«Στην ΕΕΑΑ εκ νέου η Ανακύκλωση - Οι υποχρεώσεις της Εταιρείας και των Δήμων», από τον Ηλία Παναγιωτακάκο

Η ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ (ΔσΠ) ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Είναι η ώρα να κερδηθεί ο χαμένος χρόνος. Ανεξάρτητα της χωροθέτησης ή του μοντέλου των ΜΕΑ/ΧΥΤΥ η ανταποδοτική ανακύκλωση πρέπει να ξεκινήσει με ευθύνη των Δήμων.

Εν αρχή η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών. Εκτός της Ευρωπαϊκής οδηγίας που ενσωματώθηκε στην Ελληνική και των προστίμων η ουσία για εμάς είναι η αλλαγή νοοτροπίας και να κατανοηθεί ότι τα ‘’σκουπίδια’’ είναι ΥΓΕΙΑ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ – ΧΡΗΜΑ.

Η μετάβαση από την γραμμική στην κυκλική οικονομία η ανταποδοτικότητα τόσο στα νοικοκυριά, όσο και στους Δήμους είναι το καθοριστικό μέγεθος. Τα απορρίμματα γίνονται πλέον προϊόν με μετρήσιμα μεγέθη τόσο αναπτυξιακά (Πράσινη Οικονομία) , όσο και περιβαλλοντικά (κλιματική κρίση).

Η στρατηγική της ΔσΠ απαιτεί υπομονή ,επιμονή και σχέδιο με μετρήσιμους στόχους και ανταπόδοση της προσπάθειας στους πολίτες. Για την ενημέρωση πρέπει να αξιοποιηθούν όλα τα δυνατά μέσα της τεχνολογίας με αρχικό χρονοδιάγραμμα στοχευμένες ομάδες του πληθυσμού (Πολιτιστικά και Αθλητικά σωματεία, Συλλόγους Γυναικών, Σχολικές μονάδες , εκκλησία κλπ). Ένα μεσοπρόθεσμο προγραμματικό πλαίσιο του Δήμου με κοινωνικές ομάδες ανά τοπική κοινότητα και Επιστημονική Ομάδα εμψύχωσης και παρακολούθησης του σχεδιασμού με την ανάλογη ανταποδοτικότητα θα δώσει ώθηση στο εγχείρημα με συνεχιζόμενους  με ομόκεντρους κύκλους νέων νοικοκυριών.

Το εγχείρημα δύσκολο , όμως πρέπει να ξεκινήσει με τα εργαλεία που υπάρχουν αλλά και τα ανάλογα χρήματα. Τα χρήματα της ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης του πληθυσμού πρέπει να δοθούν στην βάση επεξεργασμένου και υλοποιήσιμου σχεδίου με έλεγχο, παρακολούθηση και διαφάνεια.

Αν κατανοηθεί  ‘’το σκουπίδι’’ αποκτά χρηματηστηριακή αξία , τότε το κάθε νοικοκυριό θα το προστατεύσει  ως ‘’προϊόν’’  με ορθολογική διαχείριση στα τέσσερα ρεύματα (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, πλαστικό) και ανταπόδοση , μείωση του κόστους και προστασία του περιβάλλοντος.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κύκλος εργασιών της αδήλωτης εργασίας και του χρήματος είναι τεράστιος. Δεν είναι ώρα οι Δήμοι να επανακαθορίσουν την στρατηγική της ανακύκλωσης με διαφάνεια, έλεγχο και ανταποδοτικότητα.

Όσοι Δήμοι προετοιμαστούν κατάλληλα θα κερδίσουν το παιχνίδι προς όφελος των δημοτών τους ανεξάρτητα της χωροθέτησης και του τρόπου της ολοκληρωμένης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων που θα υλοποιηθεί από τις ΜΕΑ.

Αξίζει να διαβαστεί η συμφωνία ΕΟΑΝ και ΕΕΑΑ

Διαφάνεια και καθαροί κανόνες στη συνεργασία της ΕΕΑΑ με τους Δήμους με «εγγυητή» τον ΕΟΑΝ.

Με βάση την άδεια που δόθηκε, το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Συσκευασίας της ΕΕΑΑ αναλαμβάνει συγκεκριμένες υποχρεώσεις σχετικά με τον εξοπλισμό και το οικονομικό τίμημα που πρέπει να παρέχει στους Δήμους για τη διαλογή στην πηγή των αποβλήτων συσκευασίας.

