«Λακωνία», το όνομα που φοβούνται οι καπετάνιοι

Η τραγική ιστορία με τα τρία πολύνεκρα ναυάγια πλοίων που όλα είχαν το ίδιο όνομα

• Στις 25 Φεβρουαρίου του 1917, βυθίστηκε ένα πολυτελές κρουαζιερόπλοιο που είχε μετατραπεί σε καταδρομικό για τις ανάγκες του Α΄ παγκοσμίου πολέμου. Χάθηκαν 12 άνθρωποι. Το όνομά του ήταν Λακωνία.
• Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1942 βυθίστηκε ένα άλλο πολυτελές κρουαζιερόπλοιο που εκτελούσε κι αυτό χρέη για την πολεμικό ναυτικό, κατά τη διάρκεια του Β΄παγκοσμίου πολέμου. Οι νεκροί έφτασαν τους 1.500. Το όνομά του πλοίου, Λακωνία.
• Στις 19 Δεκεμβρίου του 1963, βυθίστηκε ένα τρίτο κρουαζιερόπλοιο, αυτή τη φορά σε περίοδο ειρήνης. Οι νεκροί έφτασαν τους 128. Το όνομά του πλοίου; Λακωνία!

Υπόθεση 1. Ο χαμένος θησαυρός του «Λακωνία»

Το πρώτο «Λακωνία» ήταν ένα πολυτελές υπερωκεάνιο της εταιρίας Cunard. Από το 1914 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 1916, χρησιμοποιήθηκε ως ένοπλο εμπορικό καταδρομικό για τις ανάγκες του α’ παγκοσμίου πολέμου. 

Στις 25 Φεβρουαρίου του 1917, όταν το εντόπισε ένα γερμανικό υποβρύχιο, το «Λακωνία» είχε επιστρέψει στα κανονικά του καθήκοντα ως απλό εμπορικό πλοίο. Μετέφερε 75 επιβάτες και 217 μέλη του πληρώματος. Τορπιλίστηκε απ’ τους Γερμανούς και βυθίστηκε μέσα σε λίγες ώρες.

Έχασαν τη ζωή τους 12 άνθρωποι, ανάμεσά τους και δύο Αμερικάνες.

Το «Λακωνία» του Α’ παγκοσμίου πολέμου

Ένας απ’ τους επιβάτες που επέζησε, ήταν ο δημοσιογράφος Φλόιντ Γκίμπονς, ο οποίος έγραψε για την επίθεση των Γερμανών και την εγκατάλειψη των ναυαγών, με αποτέλεσμα να προκληθεί σάλος στην Αμερική. Οι Αμερικάνοι εξαγριώθηκαν με τους Γερμανούς και πέντε εβδομάδες αργότερα, κήρυξαν πόλεμο εναντίον τους.

Το 2009, το «Λακωνία» επανήλθε στην επικαιρότητα, όταν γράφτηκε ότι το πλοίο βυθίστηκε μεταφέροντας τεράστια ποσότητα ασημιού, που έφτανε σε αξία τα 3 εκατομμύρια λίρες, αν και ο Γκίμπονς είχε αναφέρει ως φορτίο μόνο τρόφιμα, βαμβάκι και πολεμικά εφόδια.

Υπόθεση 2. Η ανθρωπιά του Γερμανού κυβερνήτη

Στις 12 Σεπτεμβρίου του 1942, ο κυβερνήτης του γερμανικού υποβρυχίου U-156, Βέρνερ Χάρτενσταϊν, άνοιξε πυρ εναντίον του δεύτερου πλοίου με το όνομα «Λακωνία». Και αυτό, όπως ο «προκάτοχός του», είχε επιταχθεί για τις ανάγκες του πολέμου.

Μετέφερε σχεδόν τρεις χιλιάδες ψυχές: 463 ναυτικούς, 286 Άγγλους στρατιώτες, 103 Πολωνούς, 80 γυναικόπαιδα και 1.800 Ιταλούς αιχμαλώτους.

Η βύθιση του Λακωνία από το γερμανικό υποβρύχιο

Όταν το πλοίο άρχισε να βυθίζεται, επικράτησε πανικός. Οι αιχμάλωτοι ποδοπατούνταν, ενώ οι υπόλοιποι επιβάτες πάσχιζαν να επιβιβαστούν στις σωσίβιες λέμβους.

