«Ολοκαύτωμα Ζούπαινας, 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 1944 - Μαρτυρία» από τον Βαγγέλη Μητράκο

Μαρτυρία: Ερμίνα Γεωργίτσου
Καταγραφή – Σχόλια: Κωστιάνης Ζαχαρίας

«Τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη.»

Μαχάτμα Γκάντι

Απ’ ό,τι φαίνεται, ύστερα από τόσους αιώνες ανθρώπινης ιστορίας, δεν έχουμε-ακόμα-καταφέρει, να κάνουμε αυτήν την αντιστροφή που περίμενε, αλλά δεν είδε ποτέ, ο Μαχάτμα Γκάντι, να κυριαρχήσει, δηλαδή, και να γίνει κυρίαρχη στον κόσμο μας η «δύναμη της αγάπης». Για το λόγο αυτό, απ’ όταν άρχισε να γράφεται η ιστορία του ανθρώπου έως ΚΑΙ σήμερα, ο πόλεμος εξακολουθεί να παραμένει η μωρία του ανθρώπινου γένους.

Συμβαίνει, όμως, πολλές φορές, μέσα στη φωτιά του πολέμου, μέσα στη μαυρίλα και στον θάνατο, να καταφέρνει να φυτρώνει το λουλούδι της πανανθρώπινης αγάπης, σημάδι πως ο άνθρωπος ΜΠΟΡΕΙ (αρκεί να το θέλει) να κάνει τον κόσμο μας έναν κόσμο Ειρήνης, Αγάπης, Δικαιοσύνης και Συναδέλφωσης των Λαών.

Ο Ζαχαρίας Κωστιάνης, συνταξιούχος καθηγητής από τη Ζούπαινα (Ά. Ανάργυροι) Λακωνίας, στη σπουδαία προσπάθεια που κάνει εδώ και χρόνια για να διασώσει μαρτυρίες για το Ολοκαύτωμα του χωριού του, στις 5 Ιουνίου 1944, από τους γερμανούς κατακτητές, έχει διασώσει και μια μαρτυρία διαφορετική από τις άλλες, μια μαρτυρία για την Ανθρωπιά, η οποία κατάφερε ν’ ανθίσει μέσα στις φλόγες και στη φρίκη του Ολοκαυτώματος της Ζούπαινας.

Τους πολέμους δεν τους αποφασίζουν οι Λαοί, οι οποίοι δεν έχουν τίποτε να μοιράσουν μεταξύ τους. Τους πολέμους τους αποφασίζουν, οι λίγοι, εκείνοι που εκφράζουν τα μεγάλα συμφέροντα και στέλνουν τους λαούς να θυσιαστούν σε πολέμους που δεν τους αφορούν. Για τον λόγο αυτό, πάντα, και σε κάθε πόλεμο, συμβαίνουν περιστατικά που δείχνουν πως οι άνθρωποι κρύβουν μέσα τους δυνάμεις που είναι πιο δυνατές από το μίσος, τον φανατισμό και την τυφλή βία.

Μακάρι, όλο αυτό το πολύ σημαντικό ιστορικό υλικό που έχει συγκεντρώσει και καταγράψει ο Ζαχαρίας Κωστιάνης, να κινήσει το ενδιαφέρον των θεσμικών εκπροσώπων του τόπου μας και να εκδοθεί υπό μορφή βιβλίου, ώστε να γίνει κτήμα ΟΛΩΝ των Λακώνων  και να φωτίσει άγνωστες πτυχές του Ολοκαυτώματος της Ζούπαινας, αποδίδοντας, συγχρόνως, την οφειλόμενη Τιμή στη Μνήμη των θυμάτων του Εθνικού Αγώνα:

Μαρτυρία της Ερμίνας Γεωργίτσου, καθηγήτριας,

για το ολοκαύτωμα του χωριού Ζούπαινα την 5/6/1944

«Ήμουν 10 χρονών τότε, συμμαθήτρια και φίλη της Κασσιανής Κωστιάνη, βρέθηκα την μέρα αυτή στο σπίτι μας μαζί με τη μάνα μου και την μεγαλύτερη αδελφή μου Κανέλα.

Ήρθαν δυο Γερμανοί και μας είπαν «βια–βια», δηλαδή «έξω», κλώτσησαν δυο βαρέλια με νερό που είχαμε και το έχυσαν (για να μην σβήσουμε τη φωτιά), ανέβηκαν από την εσωτερική σκάλα στον επάνω όροφο, έριξαν μια σκόνη στις κόρδες και στα καλάμια και έβαλαν φωτιά. Η μάνα μου ανέβηκε στο κεφαλόσκαλο να δει τι κάνουν και εκεί της έριξαν μια σφαίρα, αλλά έσκυψε και η σφαίρα καρφώθηκε στο τοίχο και έφυγαν.

