισμός, γεννιέται δηλα...

10/5/1933 - Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία για να δουν τους Ναζί να σκοτώνουν... ιδέες.

Περίπου 40.000 άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία Opernplatz του Βερολίνου για να παρακολουθήσουν μία «θεαματική εκδήλωση».  Είχαν λάβει πρόσκληση από φοιτητές. Αλλά δεν ήταν απλά φοιτητές. Ήταν μέλη της Νεολαίας των Ναζί και η εκδήλωσή τους ερχόταν σε πλήρη σύγκρουση με τη φοιτητική ιδιότητα. Φορώντας ομοιόμορφες στολές, συνόδευσαν έξι βαν που μετέφεραν βιβλία. Ήταν βιβλία που είχαν καταδικαστεί σε…«θάνατο», γιατί ήταν «αντι-γερμανικά».   Σε πολλές ακόμη πανεπιστημιουπόλεις ανά τη Γερμανία οργανώθηκαν αντίστοιχες εκδηλώσεις καύσης βιβλίων. Το ημερολόγιο έγραφε 10 Μαΐου 1933 . Εκείνη τη νύχτα πάνω από 25.000 βιβλια ρίχτηκαν στην πυρά.   Τα έργα Εβραίων συγγραφέων όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και ο Σίγκμουντ Φρόιντ τυλίχτηκαν στις φλόγες δίπλα σε Αμερικανούς συγγραφείς που ήταν στη...

Σήμερα, ως Έλληνες (ΚΑΙ με ευθύνες δικές μας) ζούμε μια τραγική πολιτική ορφάνια, τέτοια που αγγίζει τα όρια της πολιτικής κατάθλιψης

Σήμερα, είναι ανύπαρκτη, στον τόπο μας, «η πολιτική», γιατί, απλώς, απουσιάζουν … «οι πολιτικοί». Κι όταν λέμε «πολιτικοί» εννοούμε πολιτικούς με στέρεο υπόβαθρο ιδεολογικό, πολιτικό, κοινωνικό, πνευματικό, με παραγωγή και άρθρωση καθαρού πολιτικού λόγου, με συμμετοχή στους κοινωνικούς αγώνες και στο μαζικό κίνημα, με προσφορά στο Έθνος ,στην Πατρίδα, στην Κοινωνία και στον Πολιτισμό,  με συνέπεια λόγων και έργων, με πολιτική εντιμότητα και ειλικρίνεια και με ζωή  προσαρμοσμένη απόλυτα στις ιδέες και στα πιστεύω τους. Βάζοντας, πλάι-πλάι, τους σημερινούς πολιτικούς αρχηγούς αλλά και το στελεχικό δυναμικό των κομμάτων με εκείνους του παρελθόντος, διαπιστώνεται, αβίαστα, η τεράστια διαφορά του πολιτικού ύψους. Για τούτο αξίζει, στους σημερινούς καιρούς της πολιτικής ορφάνιας, να θυμόμα...

Δόθηκε σε κυκλοφορία το βιβλίο «Εγχειρίδιο της Λαγκαδινής Παραδοσιακής Τέχνης της Πέτρας»

Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πολύ σημαντική προσπάθεια για την προσέγγιση της παραδοσιακής τέχνης των πετρομαστόρων, που συνδέεται με την λαϊκή αρχιτεκτονική των σπιτιών, των εκκλησιών, των γεφυριών και των κρηνών, στην ιστορική περιοχή της Γορτυνίας και μάλιστα στο χωριό των κατ’ εξοχήν πετρομαστόρων τα πανέμορφα Λαγκάδια, όπου υπάρχει το χαρακτηριστικό ανέκδοτο που λέει ότι στην ερώτηση του δασκάλου «Ποιος έχτισε τον κόσμο;» το μαθητούδι του παλιού καιρού απάντησε «Οι Λαγκαδιανοί μαστόροι»! Η εισβολή του έτοιμου μπετό από τη δεκαετία του εβδομήντα και μετά οδήγησε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και την τέχνη των πετρομαστόρων στο περιθώριο, σε τέτοιο βαθμό που όπως γινόταν φανερό η τέχνη αυτή περνούσε στην ατομική και συλλογική λησμοσύνη. Βρέθηκαν, ευτυχώς, ορισμένοι εραστές της πα...

Η ίδια η ζωή της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ μοιάζει με παραμύθι. Και γνωρίζει ότι καμιά φορά τα πιο ωραία παραμύθια τα γράφει η ζωή

Κατάμεστη η αίθουσα της Στοάς Βιβλίου στην ομιλία της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, με θέμα «Ο Μέγας Αλέξανδρος στο Βυζάντιο», που οργάνωσε η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, στις 18 Ιουνίου 2018. Όσοι αγαπάμε τη σαφήνεια και την περιεκτικότητα του γραπτού της λόγου, λατρεύουμε τον προφορικό της λόγο. Κάθε φορά που παρακολουθώ την Αρβελέρ να μιλάει, θυμάμαι τον Φαίδρο και το μάθημα που του έκανε ο Σωκράτης (στην πραγματικότητα ο Πλάτων) με το γνωστό μύθο της γραφής, που διατείνεται ότι ο προφορικός λόγος είναι ανώτερος του γραπτού. Γιατί το γραπτό κείμενο δεν μπορεί να αλλάξει· ο αναγνώστης δεν επιλέγεται από τον συγγραφέα, μπορεί να πρόκειται για επαρκή ή ανεπαρκή αναγνώστη· το κείμενο δεν συνομιλεί με τον αναγνώστη, δεν απαντά στις ερωτήσεις ή τις απορίες του. Βεβαίως στη συνέχεια του διαλόγ...

