«Παναγία η Εσφαγμένη - Ιερός Ναός Α. Νίκωνος Σπάρτης» από τον Βαγγέλη Μητράκο

Η Παναγία κρατά στοργικά στο αριστερό χέρι Της τον μικρό Χριστό, ο οποίος, με το  δεξιό Του χέρι,   ευλογεί.

Ο  ευλαβής πιστός που θα κάνει τον Σταυρό του και θα σκύψει να ασπαστεί την Εικόνα θα παρατηρήσει στο μάγουλο της Παναγίας μια πληγή, σαν μαχαιριά, που αιμορραγεί και σίγουρα θα απορήσει, αφού η απεικόνιση αυτή δεν είναι καθόλου συνηθισμένη στις εικόνες της Θεοτόκου.

Όμως εδώ, πρόκειται για την Εικόνα της Παναγίας της Εσφαγμένης,  που πίσω της βρίσκεται μια συγκλονιστική ιστορία.

Η πρώτη και αυθεντική εικόνα της Παναγίας Εσφαγμένης βρίσκεται σε τοιχογραφία του 14ου αι. στον νάρθηκα του παρεκκλησίου του Αγίου Δημητρίου, το οποίο είναι ενσωματωμένο  στο Καθολικό της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου.

Η ιστορία που συνοδεύει τη σεπτή εικόνα της Παναγίας Εσφαγμένης και το θαυματουργικό γεγονός το οποίο σχετίζεται με αυτήν περιγράφονται σε χειρόγραφο του 17ου αιώνα, γνωστό ως «Προσκυνητάριον του Βατοπαιδίου» στο κεφάλαιο «Περί της ιεράς Εικόνος της Εσφαγμένης και του παρ’ αυτής εξαισίου τερατουργήματος».

Σύμφωνα με την χριστιανική-μοναστική παράδοση, ένας ιεροδιάκονος και Εκκλησιάρχης της Μονής συνήθιζε να καθυστερεί στην κοινή Τράπεζα. Μια μέρα, από τις πολλές, ο Τραπεζάρης, αγανακτισμένος από τις συνεχείς καθυστερήσεις, αρνήθηκε να δώσει φαγητό στον ιεροδιάκονο. Αυτός έφυγε οργισμένος από την Τράπεζα, πήγε στο παρεκκλήσι, στράφηκε προς την εικόνα της Θεοτόκου και ξεστόμισε τα εξής λόγια:

«Μέχρι πότε θα σε υπηρετώ και θα κοπιάζω και εσύ δεν θα μεριμνάς ούτε για την τροφή μου;».

Και τότε, σε μια πράξη ιεροσυλίας, πήρε ένα μαχαίρι και χτύπησε με ορμή το πρόσωπο της Παναγίας, στο δεξιό μάγουλο, κάτω από το μάτι.

Εκείνη τη στιγμή συνέβη ένα μεγάλο θαυμαστό γεγονός! Αίμα άρχισε να ρέει από το πληγωμένο πρόσωπο της εικόνας, λες και ήταν ζωντανό, ενώ ο ιεροδιάκονος τυφλώθηκε και έπεσε κάτω λιπόθυμος.

Απ’ αυτό το θαυμαστό γεγονός της ιερής εικόνας, η Θεοτόκος ονομάστηκε Εσφαγμένη.

Ο ιεροδιάκονος, όταν συνήλθε, συντετριμμένος από την πράξη του, επί τρία χρόνια έμεινε σε ένα στασίδι απέναντι από την εικόνα, κλαίγοντας και παρακαλώντας να συγχωρηθεί. Οι Πατέρες της Ιεράς Μονής, επίσης, προσεύχονταν για την εξιλέωσή του. Η Υπεραγία Θεοτόκος άκουσε τις προσευχές,  συγχώρεσε και θεράπευσε τον διάκονο, και εμφανίστηκε στον ηγούμενο της Μονής λέγοντάς του:

«Το χέρι, που κτύπησε την εικόνα μου θα μείνει ξηρό επί ζωής και άλιωτο μετά θάνατον».

Πράγματι, όταν πέθανε αυτός ο μοναχός και κατόπιν έγινε η εκταφή των οστών του, το δεξί του χέρι βρέθηκε μαύρο και άλιωτο προς παραδειγματισμό των επομένων γενεών από το σφάλμα και την μετάνοια του μοναχού.

Μέχρι και σήμερα, το τιμωρημένο χέρι του εκκλησιάρχη βρίσκεται πλάι στην θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Εσφαγμένης στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.

Η Παναγία, σε όποια εικόνα και με όποιο όνομα και αν λατρεύεται, είναι Πηγή ζωής και αγάπης άνευ όρων. Και στον Ιερό Ναό του Α. Νίκωνος Σπάρτης, μια ξεχωριστή και σπάνια εικόνα της Θεοτόκου, «η Παναγία Εσφαγμένη», καρτερεί τους πιστούς να καταθέσουν την κρυφή προσευχή τους προς Αυτήν και να γίνει  ελπίδα και προστασία τους.

Καλή και ευλογημένη χρονιά

Σπάρτη 2-1-2025
Βαγγέλης Μητράκος