«Των οικιών υμών εμπιπραμένων, υμείς άδετε» από τον Γιάννη Μητράκο

Η σοφή ρήση προέρχεται από ένα μύθο του αρχαίου παραμυθά Αισώπου κι έχει ηλικία πάνω από 2.500 χρόνια! Σύμφωνα με το μύθο ένα χωριατόπουλο ακούγοντας τους ήχους που έβγαζαν τα σαλιγκάρια, που κάποιοι τα έψηναν στη φωτιά, τους εξέλαβε ως τραγούδια και τους είπε με αγανάκτηση: «Ω κάκιστα ζώα, των οικιών υμών εμπιπραμένων, αυτοί άδετε». Δηλαδή ενώ τα σπίτια σας καίγονται, εσείς τραγουδάτε. 

Όπως είναι ευνόητο η φράση μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις αλλά σήμερα ταιριάζει απόλυτα με την ατομική και συλλογική ελαφρότητα και απάθεια με την οποία εμείς οι νεοέλληνες αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα κολοσσιαίων διαστάσεων, που αφορά όλες τις χώρες και όλους τους λαούς και δεν είναι άλλο παρά η κλιματική αλλαγή! 

Ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα στη μακραίωνη ιστορία της δεν είχε βρεθεί αντιμέτωπη με τόσο σημαντικό και σοβαρό πρόβλημα όπως είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και η επακόλουθη κλιματική αλλαγή, που είναι ήδη παρούσα! 

Και να πει κάποιος πως το γεγονός αυτό αποτελεί αιφνιδιασμό, θα βγει ψεύτης, γιατί από τη δεκαετία του ’70  οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην περίφημη «Λέσχη της Ρώμης» είχαν επισημάνει τους κινδύνους της υπερθέρμανσης και  ζητούσαν την άμεση λήψη μέτρων για να αποτραπεί η κλιματική αλλαγή ή έστω να μετριασθούν οι συνέπειές της που όπως τόνιζαν «θα είναι απρόβλεπτες»! 

Στα χρόνια που ακολούθησαν κι άλλοι επιστημονικοί και φιλοπεριβαλλοντικοί φορείς εξέπεμψαν σήμα κινδύνου και ζητούσαν τη λήψη μέτρων πριν αν είναι αργά. 

Το 2010 δημοσιοποιήθηκε μια έκθεση, που την υπέγραφαν 300 επιστήμονες από 48 μεγάλες χώρες, με την οποία χτυπούσαν τον κώδωνα του κινδύνου για το γεγονός ότι η υπερθέμανση του πλανήτη μας είχε πλέον συντελεστεί κι επέφερε την κλιματική αλλαγή, η οποία επηρεάζει δυσμενώς τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων!  

Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, η οποία συντάχθηκε από την αμερικανική υπηρεσία “National Oceanic and Atmospheric Administration”, οι παγετώνες λιώνουν με επιταχυνόμενο ρυθμό, ενώ αυξάνεται τόσο ο αριθμός, όσο και η ένταση, των καταιγίδων αλλά και των καυσώνων. Η συνέχιση του φαινομένου, αποφαίνονταν οι επιστήμονες, απειλεί τις παράκτιες περιοχές, τις βασικές υποδομές όπως η ύδρευση, τις καλλιέργειες, και γενικότερα την ανθρώπινη  ζωή και την υγεία. 

Τα στατιστικά στοιχεία που παρουσίαζαν  οι επιστήμονες στην εν λόγω έκθεση, αποδείκνυαν ότι η δεκαετία του 1980 ήταν η πιο ζεστή δεκαετία από τότε που ξεκίνησαν οι σχετικές μετρήσεις τον 19ο αιώνα. Η δεκαετία του 1990 ήταν ακόμα πιο θερμή από αυτήν του 1980, ενώ κατά μέσον όρο η τελευταία δεκαετία είναι πιο ζεστή από την προηγούμενη! 

Η προαναφερθείσα έκθεση δεν άφηνε περιθώρια για αμφιβολία. Η μέση θερμοκρασία του Πλανήτη μας έχει ήδη ανέλθει κατά 0,6 ενός βαθμού Κελσίου από το 1960, με αποτέλεσμα οι καύσωνες να εντείνονται, και οι κατακλυσμιαίες βροχές και οι καταιγίδες να γίνονται πιο καταστρεπτικές. 