Ταλαντευόμενη ανάμεσα σε ένα δυνητικά επαινετικό για την πόλη ιστορικό γεγονός, και σε ένα πολιτικά ακόμη βεβαρυμμένο τοπικοεθνικό φορτίο, η Σπάρτη δεν φαίνεται να θέλει να αναμετρηθεί με το πιο πρόσφατο παρελθόν της

Στη διαδικασία μετατροπής της μνήμης σε ιστορία, συναντώνται, συχνά συγκρουσιακά, η συλλογική μνήμη (ως βιωμένη εμπειρία) με την επίσημη μνήμη (ως “διαδικασία (ανά) κατασκευής του παρελθόντος”) με βάση τις ανάγκες της ιστορικοπολιτικής συγκυρίας” 1 .                 Ένα από τα σημεία μιας τέτοιας συνάντησης αποτελούν τα επίσημα μνημεία: εδώ οι νικητές των όποιων αντιπαραθέσεων, επιχειρούν να αναδείξουν ένα συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός, που επιλέγεται και νοηματοδοτείται ανάλογα, επιδιώκοντας την πολιτισμική κατοχύρωση της υπεροχής τους και τη μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συναίνεση. Αυτοί οι γενικοί στόχοι όμως, εξειδικεύονται και προσαρμόζονται σε εθνικές και τοπικές ιδιαιτερότητες, που επιδρούν άμεσα στη μορφή, τους συμβολισμούς και τα μηνύματα που επιχειρούν να μεταδώσουν τα μνημ...

Ο Σατωβριάνδος ήταν Γάλλος πολιτικός και φιλέλληνας και ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας

Ο Φρανσουά Ωγκύστ Ρενέ, υποκόμης ντε Σατωμπριάν, γνωστός στη χώρα μας με το εξελληνισμένο όνομα Σατωβριάνδος, ήταν Γάλλος συγγραφέας, πολιτικός και φιλέλληνας. Θεωρείται ιδρυτής του γαλλικού ρομαντισμού κι ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας. Ο Βίκτωρ Ουγκώ αναγνωρίζοντας την αξία του είχε δηλώσει: «Θέλω να είμαι Σατωβριάνδος ή τίποτα.»  Ο Σατωβριάνδος γεννήθηκε το 1768 στο Σαιν Μαλό της Βρετάνης. Προερχόταν από ξεπεσμένη αριστοκρατική οικογένεια. Σπούδασε στα κολέγια Ντολ, Ρεν και Ντινάν, όπου διακρίθηκε ιδιαιτέρως. Σχεδιάζοντας το μέλλον του ταλαντευόταν μεταξύ της ναυτικής κι εκκλησιαστικής σταδιοδρομίας. Τελικά κατετάγη ως ανθυπολοχαγός στη φρουρά του Καμπραί. Το 1788 με το βαθμό του λοχαγού έρχεται στο Παρίσι και συναναστρέφεται συγγραφείς της εποχής. Στην πόλη ...

«Αγύρτης ή Άγιος; Το συγκαιρινό του ερώτημα εξακολουθεί να παραμένει αναπάντητο ως τις μέρες μας παρά το γεγονός ότι στη λαϊκή συνείδηση των ανθρώπων του καιρού του κι όχι μόνο έχει συμπεριληφθεί στη χορεία των Αγίων της Εκκλησίας μας»

Ο μοναχός Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος καταγόταν από το χωριό Άρμπουνα της επαρχίας Καλαβρύτων και πιθανολογείται πως γεννήθηκε ανάμεσα στα έτη 1780-1790. Το βαπτιστικό του όνομα ήταν Χρήστος ή Χριστόφορος. Για τα πρώτα χρόνια της ζωής του δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία, καθώς ζούσε μια συνηθισμένη ζωή χωρικού, η οποία δεν προμήνυε καθόλου όσα θα επακολουθούσαν αργότερα.  Από τις επιστολές του, που έχουν σωθεί, φαίνεται πως ήταν ολιγογράμματος και ίσως να μην είχε φοιτήσει καν σε σχολείο. Είχε, όμως, μεγάλη πίστη στο Χριστό και ακλόνητη  αγάπη για την Ορθοδοξία. Μελετούσε τα συναξάρια των Αγίων, άναβε τα καντήλια στις έρημες εκκλησιές και γενικά βίωνε τον πατροπαράδοτο τρόπο ορθόδοξης λατρείας. Μέχρι να γίνει μοναχός  ασκούσε, μαζί με τα τρία αδέλφια του, το επάγγελμα του κρεοπώλη και εκδορο...

Ο λυκειάρχης τον ακολουθεί στον διάδρομο προκειμένου να συζητήσουν. Ο Τάκης όμως βγάζει από την τσέπη του το Παραμπέλουμ και πυροβολεί τον λυκειάρχη δυο φορές, σχεδόν εξ επαφής, στο στήθος

Είναι περίπου 11:40 το πρωί της Πέμπτης, 22 Ιουνίου 1978. Στο γραφείο της διεύθυνσης του οικονομικού λυκείου Σπάρτης, που στεγάζεται σε κτίριο έξω από την πόλη, στο δρόμο προς το Γύθειο, προσέρχεται ο 20χρονος μαθητής της δευτέρας τάξης του Τεχνικού Λυκείου, Τάκης Κακαλέτρης από τον Μυστρά, προκειμένου να πληροφορηθεί τα αποτελέσματα των προαγωγικών εξετάσεων. Εκεί βρίσκει τον λυκειάρχη Γεώργιο Μπλέσιο 56 ετών από το Παρθένι Αρκαδίας, την φιλόλογο καθηγήτρια Άννα Καλκίνη και τον καθηγητή μαθηματικών Γεώργιο Μπασκουρέλλο . Ο λυκειάρχης ανοίγει τα κατάστιχα του και ανακοινώνει στον μαθητή τους βαθμούς του. Τον διαβεβαιώνει ότι παρουσίασε σημαντική βελτίωση τον τελευταίο καιρό και του συστήνει να μελετήσει το καλοκαίρι για να περάσει και στα μαθηματικά όπου και τελικά είχε κριθεί μετεξεταστ...

«..εκτός από τη Γερμανία του Χίτλερ, υπάρχει και η Γερμανία του Γκαίτε, του Σίλερ, του Μπετόβεν και των χιλιάδων άλλων Γερμανών, που το 1821 πολέμησαν μαζί μας και 600 από αυτούς θυσιάστηκαν για την Ελλάδα»

ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΖΟΥΠΑΙΝΑΣ, 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 1944 «στης Ζούπαινας την ολόμαυρη ράχη φύτρωσαν δυο λουλούδια» Μαρτυρία: Ερμίνα Γεωργίτσου Καταγραφή – Σχόλια: Κωστιάνης Ζαχαρίας «Τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη.» Μαχάτμα Γκάντι Απ’ ό,τι φαίνεται, ύστερα από τόσους αιώνες ανθρώπινης ιστορίας, δεν έχουμε-ακόμα-καταφέρει, να κάνουμε αυτήν την αντιστροφή που περίμενε, αλλά δεν είδε ποτέ, ο Μαχάτμα Γκάντι, να κυριαρχήσει, δηλαδή, και να γίνει κυρίαρχη στον κόσμο μας η «δύναμη της αγάπης». Για το λόγο αυτό, απ’ όταν άρχισε να γράφεται η ιστορία του ανθρώπου έως ΚΑΙ σήμερα, ο πόλεμος εξακολουθεί να παραμένει η μωρία του ανθρώπινου γένους. Συμβαίνει, όμως, πολλές φορές, μέσα στη φωτιά του πολέμου, μέσα στη μαυρίλα και στον θάνα...

