Σάββατο, 21 Δεκεμβρίου 2024
Διάρκεια 55’:40” – σκηνοθεσία Alvaro Orus – παραγωγή: Tony Robinson - PRESSENZA
Στις 7 Ιουλίου του 2017, 122 χώρες ψήφισαν υπέρ της Συνθήκης
Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ). Χώρες που δεν διαθέτουν πυρηνικά όπλα,
αλλά ζουν υπό την απειλή τους, ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης. Χωρίς να το
γνωρίζουν οι περισσότεροι πολίτες τους, οι κυβερνήσεις των πυρηνικών δυνάμεων
του κόσμου δεν ψήφισαν, παρόλα αυτά η απαγόρευση προχώρησε. Κάτι νέο
συμβαίνει». Έτσι ξεκινάει το ντοκιμαντέρ που καταγράφει την ιστορία της
πυρηνικής εποχής μέσα στη διάρκεια των 55’:40”. Από τις πρώτες δοκιμές στην
έρημο της Νεβάδα έως τις 7 Ιουλίου 2017, όταν εγκρίθηκε το κείμενο της ΣΑΠΟ.
Μην ξεχνάμε ότι το 2020 σηματοδοτεί την 75η επέτειο από τους βομβαρδισμούς της
Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Επί του παρόντος, η συνθήκη μετράει 81 υπογράφουσες
χώρες και 38 επικυρώσεις σε κοινοβούλια. Υπολείπονται 12 ακόμα επικυρώσεις για
να τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη. Με τις μαρτυρίες 14 ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών,
πολιτικών και διπλωματών, ορισμένοι από τους οποίους έπαιξαν σημαντικό ρόλο
στην επίτευξη της συνθήκης, μαζί με το υλικό φωτογραφιών και βίντεο που
συνεισέφεραν δεκάδες καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο, όχι μόνο υπογραμμίζεται η
ανάγκη εξάλειψης των πυρηνικών όπλων και επαναλαμβάνεται η απειλή για την
ανθρώπινη επιβίωση σήμερα, αλλά εξηγείται και ένας δρόμος για να μπορέσει να
εμπλακεί κανείς και να συμβάλει στην εξάλειψη των πυρηνικών όπλων. «Εάν έχεις τραπεζικό λογαριασμό, μπορείς να κάνεις κάτι για
τα πυρηνικά όπλα», λέει η Susi Snyder από την Εκστρατεία Don’t Bank on the
Bomb, η οποία πιέζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να σταματήσουν τις επενδύσεις
στα πυρηνικά όπλα. Ο σκηνοθέτης, Alvaro Orus, και ο συμπαραγωγός Tony Robinson,
συνεργάστηκαν κατά τη διάρκεια σχεδόν ενός έτους για να καταγράψουν
συνεντεύξεις στη Μαδρίτη, τη Νέα Υόρκη, το Τορόντο, την Ουτρέχτη και τη Γενεύη,
προκειμένου το ντοκιμαντέρ να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση για τη Συνθήκη
Απαγόρευσης, ειδικά στις χώρες του ΝΑΤΟ, οι κυβερνήσεις των οποίων αντιτίθενται
σθεναρά στην εξάλειψη των πυρηνικών όπλων, αλλά και σε εκείνες τις χώρες χωρίς
πυρηνικά των οποίων οι επικυρώσεις θα είναι κρίσιμες για την γρήγορη εφαρμογή
της συνθήκης. Η Συνθήκη θα αλλάξει το τοπίο όσον αφορά τις συζητήσεις για την
ασφάλεια σχετικά με τα πυρηνικά όπλα. Ο Tony Robinson δήλωσε, «Τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου
Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο) θα χαίρονταν
να παρέμεναν στην αρχιτεκτονική της παλαιάς και στάσιμης Συνθήκης για τη Μη
Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (ΣΜΔ), επειδή κατάφεραν να τη χρησιμοποιήσουν για
να δικαιολογήσουν την έλλειψη συγκεκριμένων βημάτων προς τον πολυμερή πυρηνικό
αφοπλισμό από το 1970. Κάθε χρόνο τα κράτη αναφέρονται στη ΣΜΔ ως τον
ακρογωνιαίο λίθο στον οποίο θα πρέπει να βασίζονται όλες οι συζητήσεις για τον
πυρηνικό αφοπλισμό, αλλά αυτή η συνθήκη κατοχυρώνει το «αναφαίρετο δικαίωμα»
των εθνών να αναπτύσσουν πυρηνική τεχνολογία για ειρηνικά μέσα, όπως η πυρηνική
ενέργεια, το οποίο είναι ειλικρινά παράλογο δεδομένων του κόστους και των
κινδύνων που ενέχονται». «Η ΣΑΠΟ αποτελεί μια εξέλιξη στο διεθνές δίκαιο, καθιστώντας
τα πυρηνικά όπλα παράνομα για όλους, όχι μόνο για κάποιους», πρόσθεσε. Όπως η Beatrice Fihn, διευθύντρια της βραβευμένης με Νόμπελ
Ειρήνης Διεθνούς Εκστρατείας για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων, ICAN, λέει
ευφραδώς στην ταινία, «Δεν μπορείς να έχεις ένα νόμο απαρτχάιντ που να
μεταχειρίζεται τους ανθρώπους ή τις χώρες διαφορετικά. Πρέπει να έχεις τους
ίδιους κανόνες για όλους, διαφορετικά είναι αντιφατικό και δεν πρόκειται να
λειτουργήσει».