«Γλυκιά η Ζωή κι ο Θάνατος Μαυρίλα…» από τον Γιάννη Μητράκο

Φεύγεις πάνου στην άνοιξη, γιε μου καλέ μου,

Άνοιξη μου γλυκιά, γυρισμό που δεν έχεις.

Η ομορφιά σου βασίλεψε κίτρινη, γιε μου,

δε μιλάς, δεν κοιτάς, πώς μαδιέμαι, γλυκέ μου!

(Κώστα Βάρναλη, Η μάνα του Χριστού)

– Γιέ μου, σπλάχνο των σπλάχνων μου, καρδούλα της καρδιάς μου

πουλάκι της φτωχιάς αυλής, ανθέ της ερημιάς μου,

– Πώς κλείσαν τα ματάκια σου και δε θωρείς που κλαίω

και δε σαλεύεις δε γροικάς τα που πικρά σου λέω;…

(Γιάννη Ρίτσου, Επιτάφιος)

Ο ανθοστόλιστος Επιτάφιος διέρχεται τα στενά δρομάκια του Κοιμητηρίου, αφήνοντας την ελπίδα της Ανάστασης να ανθίσει  στις καρδιές των θνητών που γνωρίζουν ότι κάποια στιγμή αυτή η επίγεια ζωή θα τελειώσει κι αγωνίζονται για να κερδίσουν μια θέση στην ουράνια βασιλεία  της αιωνιότητας, όπου «μοναί πολλαί εισίν».

Μεγάλο Σάββατο  βράδυ. Στο Κοιμητήριο του Αϊ-Γιώργη το σκοτάδι «σπάζει» από το τρεμάμενο φως των καντηλιών στους τάφους και μόνο κοντά στον ταπεινό ναό βγαίνει πλούσια φωτοχυσία στον περιβάλλοντα χώρο. Χτυπάει η καμπάνα καλώντας τους χριστιανούς να προσέλθουν για να ακούσουν το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως.

«Την Ανάσταση τη γιορτάζουμε νύχτα. Τη νύχτα της Αναστάσεως θριαμβεύει το φως και αποτυπώνεται εντυπωσιακά όταν ανάβουμε τη λαμπάδα. Η λαμπάδα πρέπει να είναι από αγνό μελισσοκέρι που συμβολίζει την καθαρότητα.

Η νύχτα αντιπροσωπεύει το σκοτάδι και η λαμπάδα δίνει «το φως εν τη σκοτία φαίνον». Όπως,  λοιπόν, «η σκοτία αυτά ου κατέλαβεν», έτσι  και το φως της λαμπάδας υπερκαλύπτει το σκοτάδι. Για να έχουμε καλή Ανάσταση, όπως συχνά ευχόμαστε μεταξύ μας οι πιστοί, πρέπει να έχουμε διώξει το σκοτάδι που επικρατεί μέσα μας. Η λαμπάδα του Πάσχα αυτό συμβολίζει. Την καθαρότητα της ψυχής που λάμπει καθαγιασμένη μέσα στο σκοτάδι της αμαρτίας. Είναι η φωτεινή ελπίδα απέναντι στη φρίκη του θανάτου. Είναι η επιβεβαίωση της νίκης του φωτός επί του σκότους.

Και σκοτάδι δεν είναι μόνο η νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου, είναι κι αυτό που κουβαλάμε μέσα μας. Αυτά τα δικά μας σκοτάδια έρχεται να φωτίσει η πασχαλινή λαμπάδα. Για να μας θυμίσει ότι, αν και βροτοί, θα αναστηθούμε στο φως»

(Γέρων Γαβριήλ Κοβιλιάτης, Κάνε αγάπη! – Κάθισμα Δολών Μεσσηνιακής Μάνης)  

«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός…», ψάλλουν ο παπα-Θανάσης και ο παπα-Κώστας, κρατώντας τις αναμμένες λαμπάδες στα χέρια, μεταδίδοντας το αναστάσιμο φως στο πλήθος των πιστών! Το σκοτάδι της νύχτας χάνεται και το ανέσπερο φως της Αναστάσεως απλώνεται στο Κοιμητήριο υπό τις χαρούμενες κωδωνοκρουσίες, τους κρότους των βεγγαλικών και το ενθουσιώδες «Χριστός Ανέστη» που βγαίνει από τα χαμογελαστά χείλη των χριστιανών!

