«Σπίτι, αντίο!» από τον Βαγγέλη Μητράκο

Οικία ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ.

Στην οδό Όθωνος-Αμαλίας στη Σπάρτη, αριθμ. 90.

Χαρακτηριστικό, διώροφο, λαϊκό σπίτι, από πλίθρες, μάλλον των τελών του 19ου αι., με κεραμοσκεπή τετράρριχτη, από τα ελάχιστα (ίσως το μόνο του είδους) που είχαν απομείνει στη Σπάρτη.

Στο πλάι του είχε μια μεγάλη αυλή με πρασινάδες κι έναν μπαξέ με πορτοκαλιές στο πίσω μέρος του, μαζί κι ένα βαθύ πηγάδι που πότιζε τα δέντρα με το καθάριο, γάργαρο νερό του κι έδινε και στους ανθρώπους του σπιτιού το νερό που χρειάζονταν, μέχρι να φτιαχτεί η κεντρική ύδρευση της Σπάρτης στα 1931.

Τα κεραμίδια του είχαν ξύλινο γείσο που «πάταγε» πάνω στα δοκάρια της σκεπής που προεξείχαν.

Τα κουφώματά του ήταν από ξύλο, αυθεντικά της εποχής,  δωρικού τύπου, με κάσωμα «έξω περασιά» και είχαν παντζούρια εσωτερικά, συμπαγή, αυτά που οι αρχιτέκτονες τα ονομάζουν «σκιάδια», επειδή, όταν τα έκλεινε από μέσα ο νοικοκύρης, έκαναν σκιά στο εσωτερικό του σπιτιού.

Πιθανώς, στα χρόνια της νιότης του, το όμορφο και ζεστό αυτό σπίτι, να είχε και μπαλκόνι προς τον δρόμο, όπως μαρτυρούσε η «ορφανή» μπαλκονόπορτα ανάμεσα στα παράθυρα της όψης.

Στο σπίτι αυτό κατοίκησαν, έως ΚΑΙ μετά το 2000, οι δυο αδελφές ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ, πάντα αγαπημένες, μονοιασμένες, καλομίλητες και καλοσυνάτες με όλον τον κόσμο.

Δίπλα του, ακριβώς, υπάρχει παλαιότατο μονώροφο κτίσμα του 19ου αι. («μακρυνάρι»), στο οποίο λειτούργησε το μπακάλικο ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ και το οποίο θα ακολουθήσει (το πιθανότερο) την τύχη του «αδερφού» του.

«Σπίτι όσο χωρείς και τόπο όσο θωρείς.» έλεγε μια παλιά, λαϊκή παροιμία.

Και το ξεχωριστό αυτό σπίτι είχε πάνω του όλη αυτήν τη σοφία του Λαού.

Αφού φιλοξένησε τις γενιές των ανθρώπων που το έχτισαν και το αγάπησαν, αφού κράτησε στην ζεστή του αγκαλιά, στοργικά, σαν Μάνα και Πατέρας,  τα όνειρα, τις ελπίδες, τις χαρές μα και τις λύπες τους, αφού έζησε μαζί τους κάθε στιγμή της ζωής τους, μικρή και μεγάλη, «ήρθε η ώρα του»:

Κατεδαφίστηκε στις 30 Ιουνίου, του 2023. 

Γκρεμισμένα σπίτια μέσα στο σκοτάδι,

έτσι είν’ η ζωή μας μεσημέρι βράδυ.

Μη ζητάς, κορίτσι μου, ένα κορδελάκι

από τα ερείπια φτιάχνω ένα σπιτάκι.

Γκρεμισμένα σπίτια μέσα στο σκοτάδι,

έτσι είν’ η ζωή μας μεσημέρι βράδυ.

Νότης Περγιάλης

Σπάρτη 3-7-2023
Βαγγέλης Μητράκος