Η ιστορία του τότε εφημέριου της χριστιανικής εκκλησίας Σαλβατορκίρχε στο κέντρο του Μονάχου, Μελέτιου Γαλανόπουλου, από τη Μαγούλα της Σπάρτης

Το καμπαναριό της ελληνορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας Σαλβατορκίρχε στο κέντρο του Μονάχου έχει να αφηγηθεί μια πράξη αντίστασης κατά του ναζισμού. Στο γλωσσίδι της καμπάνας, ο τότε εφημέριος του ναού, Μελέτιος Γαλανόπουλος, από τη Μαγούλα της Σπάρτης , είχε κρύψει μια ραδιοφωνική κεραία και άκουγε καθημερινά τις εκπομπές του BBC για την υπόδουλη Ευρώπη.  Ώσπου μια μέρα, στις 23 Απριλίου του 1942, τα ραδιογωνιόμετρα της Γκεστάπο εντόπισαν την κεραία και τον συνέλαβαν. Ο τολμηρός αρχιμανδρίτης, αφού ανακρίθηκε και βασανίστηκε άγρια, οδηγήθηκε στο γειτονικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, Νταχάου, με χαραγμένο στο μπράτσο τον αριθμό 58279. Εκεί, στην περιβόητη «Παράγκα 26» ή αλλιώς «Μπλοκ των ιερωμένων», θα συναντήσει και άλλους κρατούμενους κληρικούς, ρωμαιοκαθολικούς, ευαγγελικούς.  Αργότ...

Άλλαξε το όνομά του σε Ηλίας Κόκκινος και δεν έφυγε ποτέ από την Ελλάδα.

Οι φιλέλληνες είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο στην Ελληνική Ιστορία, που βοήθησαν τη χώρα σε δύσκολες στιγμές. Ο Ηλίας Κόκκινος ανήκει σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων που όταν ήρθε στην Ελλάδα προσέφερε μεγάλο καλό. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωσήφ Μπλέχινγκερ και γεννήθηκε το 1911 σε μία πόλη στα σύνορα της Δρέσδης. Βαφτίστηκε χριστιανός ορθόδοξος και ονομάστηκε Ηλίας Κόκκινος από το όνομα του πρώτου Λαμιώτη που σκοτώθηκε στο αλβανικό μέτωπο. Η μητέρα του κατάγονταν από την Τσεχία, ο πατέρας του ήταν Αυστριακός και αυτός Γερμανός υπήκοος. Ήταν 30 χρόνων όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την οικογένειά του και να στρατολογηθεί στον γερμανικό στρατό.   Τον πρώτο καιρό υπηρέτησε στην Πολωνία και ύστερα μετατέθηκε στην Ελλάδα. Η χώρα βρισκόταν ...

28η Οκτωβρίου: Αυτοί είναι οι ήρωες του 1940 ονόματα που κλήθηκαν να πάρουν πολιτικές ή στρατιωτικές αποφάσεις εκείνο το πρωινό και κρίθηκαν από την ιστορία

Κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου γιορτάζουμε το «ΟΧΙ» των Ελλήνων στις ιταλικές αξιώσεις, το «ΟΧΙ» στο τελεσίγραφο του Μουσολίνι, που επιδόθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1940 στον τότε Έλληνα Πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά.  Οι ήρωες του 1940 είναι πολλοί. Είναι αδύνατον να αναφερθεί κανείς σε όλους γιατί ακόμη και ο «τελευταίος στρατιώτης» ήταν ένας από τους ήρωες της 28ης Οκτωβρίου. Παρακάτω ακολουθούν ήρωες - πρωταγωνιστές του 1940 ονόματα που κλήθηκαν να πάρουν πολιτικές ή στρατιωτικές αποφάσεις εκείνο το πρωινό και κρίθηκαν από την ιστορία.   Ιωάννης Μεταξάς O Ιωάννης Μεταξάς ήταν αυτός που απέρριψε το ιταλικό τελεσίγραφο στις 28 Οκτωβρίου του 1940 κατανοώντας το λαϊκό αίσθημα. Ο δικτάτορας που όμως ήταν πάντα διορατικός «βρέθηκε για πρώτη φορά σε σύμπνοια με το χειμαζόμενο ελληνικό ...