«Τι γιορτή έχουμε σήμερα; Ποιοι ήταν αυτοί οι 3 ιεράρχες και τι μας πρόσφεραν;»

Αν ήταν ποδοσφαιριστές θα είχαν γίνει ινδάλματα των νεαρών φιλάθλων. Αν ήταν σταρ του σινεμά θα έγραφαν γι’ αυτούς όλα τα κοσμοπολίτικα και μη έντυπα. Αν ήταν κάποιοι παίχτες τηλεοπτικών παιχνιδιών θα τους ήξερε κι ο τελευταίο τηλεθεατής. Αν ήταν επαγγελματίες δημαγωγοί πολιτικοί θα είχαν τους φανατικούς ακολούθους τους. Αν ήταν δεσποτικοί τύραννοι των λαών τους θα είχαν πρόθυμους τους εγκωμιαστές τους. Αν ήταν στυγνοί εκμεταλλευτές πλουτοκράτες θα είχαν ζηλόφθονους θαυμαστές που θα ήθελαν να τους μοιάσουν. Αν ήταν αιματοβαμμένοι επαναστάτες θα είχαν γίνει αφίσες στα νεανικά δωμάτια. Αυτοί οι τρεις, όμως, δεν ήταν τίποτα από τα παραπάνω. Ήταν άνθρωποι βαθιάς πίστης και αγάπης στο Θεό και το συνάνθρωπο που είναι εικόνα Του. Ήταν τρεις εκκλησιαστικοί άνδρες που έζησαν τον 3ο και 4ο αιώ...

Ο «Πανέμορφος Νεραδοιγέννητος Μπεζαντές» ανοίγει τον αιμάτινο κύκλο θυσίας των Μαυρομιχάληδων και των Μανιατών για την Λευτεριά της Πατρίδας

Χωρίς να παραγνωρίζω… χωρίς να ξεχνώ …αυτό που λέει ο ποιητής…  «Είχες αστέρια ολόλαμπρα στον ουρανό σου κι άλλα κι εκείνα που δεν έλαμψαν ήτανε πιο μεγάλα…»   Θα μου επιτρέψετε, όμως, Μέρες που είναι… Να επικεντρωθώ στον «Αχιλλέα Της Μάνης»… Δεν είναι θέμα μεροληψίας… Τι να κάνουμε… είναι θέμα ιδιαιτέρου «Αγγίγματος»…     «Πούσαι Αντριωμένε Μπεζαντέ Λιάκο Μαυρομιχάλη»   Πούσαι αντριωμένε Μπεζαντέ Λιάκο Μαυρομιχάλη! Η μοίρα σε προστάτεψε για να μη δεις το χάλι…   Θα σ’ ανταριάσουν την ψυχή όσοι μιλούν για φιλιωμούς για να μας σώσουν τάχα από καινούργιους σκοτωμούς και δεν πειράζει η αρπαγή αιματοποτισμένης γης για να σωθεί μια προσκυνημένη και δειλή η ζωή…   Πούναι η στεντόρια σου φωνή να το προστάξει να το πει «Μ’ αυτούς μήτε ψωμί, μήτε κρασί μην ...

Κατά κόσμον Μελέτιος Γαλανόπουλος από την Μαγούλα Σπάρτης

Ο Μελέτιος Γαλανόπουλος γεννήθηκε στη Μαγούλα της Σπάρτης (Αρχαία Σπάρτη) στις 6 Ιουνίου 1892. Σπούδασε Θεολογία και Φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μονάχου και Λειψίας. Υπηρέτησε ως Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση και Διευθυντής Εκκλησιαστικών Σχολών. Επίσης υπηρέτησε ως Εφημέριος της Ελληνικής Κοινότητος Μονάχου. Το 1942 συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε στο Νταχάου μέχρι το 1945. Στις 22 Απριλίου 1956 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Κυθήρων. Στις 10 Μαΐου 1969 απεχώρησε της ενεργού υπηρεσίας δυνάμει του Ν.Δ. 126/1969. Εκοιμήθη στη Σπάρτη στις 30 Μαΐου 1972. Με αυτό το σύντομο βιογραφικό, η Εκκλησία της Ελλάδος τιμά το μεγάλο αντιναζιστή Ιεράρχη Μελέτιο Γαλανόπουλο, τον άνθρωπο που διασφάλισε την Ελληνικότητα της Σαλβάτορκιρχε, του αρχαιότερου Ελληνοχριστιανικού ναού του Μονάχ...

«..πρέπει να γνωρίζουμε τι σημαίνει «Αρχαιολογική Κληρονομιά» και ποιο είναι το ιστορικό μας καθήκον απέναντί της»

Τα εγκαίνια της «Οικίας των Ψηφιδωτών» στη Σπάρτη (Κων/νου Παλαιολόγου 108 & Διοσκούρων) τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου, στις 18:00, αποτελούν ένα πολιτιστικό γεγονός κορυφαίας σημασίας για τη Σπάρτη, αφού, σημαντικότατης τέχνης και αξίας ψηφιδωτά, παίρνουν τη θέση που τους αρμόζει και αναδεικνύονται, 150 ολόκληρα χρόνια μετά την ανακάλυψή τους (!!!), χάρη στο ζωηρό και διαρκές ενδιαφέρον του ευπατρίδη Σπαρτιάτη κ. Ιωάννη Βαρβιτσιώτη και τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Αξίζει, ενόψει των εγκαινίων της Οικίας των Ψηφιδωτών της Σπάρτης, να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο, για να δούμε πώς ο τύπος της εποχής, συγκεκριμένα η εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα «ΗΧΩ ΤΟΥ ΤΑΫΓΕΤΟΥ», ανήγγειλε στους αναγνώστες της, στις 1 Απριλίου 1872, την ανακάλυψη του Ψηφιδωτού της Αρπαγής της Ευρώπη...

