Η Χριστουγεννιάτικη Εγκύκλιος του Σεβ. Ποιμενάρχη μας

Τον Ιερό Κλήρο και τον ευσεβή λαό της Ιεράς Μητροπόλεώς μας

«Ιδού ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ».

Ευλαβέστατοι Κληρικοί και Χριστιανοί μου Αγαπητοί,

Η μεγάλη Γιορτή των Χριστουγέννων είναι γιορτή χαράς για όλους, όπως μας είπε ο αγγελιαφόρος του ουρανού. Για μεγάλους και για μικρούς, για άνδρες και γυναίκες, για μορφωμένους και ολιγογράμματους, για αξιωματούχους και ιδιώτες.

Χαίρονται τα παιδιά, όταν βλέπουν στη φάτνη των αλόγων, μέσα στο παχνί το θείο βρέφος να ακτινοβολεί. Το παιδί, λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, όλους αγαπά και από όλους αγαπιέται. Γι΄ αυτό ο Κύριος γεννήθηκε σαν βρέφος, ενώ θα μπορούσε σαν παντοδύναμος Θεός να κάνει την εμφάνισή του στη γη με άλλο τρόπο και με άλλη μορφή. Γεννήθηκε βρέφος, για να μπορούν όλοι να τον αγαπούν και όλοι να τον αγκαλιάσουν, ακόμη και τα παιδιά. Χαίρονται οι μεγάλοι στην ηλικία, γιατί νιώθουν πως ο πανάγαθος Θεός μακροθύμησε, πως δε λησμόνησε τις επαγγελίες Του, πως ικανοποίησε τη νοσταλγία τους για τον ερχομό του Λυτρωτή της καρδιάς τους. Χαίρονται ακόμη, γιατί βεβαιώνονται για τη δική τους προέλευση και αξία. Αν οι άνθρωποι δεν ήταν του Θεού δημιουργήματα, αν δεν είχαν αξία ως ψυχές αθάνατες, τότε δε θα ήταν δυνατόν να υποστεί αυτή την ταπείνωση ένας παντοδύναμος Θεός και να γεννηθεί σαν ένας ταπεινός άνθρωπος και να μας ονομάζει αδελφούς Του. Χαίρονται οι γυναίκες, γιατί Εκείνος που γεννιέται θα κηρύξει την ισότητα και την ισοτιμία μεταξύ ανδρών και γυναικών που μέχρι τότε ήταν τόσο κακοποιημένη. Το πνεύμα του Ευαγγελίου επιγραμματικά θα διατυπώσει ο Απόστολος Παύλος με τη θεόπνευστη φράση «ουκ ένι άρσεν και θήλυ». Έτσι, θα αποκατασταθεί στη θέση που της έπρεπε η γυναίκα, η οποία τιμήθηκε πρεπόντως στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου νωρίτερα. Χαίρονται οι ολιγογράμματοι, γιατί πρώτοι προσκυνητές Του είναι οι αγράμματοι βοσκοί και ύστερα πρώτοι πολύτιμοι συνεργάτες Του οι απλοϊκοί ψαράδες. Το γεγονός αυτό μας έδωσε το μήνυμα, ότι, προκειμένου να πλησιάσουμε Εκείνον, δεν είναι απαραίτητη η μόρφωσή μας, αλλά η καθαρότητα της καρδιάς μας. Χαίρονται, όμως, και οι μορφωμένοι, γιατί κοντά Του φθάνουν και οι σοφοί της Ανατολής, που είχαν και αυτοί θέση στην καρδιά τους για την αλήθεια και τον αληθινό  Θεό. Πάντοτε η επαφή μας με Εκείνον θα έχει σχέση με την καθαρή καρδιά μας και με τη λαχτάρα της σωτηρίας μας.

Όλα αυτά πρέπει να τριγυρίζουν στο μυαλό μας αυτή την άγια νύχτα και όλες αυτές τις εορταστικές ημέρες και ο εορτασμός αυτού του πολυσήμαντου γεγονότος να είναι πνευματικός. Εντούτοις, ένας οδοστρωτήρας που λέγεται παγκοσμιοποίηση απειλεί να καταστρέψει ό,τι οικοδόμησαν οι είκοσι αιώνες που προηγήθηκαν από τότε που γεννήθηκε ο Χριστός μέχρι σήμερα. Και για να μη θεωρήσει κανείς υπερβολική αυτή την επισήμανση, θα αναφέρω δύο σημαδιακά γεγονότα που επιβεβαιώνουν τη σκέψη μου και δικαιολογούν την αγωνία μου.

