«Περί πανελληνίων εξετάσεων…», από την Ευγενία Κονίδη

Αρχικά, βλέπω τους συναδέλφους στο διαδίκτυο να χαρακτηρίζουν τα θέματα με επίθετα όπως βατά, συμπαθητικά, σαφή και άλλα πολλά παρεμφερή. Πάνω σε αυτό, έχω κάποιες παρατηρήσεις. Αρχικά, το τι μπορεί να είναι βατό ή εύκολο είναι καθαρά υποκειμενικό, σχετίζεται με την προετοιμασία και τις δυνατότητες του εξεταζόμενου και δεν μπορεί να είναι απόλυτα στην κρίση του καθηγητή, ο οποίος αναπόφευκτα κρίνει με βάση την εμπειρία και τις δικές του γνώσεις, που αναμφισβήτητα δεν είναι ίδιες με αυτές του μαθητή. Δεύτερον, συμπαθητικός μπορεί να είναι ένας άνθρωπος, όχι ένα κριτήριο αξιολόγησης. Τρίτον, αλίμονο αν τα θέματα δεν ήταν σαφή, ενώ απευθύνονται σε μερικές χιλιάδες υποψηφίους. Τέλος, σχετικά με το σημερινό θέμα έκθεσης που αφορούσε την αξία της ιστορικής γνώσης, είδα τον χαρακτηρισμό «μη μοντέρνο», τον οποίο και δεν θα σχολιάσω.

Έπειτα, είναι και αυτές οι ερωτήσεις των γονιών - ευτυχώς όχι των παιδιών, γιατί αυτά εκπαιδεύονται - αν τα θέματα ήταν αναμενόμενα ή sos ή διδαγμένα ή αν κάποιοι «έπιασαν τα θέματα». Ένας εφιάλτης δίχως τέλος!

Θα επισημάνω αυτό που αναφέρω και στα παιδιά. Υπάρχει με σαφήνεια  καθορισμένη ύλη και θεματικές ενότητες, τις οποίες τα παιδιά πρέπει να διδαχθούν και τα θέματα αντλούνται από τις ενότητες αυτές. Άρα, κάθε θέμα που εντάσσεται και σχετίζεται με τις ενότητες αυτές είναι πιθανόν να εξεταστεί. Από την άλλη, θέματα sos δεν υπάρχουν, κάτι που το αποδεικνύει η σχετική πρωτοτυπία και η προσπάθεια εκ μέρους των θεματοθετών να συνδυάζουν τα θέματα με την κριτική ικανότητα των μαθητών, αλλά και με τα δοθέντα κείμενα και λιγότερα με τα έτοιμα σχεδιαγράμματα που δίνονται προς αποστήθιση στους μαθητές. Όταν, επίσης, κάποιος «πιάνει» τα θέματα και αναφέρομαι πρωτίστως σε μένα, είναι καθαρά θέμα ολοκλήρωσης της ύλης  και όχι λόγος επίδειξης, καθώς αυτό υποτιμά τη νοημοσύνη αυτών που γνωρίζουν τον τρόπο επιλογής των θεμάτων. Όσον αφορά αυτό το τελευταίο, δεν θα επιχειρηματολογήσω, αλλά θα σας παραπέμψω να αναζητήσετε πληροφορίες στο διαδίκτυο και να ανακαλύψετε μόνοι σας πώς επιλέγονται οι θεματοθέτες, πώς τα θέματα και γενικότερα ποια είναι η διαδικασία και το σύστημα το οποίο αν και απαρχαιωμένο (πρώτη φορά εισήχθη το 1964) είναι σε μεγάλο βαθμό αδιάβλητο.

Τέλος, θα ήθελα να τονίσω πως οι παραπάνω απόψεις είναι καθαρά προσωπικές και με μεγάλη μου χαρά θα συζητούσα και τις αντίθετες.

Εύχομαι επιτυχία σε όλα τα παιδιά, κυρίως όμως εύχομαι να έχουν υγεία, δύναμη, καθαρό μυαλό, στόχους και ήθος στη ζωή τους!

Κονίδη Ευγενία, φιλόλογος