«Διακρινόταν γιά την μόρφωση, το ήθος, την ανδρεία του και την ανδροπρεπή απολλώνια εμφάνισή του»

6 Νοεμβρίου 1836.—Απεβίωσε στο βασιλικό ανάκτορο στην Γερμανία, ο υπασπιστής τής Α.Μ. του Όθωνος, (Ηλίας) Κατσάκος Μαυρομιχάλης, σε ηλικία 36 ετών, θύμα επιδημίας χολέρας. Διακρινόταν γιά την μόρφωση, το ήθος, την ανδρεία του και την ανδροπρεπή απολλώνια εμφάνισή του. Είχε συνοδεύει τον Όθωνα στο ταξίδι του, προκειμένου να βρει σύζυγο. Η κηδεία του έγινε στο Μόναχο στις 8 Νοεμβρίου. Ηλίας  Κατσάκος -  Μαυρομιχάλης    Ο Ηλίας Κατσάκος Μαυρομιχάλης γεννήθηκε στη Μάνη. Ο πατέρας του Ιωάννης Κατσής Μαυρομιχάλης ήταν αδελφός του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ο Ιωάννης Κατσής Μαυρομιχάλης, φημιζόταν για την ανδροπρεπή ομορφιά του και είχε τόσο μεγάλη επιρροή στη Μάνη, ώστε ο λαός τον αποκαλούσε «Βασιλιά». Λέγεται μάλιστα ότι, όταν αφαιρέθηκε η ηγεμονία της Μάνης από τον Θεοδωρόμπεη Γρηγοράκ...

«Our critical problems such as the numismatic plethora generate some agony and melancholy. This phenomenon is charateristic of our epoch»

Οι λόγοι που εκφώνησε στο πλαίσιο των ετήσιων συναντήσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας το 1957 και το 1959 έχουν μείνει στην ιστορία. Και αυτό γιατί εκφώνησε τους λόγους στα αγγλικά χρησιμοποιώντας λέξεις Ελληνικής προέλευσης και φαίνεται πως έγινε κατανοητός. (Βίντεο) Προκάλεσε τόσο ενθουσιασμό που ο επικεφαλής της διεθνούς Τράπεζας απαίτησε να το επαναλάβει!!! Χρειάζεται και ένα δυνατό κίνητρο, ένας λόγος. Ποιος ήταν αυτός; Σύμφωνα με τον Ν. Σαραντάκο, δεν ήταν κάποια ιδεολογική εμμονή εθνικο-πατριωτικού χαρακτήρα στην ελληνική γλώσσα.  Ήταν μια σαφής πολιτική κίνηση: να στρέψει το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινής γνώμης στη βαθιά λαβωμένη από τον εμφύλιο πόλεμο, Ελλάδα. Οι λόγοι εκφωνήθηκαν στο πλαίσιο των ετήσιων συναντήσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας.  Η πρώτη ομιλία έγινε το 1957 και...

Η Βυζαντινή πόλη όπου κάποτε μεγαλουργούσε η δόξα και η ιστορία

Η Λακεδαιμονία υπήρξε η βυζαντινή πόλη που διαδέχθηκε την Αρχαία Σπάρτη και αναδείχθηκε σε σημαντικό διοικητικό και  οικονομικό κέντρο του νότιου τμήματος της Πελοποννήσου κατά τη διάρκεια της μέσης βυζαντινής περιόδου. Τα πρώτα σημάδια της ανάπτυξης και της ευημερίας της Λακεδαιμονίας ανιχνεύονται ήδη από τα τέλη του 9ου αιώνα. Η προαγωγή της τοπικής επισκοπικής έδρας σε μητροπολιτική κατά το 1082-1083, επιβεβαιώνει την ανάπτυξη και την ακμή της πελοποννησιακής αυτής πόλης, που θεμελιώθηκε επάνω στα ερείπια της «πάλαι ποτέ» κραταιάς κι ένδοξης Αρχαίας Σπάρτης, η οποία, στα μέσα του 2ου αιώνα, μετά από μια σύντομη σύγκρουση με τους Ρωμαίους, υποτάχθηκε στην κυριαρχία της Ρώμης κι έσβησε για πάντα. Στο τέλος του 12ου αι., η Λακεδαιμονία πέρασε στα χέρια λίγων εύπορων οικογενειών, με...

Εφευρέτης της συσκευής αυτής ήταν ο Αθανάσιος Παπαγεωργίου από το Γεράκι Λακωνίας

Η ελληνική εφεύρεση που εφαρμόστηκε πρώτα στο Μοναστηράκι  Η εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Φίλιππο Βλασσαρούς, βρίσκεται στην Αθήνα, στο Μοναστηράκι, έναντι της εισόδου της αρχαίας αγοράς. Ο Άγιος Φίλιππος μετονομάστηκε σε «Άγιο Φίλιππο Βλασσαρούς» το 1912, όταν συγχωνεύτηκε με τον παρακείμενο ναό της Παναγίας Βλασσαρούς που κατεδαφίστηκε. Ο σημερινός ναός είναι ο τρίτος στη σειρά, με έτος οικοδόμησης το 1961. Άγιος Φίλιππος και Γεράκι Σπάρτης   Στα κωδωνοστάσια της δεύτερης κατά σειρά εκκλησίας του Αγίου Φιλίππου, τοποθετήθηκε τον Ιανουάριο του 1937, πειραματικά μια ελληνική αυτοσχέδια εφεύρεση. Επρόκειτο για συσκευή που έκανε τις καμπάνες του ναού να ηχούν σε προγραμματισμένη ώρα. Μια όμοια συσκευή είχε προηγούμενα τοποθετηθεί σε εκκλησία στο χωριό Γεράκι της Σπάρτης. Έτσι κα...