Δευτέρα της Διακαινησίμου. Γιορτάζει ο κοιμητηριακός ναός του Αϊ-Γιώργη. Ο χώρος σημαιοστολίστηκε, η εικόνα του μεγαλομάρτυρα Αγίου περιβάλλεται με όμορφα ανοιξιάτικα άνθη, οι ιερείς λαμπροφορούν, οι ψάλτες αναμέλπουν τους πασχάλιους ύμνους και το απολυτίκιο του τροπαιοφόρου:

Ως των αιχμαλώτων ελευθερωτής, και των πτωχών υπερασπιστής, ασθενούντων ιατρός, βασιλέων υπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Παλαιά συνήθεια να γίνεται κλήρωση δώρων στη γιορτή του Α¨-Γιώργη. Σε δυο θάμνους βρίσκονται δυο κοτόπουλα στολισμένα με κόκκινη ταινία. Στα παλιά χρόνια κλήρωναν ένα λαμπριάτικο αρνί.

Οι κυρίες της γειτονιάς που έχουν αναλάβει την επαναφορά στη λειτουργική ζωή της εκκλησιάς του Α¨-Γιώργη έχουν ετοιμάσει γλυκίσματα, που προσφέρονται μετά την απόλυση στο εκκλησίασμα ώστε να ευφρανθεί μετά την ψυχή και το σώμα.

Ο Αϊ-Γιώργης «σιωπούσε» επί πολλά έτη έως ότου ήλθε η πανδημία με τις απαγορεύσεις της και η «ξεχασμένη» εκκλησιά άρχισε να λειτουργεί ως εναλλακτικός ναός της ενορίας του Οσίου Νίκωνος. Τώρα που οι απαγορεύσεις ανήκουν στο παρελθόν η λειτουργική ζωή στον Αϊ-Γιώργη διατηρήθηκε χάρις στο ζήλο των ιερέων του Οσίου Νίκωνος, του προϊσταμένου π. Αθανασίου Σπηλιώτη και του εφημερίου π. Κωνσταντίνου Σκάλτσα. Σπουδαία είναι και η συμβολή των παιδιών του παπα - Θανάση που στελεχώνουν εκ περιτροπής το ιεροψαλτικό αναλόγιο, αλλά και όλων των γειτόνων (ανδρών και γυναικών) που ενδιαφέρονται για τον ευτρεπισμό του Αϊ-Γιώργη και βοηθούν έμπρακτα σε κάθε λειτουργική εκδήλωση. Φέτος αξίζουν  συγχαρητηρίων και οι νέοι δημοτικοί μας άρχοντες, γιατί μετά από πολύχρονη εγκατάλειψη το 1ο Κοιμητήριο Σπάρτης καθαρίστηκε και ασπρίστηκαν οι χώροι του. Ελπίζουμε πως ο Δήμος Σπάρτης θα συνεχίσει τον εξωραϊσμό του Κοιμητηρίου και την ανακαίνιση του ναού ώστε να αποτελεί πνευματικό καταφύγιο και χώρο ψυχικής ειρήνης για τους πονεμένους ανθρώπους της εποχής μας. Γιατί:

«Ειρήνη είναι όταν τ’ ανθρώπου η ψυχή

γίνεται έξω στο σύμπαν, ήλιος κι ο ήλιος

ψυχή μες στον άνθρωπο».

(Νικηφόρος Βρεττάκος, Ειρήνη είναι όταν…)

Γιάννης Μητράκος