Vekrakos
Spartorama | Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών: «Η Σπάρτη της Ρωσίας»

Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών: «Η Σπάρτη της Ρωσίας»

Spartorama 13/09/2022 Εκτύπωση Δημοτικά Ιστορία Κοινωνία Κόσμος Προσφυγικό
Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών: «Η Σπάρτη της Ρωσίας»
Το χωριό ιδρύθηκε από τους Έλληνες του Πόντου το 1924 και η δημογραφική του σύνθεση παραμένει κατά βάση ελληνική
Οδός Εμπόρων

H Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών, στο πλαίσιο της δράσης της για τη σύνδεση της Λακωνικής Σπάρτης με τους λοιπούς οικισμούς που φέρουν το όνομά της ή/και σχετιζόμενα με αυτή μνημεία ανά την υφήλιο και η οποία πραγματοποιείται με τη συμβολή του προγράμματος Erasmus Plus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την προσωπική εργασία τριών ευρωπαίων και μη φοιτητών/τριών (σ.σ. θα δημοσιοποιηθεί η εν εξελίξει έρευνά τους το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα), «μοιράζεται» με τους πολίτες της Σπάρτης το ιδιαίτερα ενδιαφέρον εύρημα της επονομαζόμενης «Σπάρτης της Ρωσίας» ή, αλλιώς, «Σπάρτης του Καυκάσου», με αφορμή την Ημέρα Μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Η Σπάρτη ή Σπάρτα (ρωσικά: Cπapτa) αυτή, λοιπόν, είναι ένα μικρό σχετικά χωριό στην περιοχή Αντίγκε-Χάμπλσκι της Δημοκρατίας των Καρατσάι-Τσερκεσίων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, στη δεξιά όχθη του ποταμού Μπολσόι Ζελεντσούκ, και αποτελεί διοικητικά μέρος του αγροτικού οικισμού Απσουά.

Το χωριό ιδρύθηκε από τους Έλληνες του Πόντου το 1924, οι οποίοι εκδιωγμένοι από τους Νεότουρκους και αργότερα από το κεμαλικό καθεστώς εγκαταστάθηκαν στον Βόρειο Καύκασο την περίοδο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (1916-1923). Οι Έλληνες πρόσφυγες από τον Πόντο μέχρι το 1924 συγκεντρώνονταν στο μεγαλύτερο ελληνικό χωριό της περιοχής Χασάουτ-Γκρέτσεσκογιε, το οποίο ιδρύθηκε το 1864.

Αρχικά, το χωριό Σπάρτη ήταν το κέντρο της ελληνικής κοινότητας στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Μινεράλνιγιε Βόντι, αλλά με την πάροδο του χρόνου, λόγω και της περαιτέρω εγκατάστασης Ελλήνων, το χωριό έχασε την αρχική του «υπόσταση». Το 1935, το χωριό μεταφέρθηκε διοικητικά στην περιοχή Κουβίνσκι (πρωτεύουσα - χωριό Ερσακόν), διατηρώντας, όμως, δικό του ανεξάρτητο συμβούλιο. Ωστόσο, το 1957, το χωριό υπήχθη οριστικά στο συμβούλιο του γειτονικού χωριού Απσουά της περιοχής Αντίγκε-Χάμπλσκι, «χάνοντας» έτσι τη διοικητική του αυτονομία.

Το βασικό αξιοθέατο του χωριού, εκτός από τη φυσική ομορφιά της «παραμυθένιας» δασο-στέπας του Καυκάσου που το περιβάλλει, είναι η πολύ όμορφη εκκλησία βυζαντινού ρυθμού της «Ζωηφόρου Τριάδος». Για την ιστορία, αν και οι εργασίες για την ανέγερση του ιερού ναού ξεκίνησαν το 1991, ολοκληρώθηκαν αρκετά χρόνια αργότερα, καθώς μόλις στις 14 Απριλίου 2018, ο Αρχιεπίσκοπος του Πιατιγκόρσκ και της Τσερκεσίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας κ.κ. Θεοφύλακτος τέλεσε την πρώτη Θεία Λειτουργία στον καθαγιασμένο ναό.

Τέλος, σύμφωνα με την πανρωσική απογραφή πληθυσμού του 2010, ο συνολικός πληθυσμός του χωριού μειώθηκε από 653 κατοίκους το 2002 σε 569 το 2010. Παρά ταύτα, είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι η δημογραφική του σύνθεση παραμένει κατά βάση ελληνική, όπως φαίνεται και από τον κάτωθι πίνακα. Αρκετοί απόγονοι των κατοίκων της Σπάρτης μένουν στις μέρες μας σε άλλες περιοχές του Καυκάσου και στην Ελλάδα.


ΕθνότητεςΑριθμός Ποσοστό %
Έλληνες40971,9%
Ρώσοι10017,6%
Κιρκάσιοι91,6%
Άλλοι518,9%
Σύνολο569100%










Ενδεικτικό δείγμα της αγάπης που τρέφουν οι «Σπαρτιάτες» αδελφοί μας για τη «μητέρα πατρίδα» είναι το τραγούδι «Σοφία εμέν΄ λέγνε με. Η Σπάρτα εν΄ η πατρίδα΄μ», το οποίο είναι γραμμένο στην ποντιακή διάλεκτο την οποία κρατούν ακόμη ζωντανή. Συνθέτης και στιχουργός του τραγουδιού είναι ο γνωστός και παλιός λυράρης των Ελλήνων της Ρωσίας, Ηλίας Πετάνοφ, και το ερμηνεύει συγκινητικά η 11χρονη «Σπαρτιατοπούλα» Σοφία Τσαχτσάχοβα (Μαριάδη).

https://www.youtube.com/watch?v=_FKdr3LaP98

Να ευχαριστήσουμε στο σημείο αυτό τον ιστορικό και φίλο της Εταιρείας, κ. Βασίλη Τσενκελίδη, και να σας παραπέμψουμε στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο του στο Pontos News (βλ. https://www.pontosnews.gr/699846/pontos/i-mikri-sofia-apo-ti-sparta-toy-kaykasoy-latreyei-ton/?fbclid=IwAR1uT-lVITzOLyOq7lHnvQQJ4B9TfrBK2FfgGBGeRSRCSWoCSIXyUmgbv6I).

Τέλος, η Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών επικοινώνησε με το σχολείο της Ρωσικής (ή Καυκάσιας) Σπάρτης και τον διοικητή της περιοχής Αντίγκε-Χάμπλσκι κ. Καρντάνοφ Σουλτάν Νουριντίνοβιτς (Kardanov Soultan Nurdinovich), και σε μια προσπάθεια εμπλουτισμού της βιβλιοθήκης του σχολείου με ελληνικά συγγράμματα, θα αποστείλουμε ενδεικτικούς τίτλους βιβλίων με αναφορά στη Σπάρτη και στη Λακωνία, κατόπιν της σχετικής γενναιόδωρης προσφοράς των Εκδόσεων «Αδούλωτη Μάνη».

Μετά το πέρας του πολέμου στην Ουκρανία, ευελπιστούμε να κατορθώσουμε να εντάξουμε τους μαθητές και τους αποφοίτους του σχολείου σε προγράμματα ανταλλαγής νέων, έτσι ώστε να κατορθώσουμε να επισκεφθούν -έστω για μία φορά- τη «μητροπολιτική» Σπάρτη.















Οδός Εμπόρων