«Προσπάθησα να τον παρουσιάσω όπως τον εμπνεύσθηκα. Νέον, δυνατόν, φωτισμένον, άνθρωπον με θέλησιν και πνεύμα»

   Μικρός που πήγαινα κυριακάτικη βόλτα με τη μάνα μου στην Ευαγγελίστρια, ένιωθα φόβο όταν πλησιάζαμε το άγαλμα του Λυκούργου. Έτσι επιβλητικό και «σκοτεινό» που στεκόταν πάνω στο ψηλό βάθρο του κι έτσι που ακούγαμε στις ιστορίες που μας λέγανε ότι ο Λυκούργος πέταγε τα αδύναμα παιδιά στον Καιάδα, μου έβαζε φόβο στην παιδική μου ψυχή κι ας ήμουν ένα χρόνο «μεγαλύτερός» του, αφού γεννήθηκα το 1954 ενώ το άγαλμα του Λυκούργου στήθηκε στη Σπάρτη στα 1955. Σαν μεγάλωσα και πήγα σχολείο και έμαθα να διαβάζω, όταν βρισκόμουν στην Ευαγγελίστρια, στεκόμουνα κάτω από το ορειχάλκινο άγαλμα, (χωρίς φόβο πια) πρόσεχα τις λεπτομέρειες στο πρόσωπο, στο σώμα, στον χιτώνα και στους νόμους που κρατούσε στα χέρια του και θαύμαζα την τέχνη του γλύπτη που το ’φτιαξε. Ύστερα, στο πλάι του βάθρου δ...

«Ο Θεός είναι με ημάς να μή σας μέλλη τίποτε, πηγαίνετε να ετοιμασθήτε καθώς σας είπα και να ελθήτε εδώ όλοι να ξεκινήσωμεν μαζί»

Οι διαρκείς, προκλητικές, αλαζονικές και ανιστόρητες αναφορές του Ερντογάν στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης και στην Μικρασιατική Καταστροφή, ΚΑΙ μας πληγώνουν βαθύτατα ΚΑΙ θίγουν βάναυσα το Εθνικό μας Φιλότιμο. Όμως, περισσότερη πίκρα και απογοήτευση νιώθουν οι Έλληνες για το γεγονός ότι αυτές οι ιταμές προκλήσεις δεν απαντώνται εκ μέρους της Ελλάδας, αφού μεγάλες ιστορικές μας επέτειοι μένουν  στην αφάνεια, χωρίς το επίσημο ελληνικό κράτος να τις αγκαλιάζει και να τις προβάλλει χάριν της ιστορικής μνήμης αλλά και της εμψύχωσης  του Έθνους: «Όσο πιο μικρή είναι μια χώρα, όσο πιο μικρός είναι ένας λαός τόσο εντονότερες πρέπει να είναι οι ιστορικές μνήμες του, τόσο ισχυρότερες και συχνότερες οι αναδρομές του στα ιστορικά γεγονότα που σφράγισαν την ύπαρξη και την επιβίωσή του ως έθνο...

Η δημιουργία ενός Μουσείου θα δικαιώσει, έστω και μετά θάνατο, τους πρόσφυγες από τη Λιβερά του Πόντου και τις θυσίες τους

«Νασάν εκείνον που αποθάν΄ ΄ς σον τόπον που εγεννέθεν, που κι εφέκεν τα χώματα τ΄ και που κι εξενιτεύτεν!...» (λαϊκό δίστιχο του Πόντου) H ιστορία χρειάζεται τον χρόνο και τον χώρο προκειμένου να γίνει αντιληπτή από τους ανθρώπους που ζουν μέσα σε αυτή και τη διαμορφώνουν (Koder). Η ιστορική θεώρηση βασίζεται κατά παράδοση στη χρονολογία ως δομικό στοιχείο, είναι ταυτισμένη με ημερομηνίες που την οριοθετούν και (θεωρείται ότι) την περιγράφουν. Όμως είναι ο χώρος που της προσδίδει χαρακτήρα και ιδιαιτερότητα. Ο χώρος που σφραγίζεται και διαμορφώνοντας διαμορφώνει, ενδεχομένως και καθορίζει, τα ιστορικά γεγονότα... Είναι αδιανόητο να μιλήσουμε για τα τραγικά γεγονότα του 1922, χωρίς να προσδιορίσουμε χωρικά την καταστροφή, που ως «μικρασιατική» αποκτά την πραγματική πολιτισμική και κ...

Ένα σημαντικό αλλά παραγνωρισμένο αρχαιολογικό μνημείο

Η περιοχή του Ψυχικού Σπάρτης έχει διάσπαρτα αρχαιολογικά μνημεία με σπουδαιότερο ανάμεσά τους τον Βωμό Ψυχικού (απέναντι και σε μικρή απόσταση από το Πανεπιστήμιο). Ο Βωμός Ψυχικού (σύμφωνα με την τοπογραφία της Αρχαίας Σπάρτης), ανήκε γεωγραφικά στην περιοχή των κωμών Κυνόσουρας-Λιμνών, δημιουργήθηκε το 350 π.Χ., ήταν σε χρήση μέχρι τα υστερο-ρωμαϊκά χρόνια και ανασκάφηκε μόλις το 1962 και το 2006-2008.    Πρόκειται για οικοδόμημα διαστάσεων κάτοψης 17,6x14,10 μ. το οποίο ταυτίζεται με το Φοιβαίον, ιερό, στο οποίο οι έφηβοι Σπαρτιάτες θυσίαζαν σκύλους προς τιμήν του θεού Άρη/Ενυάλιου , πριν από τους αγώνες που θα έδιναν στον Πλατανιστά. Στο εσωτερικό του Φηβαίου Ιερού βρέθηκαν ρωμαϊκοί τάφοι. (Ο Πλατανιστάς ήταν ένα νησάκι στον Ευρώτα, κατάφυτο από πλατάνια, του οποίου η σύνδ...

Η ημερομηνία της Αλώσεως πρέπει να είναι ημέρα Σιωπής… και «δια της… Σιωπής τα Πολλά!!!»