Το σπίτι λαμπάδιασε. Στην προσπάθειά μας να πάμε στην άλλη πλευρά της αυλής πετάχτηκε μια φλόγα και έπιασαν φωτιά τα μαλλιά  μου. Η μάνα μου με την ποδιά της τα έσβησε. Εκεί στον τοίχο είδαμε έναν άλλο Γερμανό. Είχε το αυτόματο στο χέρι και μας σημάδευε, έτοιμος να μας ρίξει. Τη στιγμή εκείνη η μάνα μου με αγκάλιασε, να πεθάνουμε αγκαλιασμένες. Θα μας σκότωναν, αλλά την τελευταία στιγμή παρουσιάζεται ένας άλλος Γερμανός, ο οποίος με το χέρι του έσπρωξε την κάνη, του κατέβασε το όπλο και τον έδιωξε. Αμέσως μετά, ο Γερμανός αυτός που έμεινε, ήρθε με αγκάλιασε και με έσφιξε σφιχτά στην αγκαλιά του, με άφησε κάτω, έβγαλε από την τσέπη του μια φωτογραφία ενός μικρού παιδιού στην ηλικία μου, μου την έδειξε και μετά έφυγε.

Ένας άλλος Γερμανός είδε την αδελφή μου την Κανέλα και της είπε «δεσποινίς (με νοήματα) άλλος Γερμανός άμα σε δει θα σε σκοτώσει». Την βάζει μέσα στο φούρνο, έκλεισε καλά το πούμα, να μην φαίνεται, και έφυγαν.

Το σπίτι μας είναι στην έξοδο του χωριού προς τη Σπάρτη. Είδα, λοιπόν, τη φάλαγγα των Γερμανών να φεύγει, μετά το ολοκαύτωμα, και με έστειλε η μάνα μου με έναν κουβά να πάω στη βρύση που είναι στη πλατεία του χωριού για νερό. Είδα, λοιπόν, στη πλατεία του χωριού, γυναίκες κάτω στα χώματα. Έτσι τις είχαν διατάξει οι Γερμανοί, που όταν με είδαν (οι γυναίκες) μου φώναζαν: «φύγε –φύγε, αν σε δουν θα μας σκοτώσουν όλους». Τους λέω: «έφυγαν»; «Όχι -μου λένε- φυλάνε στο ύψωμα του Άγιου Κωνσταντίνου». Εκεί, κάποιο παιδί μου είπε ότι σκότωσαν τη φίλη μου την Κασσιανή Κωστιάνη και τη μάνα της. Έτρεξα, λοιπόν, στο σπίτι της και είδα, ανοίγοντας την εξώπορτα, την Άννα την Κορομπίλου-Γεωργίτσου, έγκυο, νεκρή, τη Γιαννούλα Κωστιάνη πεσμένη στο πλευρό και την Κασσιανή στο πλατύσκαλο να ψυχορραγεί και να μου φωνάζει «νερό-νερό», αλλά οι γυναίκες, που στο μεταξύ έφτασαν, μου απαγόρευσαν να της δώσω. Στο στενό, πάνω από το γεωργιτσέικο σπίτι, είδα την άλλη συννυφάδα της Άννας νεκρή, μπρούμυτα, με ανοιχτά τα πόδια της.»

ΣΧΟΛΙΑ του Ζαχαρία Κωστιάνη σχετικά με τη «Μαρτυρία»:

Σχόλιο 1: Την ώρα του μεγάλου χαλασμού που γινόταν κόλαση το χωριό, που οι άνθρωποι είχαν γίνει λύκοι, που έκαιγαν, σκότωναν, έσφαζαν, βίαζαν και έλεγες «Θεέ μου, τι κακό είναι αυτό;», πάνω στης Ζουπαινας την ολόμαυρη ράχη φύτρωσαν δυο λουλούδια, δυο άνθρωποι που πήγαν κόντρα στη καταιγίδα:

Ο ένας έδειξε τη φωτογραφία του μικρού παιδιού του. Τι εικόνες θα ξετυλίχτηκαν μπροστά του, όταν είδε να σημαδεύουν ένα παιδί σαν το δικό του;

Και ο άλλος που έκρυψε το μεγαλύτερο κορίτσι στο φούρνο, για να γλυτώσει από το χαλασμό.

Φίλοι μου, εκτός από τη Γερμανία του Χίτλερ, υπάρχει και η Γερμανία του Γκαίτε, του Σίλερ, του Μπετόβεν και των χιλιάδων άλλων Γερμανών, που το 1821 πολέμησαν μαζί μας και 600 από αυτούς θυσιάστηκαν για την Ελλάδα.

Σχόλιο 2: Η Ερμίνα Γεωργίτσου, 88 χρονών σήμερα (16-6-2022), συνταξιούχος καθηγήτρια Οικιακής Οικονομίας, που γεννήθηκε στη Ζούπαινα, ζει στη Κηφισιά, έχει μια φοβερή διαύγεια νου που με έχει καταπλήξει και είναι μια κινητή βιβλιοθήκη.

Τη μαρτυρία της για το ολοκαύτωμα την τελειώσαμε χτες (15-6-2022).

ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΚΩΣΤΙΑΝΗΣ 16-6-2022

Για την αντιγραφή

Σπάρτη 9-6-2023

Βαγγέλης Μητράκος

Φωτογραφία: Mister Blick, Γάλλος καλλιτέχνης