«Ινδική Παραμυθία» από τον Γεώργιο Κόρδη

Ήδη από την «Αναγέννηση» στην Δύση οι ζωγράφοι,  κι όχι μόνον , πάλευαν με τις ψευδαισθήσεις της «ορθής κατασκευής» με την ψeυδαίσθηση πως ο άνθρωπος μπορεί να φτιάξει  πιστά αντίγραφα  της πραγματικότητας την οποία υποτίθεται πως γνωρίζει, ή μιά άλλην διαφορετική ιδανική πραγματικότητα έξω όμως απο τα όρια της μόνης πραγματικής πραγματικότητας.

Κι ενώ  αυτά  τα τρανά επιχειρεί ο άνθρωπος της Δύσης με την ψευδαίσθηση-που ακόμη και σήμερα δεν έχει καταρρεύσει - ότι αυτός είναι ο μόνος, ο σωστός τρόπος, εκεί μακρυά  άλλοι πολιτισμοί έκαναν αληθινή ποίηση με τες γραφές τους.

Δες  πόσο λιτά και απλά αποδίδει τα πάντα ο Ινδός ζωγράφος του 18ου αιώνα σε αυτήν την μικρογραφία. 

Μια γυναίκα τρέχει, σκύβοντας να αναζητήσει καταφύγιο απο την καταιγίδα που φτάνει..

Πόσο ήσυχα και σεμνά κυμματίζει το πορτοκαλί σάλι της μέσα στα πλούσια γκρίζα του χώρου που την αγκαλιάζουν! Ένα πορτοκαλί δυνατό που ζώνει το σώμα και από τις δύο μεριές του αποδίνδονατς έτσι την πλαστικότητα με έμμεσο και κρυφό τρόπο.

Το φόρεμα της, καθέτως γραμμικά πεποικιλμένο για να αποδώσει την ενέργεια του σώματος και την κίνηση, σε θερμό ελαφρότατο γκρίζο, για να κάνει σοφά, με τρόπο μυστικό την αντίστιξη χωρίς κραυγαλέες αντιθέσεις με το ψυχρό σχεδόν ισότονο κάμπο στον οποίο κοντράρει στο βαρύ γκρίζο του ουρανού σε διαβαθμίσεις γκρίζων, όπου τα σύννεφα συμπλέκονται σχεδόν ερωτικά και μέσα τους να αναφύεται σαν φωσάκι τρυφερό, σαν ένα «άνθος του γιαλού» μια αστραπή που τρέχει σε οριζόντια γραμμή τρυφερά χωρίς να φοβίζει και να σκιάζει κανένα.

Ένα ήμερο αληθινό αλλά όχι αληθοφανές επερχόμενο καταιγές!

Σχεδόν ένα παραμύθι που το εντείνει η παρουσία του παγωνιού επάνω στην στέγη που στρέφει με ελαφρά ανησυχία το κεφαλάκι του προς τον σκοτεινιασμένο ουρανό! Ένα παγώνι που με τα χρωματά του συντροφεύει το πορτοκαλί σάλι της γυναίκας.

Υπέροχη ισορροπία της έντασης με την ηρεμία!

Δες πόσο ωραία αποδίδει το βρεγμένο πεζοδρόμιο της αυλής! Και πάνω από όλα ο τρόπος που βαστά το σάλι της στην κορυφαία στιγμή του έργου! Δες πόσο τρυφερά το ακραγγίζει! Το αγγίζει αλλά δεν το κρατεί! Κι εκείνο στέκεται εκεί γιατί έτσι θέλει ο ζωγράφος κι έτσι το θέλουν και οι θεατές που είναι μαθημένοι να διαβάζουν την ενέργεια και δεν χρειάζονται την επιτηδευμένη και χοντροειδή «ρεαλιστική» αληθοφάνεια! 

Καμμία επιτήδευση, καμμία, υπερβολή και υποβολή, κανένα άτσαλο ψέμα.

Όλα μια παραμυθία χωρίς νόημα βαθύ και κοσμοσωτήριο concept, όλα μια ωραία ιστορία για την κάθαρση των αισθήσεων, για την αναψυχή της καρδίας, για την ευχαρίστηση της καθαρής ζωγραφικής. Αυτής της ζωγραφικής που ο δυτικός άνθρωπος την ξέχασε για αιώνες και απέτυχε να την ξαναβρεί στον μοντερνισμό αφού είχαν πλέον χαθεί οι γενεές εκείνες των μαστόρων που ήξευραν να ξεχνούν τον εαυτό τους και να υπηρετούν την ζωγραφιά τους και την αρτιότητας της.

Γεώργιος Κόρδης, kordis.gr

Εικόνα άρθρου: Lady taking shelter from the storm, Punjab Hills, Pahari painting from Kangra, 1760-70 - Worcester Art museum