Η ταινία που γυρίστηκε το 1964 βραβεύτηκε στη Μπιενάλε Παρισίων αλλά δεν προβλήθηκε ποτέ στις κινηματογραφικές αίθουσες

Είναι το πρώτο φιλμ για το ναό του επικούρειου Απόλλωνα που έχτισε ο Ικτίνος στην κορυφή ενός βουνού.  Ο σκηνοθέτης (Jean-Daniel Pollet) μαγεύτηκε και είπε ότι αυτός ο ναός υπήρξε το κέντρο του κόσμου για κείνον. Έτσι λοιπόν τον κινηματογράφησε με ρυθμό ιερής τελετουργίας και το αποτέλεσμα αντάμειψε τις προσπάθειες του.   Ο ναός είναι κτισμένος κυρίως με ασβεστολιθική πέτρα και είναι χωρίς το άγαλμα του θεού Απόλλωνα.     «Εδώ μπορείς να υπάρξεις» Εντυπωσιασμένος από τη γοητεία του αρχαιολογικού χώρου των Βασσών ο εξαιρετικός σκηνοθέτης Jean-Daniel Pollet, μόλις τον ανακάλυψε βρήκε ένα υπαρξιακό καταφύγιο λέγοντας «Εδώ μπορείς να υπάρξεις».  Χαρακτήρισε τον τόπο ως άκρον άωτον της μαγείας και για μια δεκαετία τον θεωρούσε το κέντρο του κόσμου. Τον επισκέφθηκε πολλές φορές και...

Το άγνωστο (στους Έλληνες) έργο είναι του Theodore Leblanc, στρατιωτικού και ζωγράφου με τίτλο: «Έλληνες Στρατιώτες κατά τη διάρκεια των Εξεγέρσεων του 1829» και βρίσκεται στη συλλογή “The Anne SK Brown Military Collection”, στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Brown

Το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Brown είναι από τα παλαιότερα της Νέας Αγγλίας. Ανάμεσα στους απόφοιτους του συμπεριλαμβάνει με υπερηφάνεια τον γνωστό Φιλέλληνα και διακεκριμένο γιατρό Samuel Howe, ο οποίος προσέφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του στους επαναστατημένους Έλληνες κατά την ελληνική επανάσταση.  Στο χώρο του συγκεκριμένου Πανεπιστημιακού Ιδρύματος εδράζεται η συλλογή: “The Anne SK Brown Military Collection”. Η εν λόγω συλλογή είναι η πλέον εκτεταμένη στις ΗΠΑ, με αντικείμενο την ιστορία και την εικονογράφηση των στρατιωτών και της στρατιωτικής ζωής. Αποτελεί, δε, μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο ως προς την παρουσίαση της πολεμικής ενδυμασίας.  Αρχικά, η έμφαση δόθηκε στην ιστορία και την εικονογράφηση των στρατιωτικών και ναυτικών στολών του κόσμου από τον 16ο αι. μέχρι και ...

Η Άλωση του Καστρίου και η μαρτυρική θυσία των κατοίκων του αποτελεί πολύτιμη ψηφίδα στο μωσαϊκό του ιστορικού μας βίου

Είναι τιμή και χρέος η μνήμη της ηρωικής θυσίας των αγωνισαμένων και πεσόντων υπέρ πίστεως, ελευθερίας και πατρίδος. Το έπος του Πρινοκοκκά και των Καστριωτών έχει μεγάλη ιστορική, διδακτική και εν γένει παιδαγωγική σημασία στη σφυρηλάτηση της τοπικής και συνάμα εθνικής μας συνείδησης και αυτογνωσίας, σε μια περίοδο οξύτατης κρίσεως, που χαρακτηρίζεται πρωτίστως για την απαξίωση της ανθρώπινης προσωπικότητας και την αμφισβήτηση διαχρονικών αξιών, όπως η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η αυτοθυσία, η γενναιότητα και ο πατριωτισμός. Είναι όμως όλα αυτά τόσο επίκαιρα και ζωτικά για τη θνητή διάσταση της υπάρξεώς μας. Η ψηλάφηση της ηρωικής αντίστασης των Καστριωτών το 1460 καταμαρτυρεί τα αίτια και τις αφορμές που οδηγούν πάντοτε σε μια Άλωση, πρώτα πνευματική και δευτερευόντως υλική· αυτολεξεί στ...

