Vekrakos
Spartorama | ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ.: Για την Ιδιωτικοποίηση του Νερού και τον Κίνδυνο Λειψυδρίας

ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ.: Για την Ιδιωτικοποίηση του Νερού και τον Κίνδυνο Λειψυδρίας

Spartorama 19/03/2023 Εκτύπωση Άνθρωποι! Δημοτικά Κοινωνία Οικονομία Πολιτική
ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ.: Για την Ιδιωτικοποίηση του Νερού και τον Κίνδυνο Λειψυδρίας
Η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και η ανάληψη των λειτουργιών παροχής από πολυεθνικές εταιρείες κατέστησε αυτό το δημόσιο αγαθό πανάκριβο και δημιούργησε σωρεία κοινωνικών προβλημάτων και δυναμικών αντιδράσεων

Οι πρόσφατες απεργιακές κινητοποιήσεις έφεραν στο φως της δημοσιότητας τις παρασκηνιακές  νομοθετικές παρεμβάσεις  με τις οποίες ανοίγει ο δρόμος για την ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού.

Είναι  γνωστό  ότι  παγκοσμίως  μεγάλες  πολυεθνικές  εταιρείες  «πιέζουν»  τις κυβερνήσεις για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών παροχής πόσιμου νερού.

Στο θέµα της ιδιωτικοποίησης δηµόσιων αγαθών όπως είναι το πόσιμο νερό αναφέρθηκε  πολύ  παλαιότερα  και ο  νοµπελίστας  οικονοµολόγος  Τζόζεφ Στίγκλιτς (βραβείο  Νόμπελ  2001),  ο  οποίος  τόνισε: «Οι  εθνικοί  ηγέτες πανευτυχείς ξεπουλούν τις εταιρείες παροχής ηλεκτρικού ρεύµατος και ύδατος...  Θα µπορούσες  να  δεις  πώς  ανοίγουν  τα  µάτια  τους,  µε  την προσδοκία της µίζας του 10 που θα καταβληθεί σε λογαριασµό τους σε µια  τράπεζα  της  Ελβετίας»,  απλώς  και  µόνο  γιατί  οδήγησαν  στην απαξίωση της εθνικής περιουσίας ή ακριβέστερα,» όπως χαρακτηριστικά σηµειώνει, «επειδή  ξύρισαν  κάτι  δισ.  από  την  τιµή  πώλησης  εθνικών περιουσιακών στοιχειών...». Αυτό το αποκαλεί ο Στίγκλιτς, στο πλαίσιο ενός λογοπαιγνίου, όχι  ιδιωτικοποίηση,  αλλά  «δωροδοποίηση» («Briberization», κατά τον όρο που χρησιµοποίησε).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στην αιτιολογική έκθεση της οδηγίας 2014/23 επισημαίνει ότι «οι συμβάσεις παραχώρησης στον τοµέα  του  ύδατος απαιτούν  ιδιαίτερη προσοχή λόγω της σηµασίας του ύδατος ως δηµόσιου αγαθού µε θεµελιώδη αξία για όλους τους πολίτες της ΕΕ» , ενώ τον Ιούνιο του 2013, ο αρμόδιος επίτροπος για  θέµατα  εσωτερικής  αγοράς,  Μισέλ  Μπαρνιέ είχε  δηλώσει  ρητά  στηνΕυρωπαϊκή  Επιτροπή  πως  το  πόσιµο  νερό δεν  θα  ιδιωτικοποιηθεί  στην Ευρωπαϊκή  Ενωση.  Η  διαβεβαίωση  αυτή  είχε  προέλθει  μετά  από  µια πρωτοβουλία  πολιτών  της Μη  Κυβερνητικής Οργάνωσης Right2Water,  που απαιτούσε  η  πρόσβαση  στο  πόσιµο  νερό  και  στα  δίκτυα  αποχέτευσης  να αναγνωριστεί  ως  ανθρώπινο  δικαίωµα. Την  πρωτοβουλία  αυτή που συγκέντρωσε  ευρεία  υποστήριξη (1,5  εκατ.  υπογραφές), η  οργάνωση  την κατέθεσε  στην  Ε.Ε.  αξιώνοντας να  µην  προχωρήσει  η ιδιωτικοποίηση  των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, όπως σχεδιαζόταν μυστικά σύμφωνα με έγκυρα  δημοσιεύματα. Το  ζήτημα  είχε προκαλέσει τότε  κατακραυγή  στη Γερµανία, και όχι µόνο. Σημειωτέο ότι στη Γαλλία και τη Γερμανία ξανάγιναν δημοτικές επιχειρήσεις όσες είχαν ιδιωτικοποιηθεί.