Κάθε χρόνο, την ίδια ημερομηνία, θα έλεγα και ώρα, συγκεντρωνόμεθα στην ίδια τη θέση, για να γιορτάσουμε, αναρωτιέμαι τί; Αναλογιστήκαμε ποτέ, ότι για την καταστροφή και την κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως, από τον Μωάμεθ τον πορθητή το 1453, βοήθησαν και προετοίμασαν την ιστορική αυτή στιγμή όλοι οι Ευρωπαίοι, με πράξεις και παραλήψεις επί σειρά ετών. Μετά τη μάχη του Ματζικέρτ το 1071, που ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, για πρώτη φορά ηττήθη από τους Μωαμεθανούς, άρχισε το ξήλωμα της Αυτοκρατορίας, το οποίο μετά το Σχίσμα των δύο Εκκλησιών το 1093, επιταχύνθηκε. Οι Δυτικοί βλέποντας πάντα ανταγωνιστικά το Βυζάντιο και ως εμπόδιο για την εξάπλωση του εμπορίου και της ναυτιλίας τους, κατόρθωσαν με τις Σταυροφορίες και άλλες εξεγέρσεις, να υφαρπάξουν τον πλούτο του Βυζαντίου  και να ...

Πρόκειται πραγματικά για ένα θαύμα, για ένα έργο εκπληκτικής Τέχνης και Τεχνικής, που συντελέστηκε σε απίστευτο χρόνο, μια Εθνική Κληρονομιά για την παρούσα γενιά αλλά και για τις επερχόμενες

Η Ιερά Μονή της Παντάνασσας του Μυστρά, εκτός από τόπος πνευματικής ανάτασης και περισυλλογής είναι, συγχρόνως, και η πάλλουσα καρδιά  της καστροπολιτείας. Όταν το βράδυ κλείνουν οι πύλες κι ερημώνει ο Βυζαντινός Μυστράς, μόνο στα παραθύρια της Παντάνασσας λάμπει φως, που σαν φάρος στέλνει μέσα από τα σκοτάδια το μήνυμα, πως εδώ υπάρχει ακόμα ζώσα μοναστική αδελφότητα, που συνεχίζει την Παράδοση των αιώνων και δίνει ζωή στην πάλαι ποτέ κραταιά πρωτεύουσα του Δεσποτάτου του Μορέως. Η Μοναχές της Παντάνασσας πέρα από τον καθημερινό πνευματικό τους αγώνα έχουν απόλυτη συναίσθηση ότι φυλάττουν ΚΑΙ ιστορικές Θερμοπύλες. Αυτή η συναίσθηση του Χρέους οδήγησε τις Μοναχές Αγνή και Ελισάβετ, με την Φώτιση που έλαβαν από την Παναγία την Παντάνασσα και με την ευλογία και τη στήριξη της Ηγουμένης...

Η προτομή του Σπαρτιάτη Ήρωα, Κων/νου Ν. Παπαηλιού

Στις 17 Απριλίου 1981, η Μαρίκα Νικολοπούλου - Παπαηλιού (1899-1984) , μια σημαντική προσωπικότητα της Σπάρτης με πολυετή και πολυσχιδή, σημαντική δράση και προσφορά απέστειλε προς τον τότε Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Γ.Ε.Σ.) Στρατηγό Αγαμέμνονα Γκράτσιο, την παρακάτω επιστολή: «Κύριε Γκράτσιο Θα σας απασχολήσω κάτι ακόμη. Η οικογένειά μας είχε προσφέρει διακεκριμένας υπηρεσίας και θυσίας εις την πατρίδα μας. Στις 5-8-1921, ανήμερα του Σωτήρος, εφονεύθη ο αδελφός του ανδρός μου Κωστής Παπαηλιού, έφεδρος ανθυπολοχαγός, Δικηγόρος, εις Τουλού-Μπουνάρ Μικράς Ασίας, αφού εκράτησε τη Μάχη και κατά τα πρακτικά του Στρατού εφόνευσε με τους άνδρες του 2.000 Τούρκους. Σας παρακαλώ να κοιτάξετε στα Ιστορικά σας Αρχεία περί της αληθείας, και μου επιτρέψητε, ιδίων μας εξόδων, να το...

Ο Γιώργος Δημακόγιαννης, μας θυμίζει τα ονόματα των μεγάλων οικογενειών που έχυσαν ποταμούς αίματος -παντού όπου αυτό το ζητούσαν οι ανάγκες του αγώνος-

Η επέτειος της 17ης Μαρτίου 1821 είναι πολύ σημαντική για τους Μανιάτες. Είναι η μέρα που οι Μανιάτες πολεμιστές ορκίσθηκαν «Να μη μείνει Τούρκος στο Μωριά μηδέ στον κόσμο όλο».  Ο Γιώργος Δημακόγιαννης , Δημοτικός Σύμβουλος Ανατολικής Μάνης, μας θυμίζει τα ονόματα των μεγάλων οικογενειών που έχυσαν ποταμούς αίματος –παντού όπου αυτό το ζητούσαν οι ανάγκες του αγώνος-. Μαυρομιχαλαίοι, Γρηγοράκηδες, Πρωτάκηδες και άλλοι.  Η απόδοση Τιμής (Χρυσό Μετάλλιο) από την Ακαδημία Αθηνών είναι μία μόνον αναγνώριση.  Οι περήφανοι Μανιάτες, γιορτάζουν την ημέρα αυτή ως Τοπική Εορτή. Μαζί τους συμμετέχουν δεκάδες Έλληνες που προσέρχονται στην Αρεόπολη, δηλώνοντας με την παρουσία τους ότι δεν ξεχνούν την προσφορά των ηρώων προγόνων των σημερινών Μανιατών στην δική τους απελευθέρωση. protagoni...

Μνημεία που ανέδειξε και αποκατέστησε υποδειγματικά η Αρχαιολογική Υπηρεσία αλλά, λόγω απουσίας προσωπικού φύλαξης, μένουν κλειστά

Η νέα Σπάρτη, εκτός από τα πολλά και αξιόλογα μνημεία της, που δεν έχουν έρθει ακόμα στο φως, έχει και μνημεία «φυλακισμένα». Μνημεία που ανέδειξε και αποκατέστησε υποδειγματικά η Αρχαιολογική Υπηρεσία αλλά, λόγω απουσίας προσωπικού φύλαξης, μένουν κλειστά, χωρίς οι Σπαρτιάτες αλλά και οι επισκέπτες και οι τουρίστες να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σ’ αυτά. Όπως πολύ εύστοχα έγραψε η εφ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 18-02-2012: «Αυτή η άναρχη κατάσταση που ρίζωσε στο ΥΠΠΟΤ (…) είναι απόστημα που προκάλεσαν οι πολιτικές ηγεσίες όλων των κυβερνήσεων και υπουργών που πέρασαν ως σήμερα, και αντιμετώπισαν το υπουργείο Πολιτισμού ως θέση χαλάρωσης, δημοσίων σχέσεων και επικοινωνιακής γέφυρας που θα τους οδηγούσε στο δημοφιλέστερο πόστο. Κανείς δεν θέλησε να το καθαρίσει. Τις ελλείψεις στα μουσεία και...