Μια δημιουργία του FlippedProf

Ένα μοναδικά υπέροχο τρισδιάστατο animation video με τίτλο: Discovering Sparta (Ανακαλύπτοντας τη Σπάρτη), στο οποίο ο δημιουργός του με το ψευδώνυμο flipped prof, με βάση τις περιγραφές του περιηγητή Παυσανία κάνει μια ψηφιακή αναπαράσταση της αρχαίας Σπάρτης, με τη μορφή οδοιπορικού, παρουσιάζοντας την πόλη, τα μνημεία και τα ηρώα της.  Το FlippedProf είναι μια πολυεπιστημονική πλατφόρμα πολυμέσων που επιμελείται ο Ιταλός καθηγητής Marco Mellace, λέκτορας στο Τεχνικό Ινστιτούτο IIS Luca Paciolo, ο οποίος είναι και ο δημιουργός animation video για τις ανάγκες ψηφιακής υποστήριξης των διαδικασιών μάθησης των φοιτητών. Φωτο άρθρου: Αμυκλαίος Απόλλων ...

Διακρίθηκε για τις αρετές και τις διοικητικές του δεξιότητες

Η 29η Μαΐου φέρνει κάθε χρόνο στη μνήμη των Ελλήνων την αποφράδα Τρίτη της 29ης Μαΐου 1453, κατά την οποία η Κωνσταντινούπολη, «το μάτι της Ανατολής» και «το κλειδί της Οικουμένης» κατά τον ανώνυμο θρηνωδό, έπεσε στα χέρια των αλλοθρήσκων Τούρκων. Φέρει ακόμη στη μνήμη και την υπέροχη μορφή, του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, του ασκητικού αγωνιστή Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, του Εθνομάρτυρα (1449-1453), ο οποίος έπεσε μαχόμενος στην πύλη του Αγίου Ρωμανού «αγωνιζόμενος ως λέων», για να αναχαιτίσει το χείμαρρο των εισβολέων, αλλά ζει και μένει θρύλος αθάνατος στην ψυχή και στο φρόνημα του Ελληνικού Λαού.  Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος γεννήθηκε το έτος 1404. Ήταν ο τέταρτος γιός του Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου, του φιλόσοφου και συνετού Αυτοκράτορα (1391-1425) και της Ελένης Δραγάση, θυγα...

Το μικρό αυτό μπουλούκι των Κολοκοτρωναίων αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη Μονή και τότε ο καλόγερος τους έβαλε να κρυφτούν στον ληνό που ήταν εκεί κοντά στ’ αμπέλι,. Όμως, στο μυαλό του άλλα σκεφτόταν και άλλα σχεδίαζε

Η Επανάσταση του 1821 υπήρξε μια μεγαλειώδης αλλά και ανεπανάληπτη, ιστορικά, στιγμή, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης, ο πατέρας της Ελευθερίας της Ελλάδας, είπε στα απομνημονεύματά του, μια μεγάλη και αιώνια Αλήθεια:  «…η επανάστασις η εδική μας δεν ομοιάζει με καμμιάν απ’ όσαις γίνονται την σήμερον εις την Ευρώπην. Της Ευρώπης αι επαναστάσεις εναντίον των διοικήσεών των είναι εμφύλιος πόλεμος. Ο εδικός μας πόλεμος ήτον ο πλέον δίκαιος, ήτον έθνος με άλλο έθνος, ήτον με ένα λαόν όπου ποτέ δεν ηθέλησε να αναγνωρισθή ως τοιούτος, ούτε να ορκιστή, παρά μόνον ό,τι έκαμνε η βία. Ούτε ο Σουλτάνος ηθέλησε ποτέ να θεωρήση τον ελληνικόν λαόν ως λαόν, αλλ’ ως σκλάβους».   Στον ιερό αυτόν Αγώνα των Ελλήνων για την Ελευθερία, υπήρξαν τα με...