Στη χώρα μας με την ομόφωνη απόφασή 1886/2022 της μείζονος σύνθεσης του Δ’ Τμήματος του ΣΤΕ επί της προσφυγής που είχαν καταθέσει οι φορείς και εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ, σχετικά με διαγωνισμό που αφορούσε την ανάθεση μέσω σύμπραξης με ιδιώτη της συντήρησης  και λειτουργίας για 20 έτη των φραγμάτων  και  ταμιευτήρων  Ευήνου,  Μόρνου,  Μαραθώνα  και  Υλίκης,  των γεωτρήσεων της Πάρνηθας και του βοιωτικού κάμπου, των υδραγωγείων και των  δικτύων  μεταφοράς  του  νερού  στα  αντλιοστάσια (συντήρηση  και λειτουργία του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος, που εξυπηρετεί περίπου 5 εκατομμύρια πολίτες) το ανωτατο ακυρωτικό δικαστήριο δέχεται ότι:

  • Η παροχή ύδρευσης είναι ένα ενιαίο σύστημα από τις πηγές μέχρι τις βρύσες και ότι η ΕΥΔΑΠ και η Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ «αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύστημα»,
  • Το  ως  άνω  «ενιαίο  λειτουργικό  σύστημα»  πληροί  τους  όρους  του Συντάγματος, όπως αυτοί ερμηνεύθηκαν από τις Ολ.ΣτΕ 1906/2014 και 190/2022, δεδομένου  ότι αφενός η Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ αποτελεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και αφετέρου η ΕΥΔΑΠ ελέγχεται από το  Δημόσιο  δια  της  κατοχής  της  πλειοψηφίας,  τουλάχιστον,  του μετοχικού κεφαλαίου από αυτό.
  • Η έννοια του άρθρου 114 του ν. 4812/2021, «κατά τη σύμφωνη προς το Σύνταγμα  ερμηνεία»,  όπως  και  του  νόμου  περί  ΣΔΙΤ,  δηλ.  του  ν. 3389/2005, είναι ότι η παραχώρηση με ΣΔΙΤ είναι επιτρεπτή μόνο για την εκτέλεση «συγκεκριμένου κάθε φορά έργου ή την παροχή συγκεκριμένης υπηρεσίας» και όχι, όπως εν προκειμένω, «για την εν γένει συντήρηση και λειτουργία του ΕΥΣ στο σύνολό του».

Η κυβέρνηση, όμως, παραβλέπει αυτές τις αποφάσεις και τις προβλέψεις του Συντάγματος και  με πολυνομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση με συνοπτικές διαδικασίες θεσπίζει την ίδρυση Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων στην οποία  περνά  ο  έλεγχος  ύδρευσης  και  αποχέτευσης με  αρμοδιότητες  που αφαιρούνται από το κράτος. Το ζήτημα που προκύπτει με αυτή τη μεταβολή είναι ότι η υπαγωγή του  ελέγχου ενός  αγαθού κοινής ωφελείας όπως το νερό σε  μια ρυθμιστική  αρχή  έχει  νόημα  όταν  η αγορά  παροχής  τού εν λόγω  αγαθού ιδιωτικοποιείται και απελευθερώνεται.

Η  ιδιωτικοποίηση  του  πόσιμου  νερού  σε  χώρες  της  Λατινικής  Αμερικής  και  η ανάληψη των λειτουργιών παροχής από πολυεθνικές εταιρείες κατέστησε αυτό το δημόσιο αγαθό πανάκριβο και δημιούργησε σωρεία κοινωνικών προβλημάτων καιδυναμικών αντιδράσεων.

Ο Οικολογικός Σύνδεσμος Λακωνίας πιστεύει ότι κανένα αναγκαίο, για την βασική ανθρώπινη  επιβίωση,  φυσικό  αγαθό, δεν  μπορεί  να  εξαρτάται  από  ιδιωτικά συμφέροντα και οικονομικά παιχνίδια ιδιωτικών εταιρειών και καλεί τις δημοτικές υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και  να φροντίσουν  για  την  επάρκεια  του  πόσιμου  νερού  και  τη  διαρκή  βελτίωση  των συνθηκών ποιότητάς του.

Συναφές με το θέμα αυτό είναι και το πρόβλημα της λειψυδρίας για το οποίο ήχησαν πάλι οι κώδωνες συναγερμού καθώς κάποιοι επιστήμονες προβλέπουν και μάλιστα στην περιοχή μας ένταση του επικίνδυνου φαινομένου.

Ο ΟΙΚΟΣΥΛ έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν δημόσιες παρεμβάσεις για τον κίνδυνο της λειψυδρίας και ταυτόχρονα είχε καταθέσει και σχετικές προτάσεις για τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα που είναι η μεγαλύτερη αποθήκη νερού (λ.χ. πολύ μικρά ανασχετικά φράγματα σε ρέματα, χειμάρρους και ποταμούς), αλλά οι αρμόδιοι φορείς προτίμησαν να αδιαφορήσουν ή να προβούν σε περιττά αντιοικολογικά έργα όπως ο υποτιθέμενος  καθαρισμός  της κοίτης του Ευρώτα, που διευκόλυνε τη ροή των υδάτων προς τη θάλασσα.

 

ΑΠΟ ΤΟ Δ.Σ.

Ο Πρόεδρος
Μιχαλακάκος Κυριάκος

Ο Γραμματέας
Μητράκος Ιωάννης


Οδός Εμπόρων