Χριστίνα Λαμπούση: «Είναι τόσο πλούσια αυτά τα έργα. Ας τα αφήσουμε να μιλούν αυτά»

Συναντηθήκαμε με την κυρία Χριστίνα Λαμπούση^(*), ιδρυτή και κινητήριο δύναμη της Θεατρικής Ομάδας «ιάσθε θεάτρω», που πρόσφατα ανέβασε την τραγωδία «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, με επιτυχημένες παραστάσεις σε όλη τη Λακωνία, στην Καλαμάτα και στην Αττική.

Κυρία Λαμπούση, πείτε μας, πώς ωρίμασε μέσα σας η επιθυμία να ασχοληθείτε με το ερασιτεχνικό θέατρο και μάλιστα σε μια περιοχή όπου δεν προϋπήρχε ανάλογη δραστηριότητα;  Έχετε σπουδάσει και θέατρο ή άλλη σχετική τέχνη;

Μόλις 4-5 ετών θυμάμαι τον εαυτό μου να είναι η τσέπη μου πάντα γεμάτη δεκάρικα που μου έδιναν άνθρωποι της πιάτσας των Μολάων, οι οποίοι με έβαζαν σε ένα πεζούλι και τους έλεγα ποιήματα. Εκεί πάνω στο πεζούλι, κάτι γινόταν μέσα μου. Μου άρεσε να παίρνω πόζες, να κάνω τους ανθρώπους να γελούν, να αλλάζω φωνές. Αργότερα περίπου στα 10 μου χρόνια, πήγαμε με τους γονείς μου να δούμε τη «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» του Νικηφόρου Βρεττάκου στο Αρχαίο Θέατρο Γυθείου. Είδα τον Μάνο Κατράκη… Γοητεύτηκα! Δεν με ένοιαζε καθόλου η ιστορία, παρά παρατηρούσα τί κάνει με το σώμα του, πώς το κινεί, τι κάνει με την άρθρωσή του… Παρατηρούσα πράγματα τεχνικά. Αργότερα, όταν σπούδαζα πια στη Νομική Σχολή Αθηνών, ήθελα να πάω σε μια δραματική σχολή, δεν τα κατέφερα. Έπρεπε να δουλεύω για να σπουδάζω, δεν υπήρχε καθόλου χρόνος. `Ο,τι χρήματα είχα, τα κρατούσα, έβαζα στο μάτι μία παράσταση, αγόραζα το αντίστοιχο θεατρικό, το διάβαζα, φανταζόμουν πώς θα το έστηνα εγώ και μετά το έβλεπα. Αυτοδίδακτη λοιπόν… Παρακολούθησα διάφορα σεμινάρια αυτοσχεδιασμού, κινησιολογίας και διαφόρων θεατρικών τεχνικών. Σπούδασα πολλά χρόνια βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική, έπαιζα πιάνο, κλαρίνο, σαξόφωνο…

Συναντήσατε δυσκολίες στην δημιουργία της ομάδας; Πως αντέδρασε η τοπική κοινωνία στο κάλεσμά σας; Ανακαλύψατε έμφυτα ταλέντα στους ντόπιους ερασιτέχνες ηθοποιούς;

Όταν μου καρφώθηκε στο μυαλό η δημιουργία της ομάδας μας προσέγγισα κάποια άτομα, για τα οποία είχα πεποίθηση ότι είναι ανοιχτά σε προκλήσεις και που δεν θα είχαν φόβο να εκτεθούν. Το πρώτο μας έργο ήταν το «Παραμύθι χωρίς όνομα» της Πηνελόπης Δέλτα, με 24 άτομα στη σκηνή και ζωντανά εκτελεσμένη την ειδικά γι΄αυτό το έργο υπέροχη μουσική του Μάνου Χατζιδάκη. Ήταν συγκινητική η εμπιστοσύνη αυτών των παιδιών, τα οποία συνεργάστηκαν μαζί μου, ξεπερνώντας τον εαυτό τους και κοπιάζοντας εις βάρος του ελεύθερου χρόνου τους. Κάτι έπαιρναν από αυτό φαίνεται… Είναι σπουδαία η εξέλιξή τους μες το χρόνο κι αυτό είναι που μου δίνει δύναμη να συνεχίσουμε.

