Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου 2025
Για το βιβλίο γράφει το μέλος της Λέσχης Στέλλα Γκίνη - Σπύρου
Σχετικά με το μυθιστόρημα της Νομπελίστ
Νοτιοκορεάτισσας συγγραφέως Χαν Γκανγκ με τίτλο «Μάθημα Ελληνικών» που
διαβάσαμε στη Λέσχη Ανάγνωσης στις 3-12-2024 και για το οποίο έκανε μία
εξαιρετική ανάλυση το μέλος αυτής, Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου, έχω να διατυπώσω
τα εξής από μία άλλη οπτική γωνία. Η έμπνευση της συγγραφέως από την Άπω Ανατολή
να καταφύγει στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα και Γραμματεία, να βάλει στο στόμα των
ηρώων της, δύο πληγωμένων ψυχών, τη σοφία, την αξία, τη δύναμη και τη λάμψη
αυτής της μοναδικής γλώσσας μας, για να τους βοηθήσει να πορευτούν προς το φως,
είναι συγκλονιστική. Η Χαν Γκανγκ μας περιγράφει τις ζωές μίας
γυναίκας και ενός άνδρα που η ψυχοσωματική υγεία τους, τους ταλαιπωρεί δυνατά.
Η γυναίκα μετά από προσωπικές συμφορές πέφτει σε μία σιωπή σκληρή θανάτου,
χάνει την ομιλία της και προσπαθώντας να βγει από αυτό το αδιέξοδο, καταφεύγει
στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Απευθύνεται σε ιδιωτική Ακαδημία, με δάσκαλο
έναν άνδρα με παχείς ανοικτοπράσινους φακούς και δύσκολη όραση. Ο δάσκαλος
θέλοντας να αποδείξει στους μαθητές του ότι οι προτάσεις της αρχαίας ελληνικής
γλώσσας είναι σύντομες και περιεκτικές διδάσκει το εξής παράδειγμα: «Αν χρησιμοποιήσουμε τη μέση φωνή του ρήματος
διαφθείρω στο τρίτο πρόσωπο, γραμμένο στον παρακείμενο που υποδηλώνει οτι η
πράξη συνέβη μία φορά στο παρελθόν, δηλαδή «διέφθαρται» (αυτός έχει προσπαθήσει
να αυτοκτονήσει) χρησιμοποιούμε μία μόνο λέξη. Εδώ έχουμε μία εξαιρετικά
αυτόνομη λέξη που δεν έχει ανάγκη να συνδυασθεί με άλλη. Στα Αγγλικά θα γράφαμε
“kill himself” . Η γυναίκα - μαθήτρια γράφει πιέζοντας ανάμεσα
στα δόντια της, την αίσθηση που της προκαλούν τα δυνατά νοήματα, τη λέξη
διέφθαρται, τη νιώθει ψυχρή και συμπαγή σαν μία κολόνα πάγου, που θα μπορούσε
στο τέλος να δώσει ώθηση στο σφαλιστό στόμα της να την προφέρει από κάπου πιο
βαθειά από τη γλώσσα και το λάρυγγά της. Ο καθηγητής με τα υπαρξιακά του αδιέξοδα
ριζωμένα στο παρελθόν, βρίσκει καταφύγιο στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής
φιλοσοφίας, στις Πλατωνικές ιδέες που λειτουργούν ως απόλυτες ηθικές αξίες και
προσφέρουν λύσεις σε όλα τ’ ανθρώπινα προβλήματα και διδάσκει: «Όταν θα
διαβάσετε Πλάτωνα, θα μπορέσετε να εκτιμήσετε την ομορφιά της Αρχαίας γλώσσας
που έφθασε στο απόγειό της πριν από χιλιάδες χρόνια». Στη συνέχεια διδάσκει τα
παρακάτω από το πρώτο μισό της Πολιτείας του Πλάτωνα: «δύσβατος γε ο τόπος, φαίνεται και επίσκιος,
έστι γούν σκοτεινός και δυσερεύνητος». Η γυναίκα - μαθήτρια σκύβει το κεφάλι της στο
ανοιχτό βιβλίο που βρίσκεται πάνω στο θρανίο. Σταγόνες ιδρώτα κυλούν στους κροτάφους
της και στάζουν πάνω στις ελληνικές προτάσεις. Το τραχύ ανακυκλωμένο χαρτί,
διογκώνεται κυρτά. Τα χείλη και η γλώσσα της, από τη συγκίνηση και την ένταση,
περιμένουν να κινηθούν. Ο καθηγητής γράφει την έκφραση στον πίνακα «Γη
έκειτο γυνή» δηλαδή μία γυναίκα ήταν ξαπλωμένη στη γη. Η μαθήτρια με γνώση και θάρρος συνεχίζει:
«Χιών επί τη δειρή» δηλαδή χιόνι στο λαιμό, «Ρύπος επί τω βλεφάρω» δηλαδή
ακαθαρσία στα βλέφαρα. Η γυναίκα – μαθήτρια με αποφασιστικότητα,
δύναμη και επιμονή, παρ’ όλη τη δυσκολία της να εκφραστεί, αναγνωρίζοντας το
πολύτιμο υλικό που βρίσκεται μπροστά της, συνεχίζει τον αγώνα της στη γνώση.
Έχει υποστεί δύο φορές στη ζωή της απώλεια της ομιλίας, την πρώτη στην
ευαίσθητη εφηβική ηλικία και τη δεύτερη σε ώριμη ηλικία. Την πρώτη φορά ξεπετάχθηκε
από μέσα της η φωνή όταν στο μάθημα των Γαλλικών, διάβασε, κατανόησε τη λέξη
“bibliotheque” δηλαδή βιβλιοθήκη, λέξη με καθαρά ελληνική προέλευση. Τη δεύτερη φορά επεδίωξε από μόνη της να βρει
τη λύση στο πρόβλημά της, προσφεύγοντας στη βοήθεια της Αρχαίας Ελληνικής
γλώσσας. Ο δάσκαλος με τη δύσκολη όραση και τα τεράστια
ψυχολογικά προβλήματα, διαλέγει κι αυτός να εντρυφήσει στη φιλοσοφία και στη
δύναμη της γλώσσας αυτής, ελπίζοντας ότι πίσω από το φαινομενικό χάος των
γεγονότων, υπάρχει φως. Το σύμπαν συνηγόρησε ώστε οι καρδιές των δύο πληγωμένων
αυτών ψυχών, να καταφέρουν να επικοινωνήσουν τελικά, να βοηθηθούν με τον τρόπο
που αυτές ξέρουν για να γιατρέψουν τις πληγές τους. Ας μην ξεχνάμε κι εμείς, Έλληνες και
Ελληνίδες, ότι η γλώσσα μας είναι η ταυτότητά μας, είναι η καταγωγή μας, η ζωή
μας. Ας τη διαφυλάξουμε με πίστη και αφοσίωση. Στέλλα Γκίνη - Σπύρου