Πιο συγκεκριμένα:

Α. Ο εξοπλισμός που προβλέπεται να παρέχει η ΕΕΑΑ στους Δήμους μπλε κάδους, σε αναλογία 1 κάδο ανά 75 κατοίκους, μπλε κώδωνες γυαλιού, σε σημεία συγκέντρωσης επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος, απορριμματοφόρα συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών, σε αναλογία 1 όχημα ανά 250-400 κάδους, για πρώτη φορά συστοιχίες ανακύκλωσης, δηλαδή 3 κάδοι διαφορετικού χρώματος και 1 μπλε κώδωνας, σε αναλογία 1 συστοιχία ανά 1000 κατοίκους σε περιφερειακούς Δήμους και ανά 1200 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Β. Το οικονομικό όφελος

Προβλέπεται με βάση το νέο σχέδιο, η ΕΕΑΑ να αποδίδει τίμημα στους Δήμους για τη συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας, με βάση την επίδοση που επιτυγχάνουν.

Το τίμημα αυτό θα αποδοθεί στους Δήμους κλιμακωτά εντός της προσεχούς εξαετίας, φτάνοντας έως και τα 60 € ανά τόνο ανακτημένου αποβλήτου συσκευασίας στην περίπτωση που η κατά κεφαλήν ανάκτηση ξεπερνά τα 40 kg ανά μόνιμο κάτοικο ετησίως.

Γ. Άλλες υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η ΕΕΑΑ προς τους Δήμους

Πέραν της παροχής εξοπλισμού και της καταβολής οικονομικού τιμήματος, η ΕΕΑΑ αναλαμβάνει απέναντι στους Δήμους:

• την ευθύνη και το κόστος για τη συλλογή των μπλε κωδώνων γυαλιού
• την εξασφάλιση της αδιάλειπτης εκτέλεσης των εργασιών διαλογής των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας
• την εκπόνηση και υλοποίηση προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σε συνεργασία με τους Δήμους
• την απόδοση στους Δήμους τακτικών αναφορών σε σχέση με την επίδοση του έργου ανακύκλωσης
• την κάλυψη του κόστους για τη μεταφορά των αποβλήτων σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα, όπως επίσης και τη θαλάσσια μεταφορά
• την κάλυψη του κόστους συντήρησης των οχημάτων μετά τη συμπλήρωση 10ετίας και των κάδων μετά τη συμπλήρωση 5ετίας.

Δ. Οι υποχρεώσεις των Δήμων

Η αποκομιδή των αποβλήτων συσκευασίας από τους μπλε κάδους και τις συστοιχίες ανακύκλωσης (πλην των μπλε κωδώνων) καθώς και η μεταφορά τους στα κέντρα διαλογής η ορθή χρήση του παρεχόμενου εξοπλισμού το κόστος της διαχείρισης του υπολείμματος που προκύπτει από τη διαλογή των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας από το κέντρο διαλογής προς τους χώρους τελικής διάθεσης.

Ε. Για πρώτη φορά μπαίνουν στόχοι και χρονοδιαγράμματα

Στο νέο μοντέλο συνεργασίας μεταξύ της ΕΕΑΑ και των Δήμων, ο ΕΟΑΝ φρόντισε να τεθούν νέα ποιοτικά στοιχεία. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι στις συμβάσεις μεταξύ ΕΕΑΑ και Δήμων θα πρέπει να περιλαμβάνονται συγκεκριμένοι ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι που να σχετίζονται άμεσα:

• με το συγκεκριμένο κάθε φορά έργο ανακύκλωσης,
• με τα απαιτούμενα μέσα για την εκτέλεση του έργου,
• με το χρονοδιάγραμμα επίτευξής τους.

Με απόφαση του ΔΣ, ο ΕΟΑΝ ενέκρινε το νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΕΑΑ, το οποίο διαθέτει ξεκάθαρους όρους και μετρήσιμους στόχους όσον αφορά τη συνεργασία και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν η ΕΕΑΑ και οι Δήμοι για να επιτευχθούν μέσα από τη συνεργασία αυτή οι στόχοι της χώρας για αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης. Το επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΕΑΑ θα ελέγχεται και θα αξιολογείται από τον ΕΟΑΝ σε ετήσια βάση.

Ηλίας Παναγιωτακάκος