Πόσο εύκολο είναι να συντονίσετε έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων, οι οποίοι, φαντάζομαι, εργάζονται καθημερινά για τα προς το ζην και των οποίων το μόνο κίνητρό για να προσέλθουν όλοι μαζί στις πρόβες και να ακούσουν την διδασκαλία σας,  είναι η αγάπη τους προς το θέατρο;

Είναι πολύ δύσκολο, αλλά και πολύ εύκολο συγχρόνως. Στην αρχή, μέχρι να συντονιστούμε και να ξεκαθαρίσουμε το σκοπό για τον οποίο ο καθένας συμμετείχε σε αυτή την ομάδα, και κουραστήκαμε και παρεξηγηθήκαμε και στενοχωρηθήκαμε. Αλλά πίσω από όλα αυτά υπήρχε μία βαθιά ανάγκη για έκφραση και ένας αμοιβαίος σεβασμός, απαραίτητο στοιχείο για να συμπορευτείς.

Από ό,τι μπορώ να γνωρίζω φέτος (μετά από 4 χρόνια δράσεων και εννέα επιτυχημένες παραστάσεις) ήταν η πρώτη φορά που «αποτολμήσατε» να ανεβάσατε αρχαία Ελληνική τραγωδία. Με ποια κριτήρια επιλέγετε τις παραστάσεις που θα διδάξετε;

Πρέπει να ξέρεις κάθε φορά τα όριά σου. Νωρίτερα δεν ήμασταν έτοιμοι να υποστηρίξουμε αυτό το πολυσύνθετο πράγμα, που είναι η τραγωδία. Φέτος είμαστε. Και το τολμήσαμε. Ήταν πολύ σημαντικό που εξαρχής είχα πολύ καθαρά στο μυαλό μου τι ήταν αυτό που επιδιώκαμε. Επιδιώκαμε τον καθαρό λόγο, μέσα από τον οποίο ο απλός, ανεκπαίδευτος θεατής θα μπορούσε να καταλάβει τι είναι αυτό το έργο. Το όνειρό μου ήταν να δουν την παράστασή μας και να πουν «Μα τόσο εύκολο πράγμα είναι η τραγωδία;». Και νομίζω ότι αυτό το καταφέραμε. Επιλέγουμε πάντα έργα που, άσχετα με την εποχή που γράφτηκαν, έχουν κάτι να πουν στις ψυχές πρωτίστως τις δικές μας και δευτερευόντως στους θεατές μας.

Η φετινή, ομολογουμένως επιτυχημένη «Αντιγόνη» σας, σας ενθαρρύνει να προσεγγίσετε ξανά τους κλασσικούς, ενδεχομένως και τον Αριστοφάνη;

Αριστοφάνης! Είμαστε μικροί ακόμα… `Όταν θα είμαστε έτοιμοι, θα επιχειρήσουμε να αναμετρηθούμε με αυτόν τον σκερτσόζο, ευφυή, διαχρονικό, κωμικό, αλλά και τραγικό κατά τη γνώμη μου, ποιητή. Αργότερα…

Η προσέγγιση σας στην Αντιγόνη φάνηκε να είναι μινιμαλιστική, δίνοντας έμφαση στον λόγο (το θέατρο εξάλλου είναι κατεξοχήν λόγος) και στον ρυθμό της παράστασης. Μια πολλή προσεχτική βυζαντινή μουσική πινελιά στα χορικά, ελάχιστα χρηστικά σκηνικά, λιτά κοστούμια και διακριτικότατος φωτισμός. Είναι όλα τα παραπάνω (αν ισχύουν) η γενική σας σκηνοθετική προσέγγιση ή απλώς αφήνετε τα αριστουργήματα των κλασσικών να αναπνεύσουν;

Η αλήθεια είναι ότι έχοντας παρακολουθήσει σειρά επαγγελματικών παραστάσεων, είχα κουραστεί που σε πολλές από αυτές δεν έφτανε ο λόγος του έργου στα αυτιά μου, αφού αποσπαζόμουν από πλήθος κόλπων και νεωτερισμών που μεταχειρίζονται στην πλειοψηφία τους οι σκηνοθέτες σήμερα. Ήθελα ο υπέροχος αυτός λόγος να φτάσει στον θεατή. Για να γίνει αυτό έδωσα πολύ μεγάλος βάρος στη σωστή άρθρωση των παιδιών και στην εκ μέρους τους κατανόηση του έργου. Εάν δεν το κατανοούσαν, πώς θα το μετέδιδαν; Είναι τόσο πλούσια αυτά τα έργα. Ας τα αφήσουμε να μιλούν αυτά, κάνοντας  την απαραίτητη ατμόσφαιρα με κατάλληλη μουσική και μίνιμαλ σκηνικά.