Την ίδια χρονιά ο νομπελίστας καθηγητής οικονομικών Paul Krugman, δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Ποιος ψήνει τον πλανήτη;» στην έγκυρη εφημερίδα The New York Times. Στο άρθρο αυτό ο Paul Krugman ασκούσε αυστηρή κριτική κατά της αμερικανικής Γερουσίας για την καταψήφιση του νομοσχεδίου για την προστασία του περιβάλλοντος, προφασιζόμενη τις οικονομικές συνέπειες του νομοσχεδίου! 

Γράφει ο Paul Krugman, μεταξύ άλλων: «Είναι όμως πραγματικά αστείο να ακούει κανείς όλους εκείνους τους συντηρητικούς που από τη μια πλευρά ισχυρίζονται ότι οι αγορές είναι παντοδύναμες και προσαρμόζονται σε όλες τις συνθήκες, και από την άλλη μας λένε ότι η οικονομία θα καταρρεύσει αν επιβληθεί φόρος στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Όλες οι σχετικές μελέτες αποδεικνύουν ότι η σταδιακή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου διά μέσου της φορολόγησής τους θα είχε πολύ μικρό αντίκτυπο στην οικονομία». 

Υπάρχουν, δυστυχώς, πολλοί πολιτικοί ανά τον κόσμο που σκέφτονται και λειτουργούν με στενά μικροκομματικά κριτήρια, υπηρετώντας συνήθως τα οικονομικά συμφέροντα εκείνων που φέρουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την κλιματική αλλαγή. Προσπαθώντας οι κύκλοι αυτοί να διασκεδάσουν τους φόβους των απλών ανθρώπων για όσα συμβαίνουν, ισχυρίζονται πως το γήινο κλίμα έχει αλλάξει πολλές φορές από την εποχή που δημιουργήθηκε ο πλανήτης μας έως σήμερα και κατά συνέπεια δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη ανησυχία και λήψη μέτρων, που θα έχουν οικονομικό κόστος. 

Είναι αλήθεια ότι η επιστήμη έχει αποδείξει πως το κλίμα του Πλανήτη μας άλλαξε πολλές φορές στο παρελθόν, και προβλέπει πως θα συνεχίσει να αλλάζει στο μέλλον. Όμως οι αλλαγές στο παρελθόν ήταν σταδιακές, και παρουσίαζαν μακροχρόνιες διακυμάνσεις, ενώ στην εποχή μας είναι συχνές και ραγδαίες, αφού μέσα σε λίγες δεκαετίες παρατηρούμε τα αποτελέσματά τους. Επιπλέον, στο παρελθόν οι αλλαγές οφείλονταν σε φυσικές αιτίες, ενώ στις ημέρες μας αποδίδονται καθ’ ολοκληρία  στις ανθρώπινες δραστηριότητες. 

Ο άνθρωπος με ανεύθυνο κι εγκληματικό τρόπο άλλαξε τη σύσταση της ατμόσφαιρας, και αυτή με τη σειρά της επέφερε τις κλιματικές αλλαγές, που είναι ορατές σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμψαμε στην ατμόσφαιρα από την καύση ορυκτών πηγών ενέργειας και από την καταστροφή των μεγάλων δασικών εκτάσεων, αυξήθηκε  κατά 30% τα τελευταία 200 χρόνια! Αν η ανθρωπότητα δεν αλλάξει το ενεργειακό της μοντέλο και συνεχιστούν  οι εκπομπές των βλαβερών αερίων στην ατμόσφαιρα το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα επιδεινωθεί, και το αποτέλεσμα θα είναι η επιτάχυνση των κλιματικών αλλαγών, που συντελούνται, μέσα στη διάρκεια του 21ου αιώνα που διανύουμε. 

Ο πλανήτης μας, το κοινό μας σπίτι κινδυνεύει κι εμείς νοιαζόμαστε μόνο πώς να περνάμε καλά κι αντί να ανησυχούμε για την κλιματική αλλαγή, την εξαφάνιση των εποχών, τις καταστροφικές πυρκαγιές, την έλλειψη νερού και την ξηρασία, που θα έχουν δραματικές επιπτώσεις στις αγροτικές καλλιέργειες και την επάρκεια τροφίμων, βγαίνουμε στα τηλεοπτικά κανάλια  περιχαρείς γιατί μπορούμε από τους πρώτους μήνες της άνοιξης να σπεύσουμε στις παραλίες για να κάνουμε τα μπάνια μας! 

Να γιατί ισχύει και στην εποχή μας το αισώπειο: «Των οικιών υμών εμπιπραμένων, υμείς άδετε!» 

Γιάννης Μητράκος