Στην εντός των τειχών περιοχή της πόλεως αναφέρει 63 ναούς, ιερά και τεμένη, 20 ηρώα, 22 τάφους σημαντικών ανδρών, 24 αγάλματα θεών και ανδριάντες ηρώων, 2 στοές, την Αγορά με τα κτίριά της, πλήθος πλατειών και δημοσίων χώρων κ.ά.».

Η Αρχαία Σπάρτη, χάρη στις Αρχές, τις Αξίες, τις Αρετές και τα Ιδανικά που δημιούργησε, πρόβαλλε και υπηρέτησε ως τρόπο ζωής, κατόρθωσε να επιτύχει κάτι που όμοιό του δεν έχει υπάρξει στην ιστορία: Να γίνει ένα παγκόσμιο πρότυπο και το όνομά της να προκαλεί δέος, συγκίνηση και σεβασμό σε κάθε γωνιά του πλανήτη.  Αυτή η άφθαρτη και αιώνια Δόξα της Σπάρτης αναγκάζει τους ανθρώπους των Γραμμάτων, των Τεχνών και των Επιστημών να ασχολούνται διαρκώς μαζί της προσπαθώντας να αναδείξουν πτυχές του Μεγαλείου της.   Έτσι, το 2021, αναρτήθηκε στο διαδίκτυο ένα μοναδικά υπέροχο τρισδιάστατο animation video με τίτλο: Discovering Sparta (Ανακαλύπτοντας τη Σπάρτη), στο οποίο ο δημιουργός του με το ψευδώνυμο flipped prof, με βάση τις περιγραφές του περιηγητή Παυσανία κάνει μια ψηφιακή αναπαράσταση ...

Όσο κι αν προσπάθησαν, στο διάβα του χρόνου, διάφοροι σοβαροφανείς... να μειώσουν την αξία και τη σημασία του Πολυτεχνείου, όσο κι αν επιχείρησαν να αμαυρώσουν την εικόνα του, δεν πέτυχαν τίποτα

Όταν συνέβησαν τα δραματικά γεγονότα του Πολυτεχνείου το Νοέμβρη του 1974 ήμουν μαθητής της 4ης τάξης του Γυμνασίου. Η πατρίδα μας βρισκόταν από τον Απρίλη του 1967 σε καθεστώς δικτατορίας, που είχε επιβάλλει μια φιλόδοξη ομάδα αξιωματικών του ελληνικού στρατού που διψούσε για εξουσία. Το δημοκρατικό πολίτευμα είχε καταλυθεί δια της βίας των όπλων, οι νόμιμοι θεσμοί είχαν παυτεί και το Σύνταγμα  είχε ανασταλεί σχεδόν στο σύνολό του. Οι φυλακές είχαν γεμίσει από πολιτικούς κρατούμενους και τα νησιά «φιλοξενούσαν» εξόριστους αριστερούς συμπολίτες μας, που έκαναν αναγκαστικές «διακοπές» μακριά από τις οικογένειές τους. Βασανιστήρια, απαγορεύσεις, λογοκρισία, ασφυκτικός έλεγχος των πάντων μέσω ενός δικτύου ρουφιάνων και καλοθελητών, που ήθελαν να πιάσουν σχέσεις με το νέο καθεστώς. Και στο σ...

Στη σημαία μας αποκρυσταλλώνεται η ζωντανή και δίχως όρια αέναη ιστορία της ελληνικής ψυχής, η ορθόδοξη χριστιανική πίστη του λαού μας, το γαλάζιο και λευκό χρώμα του ελληνικού χώρου, η αγωνιστικότητα και η φιλοπατρία των Ελλήνων

Κάθε λαός έχει ως εθνικό σύμβολο τη σημαία του, στην οποία συμπυκνώνονται οι ιστορικές του αξίες και τα ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκε, πολέμησε κι έχυσε το αίμα του. Η δική μας γαλανόλευκη σημαία έχει κι αυτή τη δική της ιστορία. Οι ρίζες της βρίσκονται στην Αρχαία Ελλάδα και στα «επίσημα» ή «παράσημα», τα οποία απεικόνιζαν μυθικά τέρατα ή ζώα ή σύμβολα ή γράμματα και ήταν διακριτικά «σημεία» τοποθετημένα επάνω στις ασπίδες των πολεμιστών. Υπήρχαν, ακόμα, οι «φοινικίδες» που ήταν υφασμάτινες σημαίες με βαθύ κόκκινο χρώμα, προορισμένες για την Εκκλησία του Δήμου και τις πολεμικές συρράξεις στις οποίες σήμαιναν με την ανύψωσή τους την έναρξη της μάχης και με την καταβίβασή τους τη λήξη τους. Στην περίοδο της ρωμαϊκής κατάκτησης διαδόθηκαν τα λεγόμενα «σίγνα» (από τη λατινική λέξη signu...

Η ελληνική επανάσταση είχε εθνικοαπελευθερωτικό σκοπό και διακρινόταν από μία θρησκευτικότητα και ευρεία συμμετοχή του ορθόδοξου κλήρου και των ιερών Μονών

Η επαναστατική κινητοποίηση των Ελλήνων το 1821 υπήρξε γεγονός διεθνών διαστάσεων. Το πεδίο της στρατιωτικής και πολιτικής δράσης εξαπλώθηκε από τη Ρωσική Αυτοκρατορία έως τον Ατλαντικό και από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες έως την Αίγυπτο. Ισχυρό φιλελληνικό ενδιαφέρον εκδηλώθηκε και στην αμερικανική ήπειρο. Στις ΗΠΑ ιδιωτικοί φορείς  δραστηριοποιήθηκαν για την ενίσχυση του Αγώνα. Επίσης, η Αϊτή ήταν η πρώτη χώρα διεθνώς(Ιανουάριος του 1822) που αναγνώρισε το δίκαιο της ελληνικής επανάστασης δια θερμής επιστολής του προέδρου Jean Pierre Boyer  προς τον Αδαμάντιο Κοραή και τους συνεργάτες του στο Παρίσι.  Η εποποιία του 1821 διαφοροποιείται ουσιαστικά από άλλες επαναστάσεις της εποχής. Η αμερικανική απέβλεπε στην απoδέσμευση από την αποικιοκρατική εξάρτηση. Η γαλλική είχε χαρακτήρα κοινω...

«Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος»

«Καμμία άλλη ήττα να μνημονεύετε; Ότι η γενιά του 21 νίκησε το ξέρετε; Ότι νίκησε πολεμώντας και όχι με ψαλμωδίες το ξέρετε; Ότι το ΄21 ήταν παλιγγενεσία Ελλήνων και όχι χριστιανών σας διαφεύγει; Δεν πειράζει Την επόμενη φορά θα το μάθετε»   Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε σαν «σχόλιο» κάτω από  το εξαιρετικό άρθρο https://www.spartorama.gr/articles/56460/ - αφιέρωμα του κ. Ηλία Παναγιωτακάκου, για την ανεπανάληπτη θυσία των Βρονταμιτών στο Παλαιομονάστηρο, στις 15 Σεπτέμβρη 1825, οι οποίοι επέλεξαν να πεθάνουν για την Πατρίδα, την Πίστη και την Ελευθερία, με Δόξα και Τιμή, αγωνιζόμενοι κατά των ορδών του Ιμπραήμ, αντί να παραδοθούν και να ζήσουν ντροπιασμένοι και σκλάβοι. Επειδή παρόμοια σχόλια, 200 χρόνια μετά την Επανάσταση του ’21, μας αφορούν ΟΛΟΥΣ, ας δούμε ποιες απα...

Αδικαίωτο το αίτημα της επίσημης αναγνώρισης αυτής της θυσίας.

ΚΟΥΓΚΙ - ΑΡΚΑΔΙ αλλά και ΠΑΛΑΙΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ της ΛΑΚΩΝΙΑΣ (Δήμος Ευρώτα) Κάθοδος του Ιμπραήμ στην Λακωνία (Από τα Τρίνησα στο Παλαιομονάστηρο) Στις 30 Αυγούστου 1825 ο Ιμπραήμ αφήνοντας φρουρά στην Τριπολιτσά, ξεκίνησε για την πρώτη του εισβολή. ΜΕ τις δυνάμεις του έφθασε στα Τρίνησα, εξουδετέρωσε την εκεί  φρουρά προχώρησε  λεηλατώντας και καίοντας τα χωριά της πεδιάδας του Έλους. Οι κάτοικοί τρομοκρατημένοι αναζήτησαν καταφύγιο στα ορεινά του Πάρνωνα, δηλαδή τα βουνά του Ζάρακα. Ο Ιμπραήμ στις 5 Σεπτεμβρίου έφθασε στους Μολάους, όπου και κατασκήνωσε. Ο Κολοκοτρώνης με τις ελληνικές δυνάμεις έχει φτάσει από τον Κοσμά στο Γεράκι, σκόπευε να αποκλείσει τον εχθρό στα νότια της γραμμής (Κουρκούλα - Γκαγκανιά - Τούρλα –Κουλοχέρα ) και για αυτόν ακριβώς το λόγο στις 8 Σεπτεμβρίου μετακι...

Η κραταιά κι ένδοξη Μονή Βροντοχίου είναι το αρχαιότερο και μεγαλύτερο μοναστήρι του λόφου του Μυστρά και η επωνυμία του αναφέρεται στα χρυσόβουλλα, που εικονίζονται στις τοιχογραφίες του παρεκκλησίου του καθολικού

Ο βυζαντινός Μυστράς, δυστυχώς, με απόφαση της ελληνικής Πολιτείας, από μία ζωντανή κωμόπολη που ήταν από την εποχή του Δεσποτάτου του Μορέως, την περίοδο της τουρκοκρατίας και μετέπειτα από την απελευθέρωσή μας έως και την ίδρυση της Νέας Σπάρτης στα χρόνια του βασιλιά Όθωνα, μετατράπηκε σε μια «νεκροπολιτεία» και οι εκκλησιές του σε μουσεία. Κι αυτό σε αντίθεση με το ζωντανό παράδειγμα της Μονεμβασιάς που συνεχίζει την αταλάντευτη πορεία της μέσα στο χρόνο, συνδυάζοντας το ιστορικό παρελθόν της με το σήμερα. Μια φορά το χρόνο, λοιπόν, μόλις αρχίζει το φθινόπωρο, τελείται η Θεία Λειτουργία στο ναό της Παναγίας της Οδηγήτριας, Καθολικό της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μονής του Βροντοχίου του Μυστρά, την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, που γίνεται η απόδοση της θεομητορικής εορτή...

«Εις αυτά τα όρη έφυγαν οι μαύροι Σπαρτιάται /Και είν’ αυτοί που λέγονται την σήμερον Μανιάται»

Η Έφη Πετρέα, Έφορος του Τμήματος Προστασίας Μητέρας και Παιδιού του Λυκείου Ελληνίδων, ανασύρει από το γραφείο του συζύγου της ένα παλιό, «αραχνοΰφαντο», ολιγοσέλιδο βιβλίο, συγγραφέας του οποίου είναι ο αδελφός του παππού του συζύγου της, Μιχάλη Πετρέα, ο Στυλιανός Μιχ. Πετρέας. Η «πραγματεία», κατά τον χαρακτηρισμό του συγγραφέα της, τιτλοφορείται «Ήθη και έθιμα της Μάνης»· παρέχει πληροφορίες για τη ζωή των Μανιατών με επίκληση, για την επιστημονική τεκμηρίωση, ξένων και αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων· και δομείται στα εξής κεφάλαια: «Πρόλογος», «Η Μάνη», «Οι Μανιάτες», «Οι κατοικίες», «Η ενδυμασία», «Τροφή και ποτά», «Οι γάμοι», «Οι κηδείες», «Η μαντεία», με το περιεχόμενό τους να ανταποκρίνεται πλήρως στους τίτλους.  Η ζωή του συγγραφέα θα μπορούσε να αποτελέσει έναυσμα για μια πολύπ...