Ποια είναι η άποψή σας για τις «σχολές» των μεγάλων Ελλήνων σκηνοθετών, των παλιών (Ροντήρης, Κουν…) ή ακόμη και των συγχρόνων μας (Βογιατζής, Τάρλοου…); Οι ακρότητες που εμφανίζονται τελευταία στην προσπάθεια πολλών να επαναπροσεγγίσουν τα κλασσικά κείμενα σας βρίσκουν σύμφωνη;

Τι να πω εγώ γι΄αυτούς τους ανθρώπους; `Εχω ακούσει ηχογραφημένες πρόβες του Κουν και του Ροντήρη και εκστασιάστηκα. Εκστασιάστηκα με τον τρόπο που μετέδιδαν το πάθος τους. Για ένα «Ωιμέ» έκαναν πρόβα μία εβδομάδα. Συγκλονιστικό! Το θέατρο στην Ελλάδα είναι πολύ ψηλά κι εμείς κουβαλάμε ως παθητική γνώση όλο το πάθος, όλη την τρέλα των σπουδαίων αυτών ανθρώπων. Οι νεότερη γενιά πειραματίζεται, φεύγει από φόρμες και ακροβατεί. Παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον σύγχρονες τάσεις και μερικές είναι εντυπωσιακές. Ακρότητες; Μα το ίδιο το θέατρο αγγίζει άκρα, δοκιμάζει όρια και για τούτο ταυτιζόμαστε μαζί του

Είναι στα σχέδιά σας η επανάληψη του πειράματος; Μια Μήδεια ή μια Ηλέκτρα με εσάς προφανώς πρωταγωνίστρια, θα το ήθελαν πολλοί.

Έχω πολλά σχέδια. Να μ΄έχει ο Θεός καλά, να είναι τα παιδιά της ομάδας μου γερά και θα κάνουμε ωραία πράγματα. Υπάρχουν σπουδαίοι γυναικείοι ρόλοι… Αλλά, ας μην ξεχνάμε και τον κίνδυνο που ελλοχεύει σ΄αυτό το παιχνίδι. Αυτόν της έπαρσης, της ματαιοδοξίας, της αμετροέπειας. Ας κοιτάμε χαμηλά, αν θέλουμε να φτάνουμε ψηλά…

Γνωρίζετε φαντάζομαι την «Ερασιτεχνική Θεατρική Ομάδα Λακωνίας» (ΕΘΟΛ), η φήμη της οποίας έχει επίσης ξεπεράσει τα όρια της Λακωνίας. Τι θα σκεφτόσασταν αν κάποιος πρότεινε την καθιέρωση μιας ετήσιας γιορτής  ερασιτεχνικού θεάτρου, με θιάσους από την Λακωνία αυτή τη φορά.

Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε συνεργασία. Θα ήταν πολύ ωφέλιμη για τον τόπο μία τέτοια γιορτή.

Σας ευχαριστούσε πολύ κυρία Λαμπούση, τόσο για το χρόνο που αφιερώσατε σε αυτήν τη συνέντευξη όσο και για τις θεατρικές συγκινήσεις που απλόχερα μας προσφέρετε. Ανυπομονούμε να απολαύουμε τη νέα σας παράταση.  

^(*) Η κυρία Χριστίνα Λαμπούση γεννήθηκε και μεγάλωσε στους Μολάους Λακωνίας. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών το 1995 και από το 1997 ασκεί μαχόμενη δικηγορία, διατηρώντας δικηγορικό γραφείο στους Μολάους. Είναι απόφοιτος του Εθνικού Ωδείου Πειραιώς (Τμήμα Βυζαντινής Μουσικής), έχει δε παρακολουθήσει επί σειρά ετών μαθήματα πιάνου, κλαρίνου, σαξοφώνου και αρμονίας. Το 2011 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα  «ιάσθε θεάτρω» κι έχει σκηνοθετήσει το «ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ» της Π. Δέλτα, την «Όπερα της Πεντάρας» του Μπερτολτ Μπρεχτ, τη «Φουέντε Οβεχούνα» του Λόπε ντε Βέγκα, τον «Μέγα Αλέξανδρο και το καταραμένο φίδι», την «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» του Σοφοκλή και τα παραμύθια «Ο Άγιος Βασίλης…Κοκκινοσκουφίτσα», «Η αγάπη και τα τρία πορτοκάλια» και «Ο Άγιος Βασίλης…κόκκαλο». Έχει συμμετάσχει σε σεμινάρια θεάτρου, θεατρικού αυτοσχεδιασμού και δημιουργικής γραφής. Από το 2008 έως το 2010 συνεργάστηκε με το Θεατρικό Εργαστήρι Γυμνασίου-Λυκείου Μολάων στις παραστάσεις «Τρωάδες», «`Ορνιθες» και «Το μεγάλο μας Τσίρκο», όπου είχε αναλάβει τη μουσική επιμέλεια. Διοργανώνει ποιητικές βραδιές (ενδεικτικά: Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης με νεοέλληνες ποιητές, Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο) και συμμετέχει στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Λακωνίας.

Ν.Μ.