«Ο Εφιαλτικός Κόσμος Του Κουρδιστού Πορτοκαλιού Είναι Εδώ!» από τον Γιάννη Μητράκο

Η ταινία μεταφέρει το θεατή σε μια εφιαλτική μελλοντική Αγγλία, όπου ο Alex (Malcolm Mc Dowell) ένας έφηβος που λατρεύει την κλασική μουσική και ιδίως τον Beethoven, αλλά και την ανερμάτιστη βία, επιδίδεται με τη συμμορία του σε πράξεις ωμής βίας, βανδαλισμούς, βιασμούς και κλοπές με μόνο κίνητρο την ατομική ευχαρίστηση και την προσωπική διασκέδαση. Σε μια τέτοια εξόρμηση ο Alex  προδίδεται από τους φίλους του, συλλαμβάνεται και γρονθοκοπείται από τους αστυνομικούς και καταδικάζεται σε 14 χρόνια φυλάκιση. Μέσα στη φυλακή υπάρχει μια πλήρης ανατροπή των πραγμάτων. Το σύστημα κράτησης μετατρέπεται σε θύτη και ως γνήσιος σαδιστής βασανίζει κι εξευτελίζει τους κρατούμενους. Ο Alex επιλέγεται ως πειραματόζωο για ένα σωφρονιστικό κυβερνητικό πρόγραμμα που έχει ως σκοπό να μετατρέψει τους εγκληματίες σε «καλούς» και «ακίνδυνους» προκειμένου να μειωθεί η βία. Το πείραμα αυτό θα κάνει τον Alex ανίκανο να αντέξει τη βία, το σεξ και την 9η Συμφωνία του Beethoven, που λάτρευε. «Θεραπευμένος» πια βγαίνει από τη φυλακή και ο πρώην θύτης γίνεται θύμα μιας κοινωνίας διεφθαρμένης και ανελεύθερης που βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Αποδεικνύεται έτσι η πλήρης αποτυχία και η σαθρότητα του δεδομένου κοινωνικού συστήματος. 

Θυμήθηκα το βιβλίο και την ταινία καθώς παρατηρώ, όπως όλοι μας, τον εφιαλτικό κατήφορο της νεολαίας μας που ρέπει στη βία, στις κλοπές, το σεξ, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Όλα τα ρεπορτάζ των τηλεοπτικών μέσων επικοινωνίας δείχνουν σκηνές και εικόνες ανάλογες και εφάμιλλες του βιβλίου και της ταινίας Και ταυτόχρονα έχουμε  τις αναποτελεσματικές τακτικές ελέγχου της κοινωνίας μας, επί των εφήβων, όπως αυτές εφαρμόζονται από τις εκάστοτε αυταρχικές κυβερνητικές αποφάσεις. 

Το πρόβλημα της εφηβικής βίας και παραβατικότητας είναι πολύ σύνθετο για να αντιμετωπιστεί με απαγορεύσεις που εξαγγέλλονται με διθυράμβους και καταπατώνται στη συνέχεια στην πράξη. Οι ρίζες του εδράζονται στην κρίση της κοινωνίας μας, στη υπό διάλυση δομή της σύγχρονης οικογένειας, στην απαξίωση του Σχολείου και του Δασκάλου. Αφήσαμε πολύ χρόνο να περάσει ανεκμετάλλευτος και γίναμε θεατές των θεμελιακών αλλαγών που συνέβαιναν  γύρω μας και άλλαζαν τη ζωή μας. Και τώρα που η κατάσταση μοιάζει να έχει εκτραπεί σε επικίνδυνες ατραπούς θεωρούμε τη λύση των απαγορεύσεων ως πανάκεια!  Απαγόρευση, όμως, χωρίς ουσία και περιεχόμενο, χωρίς κατανόηση από τους νέους μας αποτελεί μάλλον μια επιπλέον πρόκληση για μια νέα μορφή παραβατικότητας. Χρειάζεται μεγάλη κι ενδελεχής μελέτη και προσπάθεια για να κατορθώσουμε ως οργανωμένη κοινωνία, ως οικογένεια και Σχολείο να ανατρέψουμε τα σημερινά αρνητικά δεδομένα. Ειδάλλως ο εφιαλτικός κόσμος του Κουρδιστού Πορτοκαλιού και η απέλπιδα προσπάθεια του κράτους να τιθασεύσει παντοιοτρόπως τη νεανική παραβατικότητα θα είναι για όλους μας μια ζοφερή πραγματικότητα. 

Γιάννης Μητράκος