«Η Επανεμφάνιση του Λύκου στην Πελοπόννησο και τα Αναπάντητα Ερωτήματα» από τον Γιάννη Μητράκο

Κατά τεκμήριο όλοι συμφωνούν πως ο λύκος εξαφανίστηκε από την Πελοπόννησο για τους εξής λόγους:

1. Από το κυνήγι του λύκου από τους ανθρώπους.
2. Από την  καταστροφή των βιοτόπων τους και την έλλειψη τροφής.
3. Από το γεγονός ότι η Πελοπόννησος είναι γεωγραφικά απομονωμένη από την ηπειρωτική Ελλάδα εξαιτίας της διάνοιξης της διώρυγας της Κορίνθου είναι δηλαδή ένα μεγάλο νησί.

Οι σχετικές έρευνες που έγιναν στη χώρα μας πριν από λίγα  χρόνια, κυρίως από την οργάνωση ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ (1998-2001), κατέληξαν στα κάτωθι συμπεράσματα:

1. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι ζουν 500-700 λύκοι σε ολόκληρο το ηπειρωτικό ανάγλυφο.
2. Οι περιοχές που υπήρχαν λύκοι ήταν αυτές με νομαδική κτηνοτροφική παρουσία χωρίς έντονη ανθρώπινη παρουσία.
3. Ο λύκος επιβίωνε σε μικρές απομονωμένες μεταξύ τους αγέλες των 9 ατόμων (2-3 ενήλικα άτομα και τα λοιπά νεαρά μέλη).

Το πρόγραμμα LIFE-Λύκος, που υλοποιήθηκε την άνοιξη του 1999, στηρίχθηκε στην παγίδευση ενός  κυρίαρχου αρσενικού μιας αγέλης στην ορεινή Φθιώτιδα και την τοποθέτηση ενός ειδικού ραδιοπομπού για την παρακολούθηση των κινήσεών του. Στους επόμενους 7 μήνες προέκυψε από την παρακολούθηση ότι η αγέλη αυτή  δεν εγκατέλειψε την επικράτειά της και συνέχισε να κινείται στην ίδια περιοχή. Η συγκεκριμένη ομάδα αποτελούνταν από 3 ενήλικα ζώα και 2-3 μικρά. Η επικράτειά της υπολογίστηκε σε 102 τ. χλμ. Η φωλιά των ζώων και τα σημεία συνάντησής τους βρίσκονταν στις πιο δύσβατες και ήσυχες περιοχές αυτής της επικράτειας. Οι λύκοι κινούνταν κυρίως νύχτα κι έκαναν μερικές επιθέσεις σε κοπάδια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η συνολική απώλεια ζώων ανά κοπάδι ήταν κατά μέσο όρο 3 αιγοπρόβατα, ενώ τα κοπάδια που έβοσκαν στα όρια της επικράτειας δεν είχαν καμία ζημιά. Τα περισσότερα ζώα αυτής της αγέλης εξολοθρεύτηκαν κατά τη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου 1999-2000.

Παρατηρήθηκε, αργότερα,  μια μικρή αύξηση του πληθυσμού του λύκου στις νοτιότερες περιοχές της Στερεάς Ελλάδας απ’ όπου είχε εξαφανιστεί για πολλά χρόνια κι αυτό θεωρήθηκε ότι οφείλεται στο νομικό καθεστώς προστασίας του λύκου, που άρχισε τότε να ισχύει, στην απαγόρευση της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων και στην εγκατάλειψη ή μείωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων σ’ αυτά τα μέρη. Το 2015 οι λύκοι επανέκαμψαν στα Γεράνεια όρη. Η Πελοπόννησος παρόλα αυτά παρέμενε «καθαρή»!

Τα τελευταία χρόνια άρχισαν να υπάρχουν αναφορές για την παρουσία λύκων στη βορειοδυτική και κεντρική  Πελοπόννησο και γινόταν λόγος για 15 λυκότοπους! Όταν όμως διενεργήθηκε σχετική έρευνα στα μέρη αυτά δεν βρέθηκε κανένα βιοδηλωτικό σημάδι της παρουσίας τους ούτε έγινε κάποια φωτογραφική καταγραφή με συνέπεια  οι ερευνητές να καταλήξουν σε αρνητικά συμπεράσματα. Αυτά μέχρι την εξόντωση ενός κοπαδιού αιγών στην Αλαγονία του Ταϋγέτου και τις πρώτες ανθρώπινες μαρτυρίες για την παρουσία λύκων στην οροσειρά. Πράγματι οι ερευνητές της οργάνωσης ΚΑΛΛΙΣΤΩ, που συνεργάζεται με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ, κατάφεραν να βρουν βιοδηλωτικά σημάδια στην περιοχή και το κυριότερο να φωτογραφίσουν λύκους στον Ταΰγετο μετά από 94 χρόνια  απουσίας!

Η παρουσία των λύκων, που υπολογίζονται σε μια αγέλη 9 ατόμων, εγείρει μια σειρά από ερωτήματα που ως τώρα παραμένουν αναπάντητα.

1. Πώς και με ποιον τρόπο επανήλθε ο λύκος στην Πελοπόννησο; 
2. Είναι δυνατόν να γίνει δεκτό το επιχείρημα ότι κάποιοι λύκοι πέρασαν από τη Στερεά Ελλάδα στην απομονωμένη Πελοπόννησο; Από πού; Από τις γέφυρες της διώρυγας που νύχτα μέρα τις διασχίζουν αυτοκίνητα; Κολυμπώντας στον Κορινθιακό μιας και ο λύκος είναι καλός κολυμβητής; Ή θα πρέπει να γίνει δεκτό το εξίσου ανίσχυρο επιχείρημα ότι κάποιοι λύκοι είχαν ξεμείνει στα βουνά του Μοριά και δοθείσης ευκαιρίας πολλαπλασιάστηκαν! Είναι δυνατόν να πέρασαν 94 χρόνια από το 1930 χωρίς να υπάρξει η παραμικρή μαρτυρία για την παρουσία λύκων;      
3. Μήπως οι λύκοι μεταφέρθηκαν, όπως φημολογείται, από άγνωστους δονκιχώτες για να εμπλουτιστεί η άγρια πανίδα της Πελοποννήσου με έναν θηρευτή; Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην εξέταση της υποψίας αυτής για να μην επαναληφθεί η ανυπόστατη διάδοση, στο παρελθόν, για δήθεν απελευθέρωση «λυκοτσάκαλων» και φιδιών από οικολόγους!!!
4. Τέλος αναπάντητο παραμένει το ερώτημα ποιος θα προστατέψει αυτούς τους λύκους από τον άνθρωπο που νομοτελειακά  θα προσπαθήσει εν κρυπτώ να τους εξοντώσει, ώστε να μην κάνουν ζημιά στα κοπάδια, στους σκύλους, στα άλλα άγρια θηράματα;

Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι συμβαίνει. Εικάζω κάποια πράγματα με βάση την κοινή λογική. Οπωσδήποτε είναι ευθύνη των αρμοδίων να δώσουν απαντήσεις και κυρίως να λάβουν μέτρα. Το ανησυχητικό είναι πως όταν ο άνθρωπος παίρνει τέτοιου είδους  πρωτοβουλίες, δίχως να λαμβάνει υπόψη του την πολυπλοκότητα της φύσης, δημιουργεί  σωρεία  προβλημάτων όπως συνέβη με τη σκόπιμη απελευθέρωση κι εν συνεχεία την  εξάπλωση των αγριογούρουνων που έχουν γίνει κακός μπελάς στην Πελοπόννησο.

Γιάννης Μητράκος