Οι ευχετήριες κάρτες που στέλνουμε τα Χριστούγεννα λειτουργούν ως αγγελιαφόροι εορταστικών μηνυμάτων, ως εκδήλωση στοργής σε δικά μας πρόσωπα, ενώ ταυτόχρονα αποτυπώνουν και τις κοινωνικές τάσεις, ιδέες, αντιλήψεις και επιθυμίες. Οι κάρτες, λοιπόν, που ξεκίνησαν ως χριστουγεννιάτικες και πάντα είχαν την εικόνα της Γεννήσεως ή σκηνές από τη Γέννηση και έγραφαν «καλά Χριστούγεννα» ή σχετικά ρητά από τη Γέννηση, τώρα έχουν απομακρυνθεί από το θέμα και από το πνεύμα των Χριστουγέννων. Σήμερα στις κάρτες συνήθως βλέπουμε χιονισμένα δένδρα, ελάφια, τραπέζια με φαγητά και γλυκίσματα, αστέρια, μπαλόνια, κεριά, έλκηθρα και βέβαια τον ευτραφέστατο αι Βασίλη! Και αντί για ευχές σχετικές με την εορτή της Γεννήσεως τώρα γράφουν «Καλές Γιορτές», «Χρόνια Πολλά», «καλές διακοπές»!

Ένα δεύτερο παράδειγμα, επίσης, καταδεικνύει την αλλοίωση που έχει προκαλέσει η παγκοσμιοποίηση στο πνεύμα της μεγάλης εορτής. Το χριστουγεννιάτικο δένδρο με τον επιβλητικό στολισμό του δεσπόζει σήμερα στο σαλόνι του σπιτιού, στη βιτρίνα του  καταστήματος και στις πλατείες των πόλεων. Ο χριστουγεννιάτικος εορτασμός αρχίζει με το άναμμα των φώτων του δένδρου και συνεχίζεται με χορούς και διασκεδάσεις γύρω από το δένδρο, που θυμίζουν ειδωλολατρικά πανηγύρια. Τελικά κατέληξε να είναι το παγκόσμιο σύμβολο των Χριστουγέννων και να ευρίσκεται στο επίκεντρο της εορτής, μετατοπίζοντας την προσοχή μας από το νεογέννητο Βρέφος της Βηθλεέμ σ΄αυτό το ίδιο το δένδρο αποκλειστικά. Η φάτνη που άλλοτε δέσποζε, τώρα έχασε τη θέση της. Έγινε πολύ μικρή και από μερικές λείπει ακόμη και ο Χριστός.

Αδελφοί μου και παιδιά μου,

Δε θέλω τέτοια ημέρα χαράς να τελειώσω με αυτές τις μελαγχολικές σκέψεις. Αφορμή σας έδωσα, για να σκεφθείτε και να προβληματισθείτε μόνοι σας. «Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου». Οι ευλογίες που ήλθαν με τη Γέννηση του Χριστού είναι πολλές και προορίζονται για όλους μας. Ας γιορτάσουμε το κοσμοσωτήριο αυτό γεγονός και τις άλλες δεσποτικές εορτές του αγίου Δωδεκαημέρου θεοπρεπώς, δηλαδή με πνευματικούς λογισμούς, με μελέτη σχετικών πατερικών κειμένων, με συμμετοχή στο μυστήριο της θείας κοινωνίας, με καρδιακή και νοερά προσευχή, με έμπρακτη εκδήλωση της αγάπης μας προς τους αδελφούς μας και με ό,τι άλλο τρέφει την ψυχή μας και δοξάζει το όνομα του Κυρίου μας. Έναν τέτοιο θεοπρεπή εορτασμό εύχομαι σε όλους σας, τους παρόντες και τους απόντες, αλλά και στους απόδημους αδελφούς μας που πάντα έχουμε στη σκέψη μας και τους αγαπάμε.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2023

Ευχέτης προς τον Γεννηθέντα Κύριό μας

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