Όταν ο κυβερνήτης του γερμανικού υποβρυχίου αντίκρισε το θέαμα, αντί να εγκαταλείψει τους ναυαγούς, τους βοήθησε. Έστειλε μήνυμα στα αγγλικά που ζητούσε βοήθεια, αλλά κανείς δεν απάντησε, γιατί πίστευαν ότι ήταν παγίδα. Τους εντόπισε ένα αμερικάνικο αεροπλάνο, αλλά δεν αντιλήφθηκε ότι οι Γερμανοί βοηθούσαν τους ναυαγούς και επιτέθηκε εναντίον τους, τρέποντάς τους σε φυγή.

Τα θύματα του δεύτερου Λακωνία έφτασαν τα 1.500. Οι πράξεις του Γερμανού κυβερνήτη έγιναν γνωστές, αλλά δεν επιβραβεύτηκε για τη γενναιότητά του. Αντιθέτως, δόθηκε ρητή εντολή που απαγόρευε στους Γερμανούς να προσφέρουν στο μέλλον οποιαδήποτε βοήθεια στους ναυαγούς.

Υπόθεση 3. Χριστουγεννιάτικος εφιάλτης στο ελληνικό κρουαζιερόπλοιο

Το τρίτο «Λακωνία» ήταν ελληνικό. Κατασκευάστηκε από Ολλανδούς το 1929 και το 1963, πουλήθηκε σε ελληνικά συμφέροντα.

Ήταν ένα εντυπωσιακό κρουαζιερόπλοιο, με έπιπλα από έβενο, βαριές ταπετσαρίες και πολύτιμα έργα τέχνης στους τοίχους.

Τον Δεκέμβρη του 1963 διένυε μία 16ημερη κρουαζιέρα στη Μεσόγειο. Και οι 646 επιβάτες ήταν πλούσιοι, καθώς το φτηνότερο εισιτήριο έφτανε τις 5.544 δραχμές, μεγάλο ποσό για την εποχή.

Το πολυτελές εσωτερικό του «Λακωνία» 

Στις 22 Δεκεμβρίου, στις 11 το βράδυ, ανοιχτά της Μαδέρας, καπνός άρχισε να βγαίνει απ’ το κομμωτήριο του πλοίου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η φωτιά προήλθε από το σίδερο για τις μπούκλες, που είχαν ξεχάσει ανοιχτό. 

Ο κόσμος άργησε να αντιληφθεί τι συνέβαινε και η φωτιά επεκτάθηκε. Τα μεσάνυχτα έστειλαν το τελευταίο σήμα κινδύνου και πλοία άρχισαν να καταφτάνουν, για να παραλάβουν τους ναυαγούς. Οι μαρτυρίες των επιζώντων ήταν αντικρουόμενες. Μερικοί κατηγορούσαν το πλήρωμα ότι πανικοβλήθηκε και προσπάθησαν να σωθούν οι ίδιοι, ενώ άλλοι τους εκθείαζαν για τη γενναιότητα και την οργάνωσή τους.

Από τους 1.022 ανθρώπους που βρίσκονταν πάνω στο Λακωνία, χάθηκαν 128. 95 επιβάτες και 33 μέλη του πληρώματος.

Το ναυάγιο καλύφθηκε εκτενώς από τις ελληνικές εφημερίδες που έκαναν λόγο για «κόλαση φλογών». Μάλιστα δεν έλειψαν και τα σενάρια για «σαμποτάζ», τα οποία στηρίχτηκαν σε μαρτυρίες μελών του πληρώματος, που μίλησαν για ταυτόχρονες εκρήξεις σε τρία διαφορετικά σημεία του πλοίου.

Ήταν το τρίτο και τελευταίο ναυάγιο πλοίου με το όνομα «Λακωνία».

Αντλήθηκαν πληροφορίες από το κείμενο του Μανώλη Δημελλά που ερεύνησε τις υποθέσεις και αναδημοσίευσε η Huffigton Post Greece. Η αρχική φωτογραφία είναι του Gerhard Jourdan....

mixanitouxronou.gr