Καρλ Μαρξ: «Ποιος έκρινε τον αγώνα όταν εξεγέρθηκαν οι Ελληνες; Οχι βέβαια... παρά ο Ντίμπιτς, που προέλασε με τον ρωσικό στρατό ίσαμε την κοιλάδα της Μαρίτσας περνώντας τον Αίμο»

Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821, σημαντικά ήταν και τα φιλελληνικά ρεύματα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, παρά τις αντιδράσεις των επηρεασμένων από την «Ιερά Συμμαχία» (Ι.Σ.) κυβερνήσεών τους. Στο σημερινό μας σημείωμα θα ιδούμε τη στάση της Ρωσικής κυβέρνησης απέναντι στους επαναστάτες σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα (1821 – ’29). Ας ξεκινήσουμε γράφοντας ότι, σχετικά με τον φιλελληνισμό στην Ανατολική Ευρώπη, πρέπει να συμπεριλάβουμε και το μεγάλο Ρώσο ποιητή Aλέξανδρο Πούσκιν, αλλά και όσους τυχόν φιλέλληνες συμπατριώτες του αξιωματικούς του τσαρικού στρατού (τους «Δεκεμβριστές»;) περιέβαλαν με συμπάθεια τον ελληνισμό στα προεπαναστατικά χρόνια ή στο ξεκίνημα της Επανάστασης. Οι «Δεκεμβριστές» ήσαν λίγοι φιλελεύθεροι διανοούμενοι, που θέλησαν να επωφεληθούν του μεσολαβήσα...

Νίκας: Επιθυμούμε δε, μέσα από το έργο μας ως περιφερειακή Αρχή αλλά και από τις επετειακές δράσεις μας «να ισάσουμε και να στολίσουμε τον τόπο που εκείνοι απελευθέρωσαν»

Μέχρι τα Χριστούγεννα θα προβληθεί το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Η φλόγα της Επανάστασης» του Μανούσου Μανουσάκη, την παραγωγή του οποίου στήριξε η Περιφέρεια Πελοποννήσου. Η επίσημη πρώτη θα γίνει στην αίθουσα του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών και θα ακολουθήσουν προβολές σε όλες τις πρωτεύουσες. Στο μεταξύ, το ιστορικό ντοκιμαντέρ «Ο δρόμος της Ελευθερίας», που αποτελεί παραγωγή της Περιφέρειας Πελοποννήσου για τον φετινό εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, προωθήθηκε προς τα σχολεία, όλων των βαθμίδων, της Περιφέρειας, προκειμένου να το παρακολουθήσουν οι μαθητές. Στο σχετικό έγγραφό του, ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας, γνωστοποιεί ότι πέρα από το εν λόγω ντοκιμαντέρ, η Περιφέρεια προέβη επίσης στην δημιουργία κινηματογραφικών ταινιών και ιστορικών...

Παραγωγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Η ταινία ξεκινάει με μια εισαγωγή στο γεγονός: την επιλογή του χώρου από τους Έλληνες, τον αριθμό και τη σύνθεση των 2 στρατών, την περιγραφή της διαδρομής του περσικού στρατού και στόλου και τέλος τις θέσεις των 2 στρατών στο χώρο των Θερμοπυλών.  Ακολουθούν σκηνές από τις 3 μέρες της βασικής μάχης και της ναυμαχίας στο Αρτεμίσιο, στις οποίες εκτός της τοπογραφίας δίνονται στοιχεία για του εξοπλισμούς των αντίπαλων στρατευμάτων.    Σκηνοθεσία: Martin Andree Σενάριο: Martin Andree, Παύλος Κουλούρης, Ιωάννης Αρβανίτης Αφήγηση: Νέστορας Κοψίδας Μουσική: Κατερίνα Παπαδά, Αποστόλης Οικονόμου Γραφικά 3D/2D: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού Μοντάζ: Λουκάς Τουλιάτος Ιστορική και Επιστημονική Επιμέλεια: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού Παραγωγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού ...

Ένα ταξίδι στον χρόνο μέσα από το βιβλίο «Η Ιστορία έχει πρόσωπο - Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary»

Φανταστείτε ότι με κάποιον μαγικό τρόπο καταφέρνετε να γυρίσετε πίσω στον χρόνο, σχεδόν 200 χρόνια. Βρίσκεστε στην ελεύθερη Ελλάδα, μετά το τέλος της Επανάστασης, στα χρόνια του Όθωνα. Και έχετε τη δυνατότητα να βρίσκεστε ανάμεσα σε μπαρουτοκαπνισμένους αγωνιστές, κάνετε παρέα με τον Κολοκοτρώνη και τον Νικηταρά, συναναστρέφεστε με ιερωμένους, πολιτικούς, καθημερινούς ανθρώπους. Το πιθανότερο είναι ότι θα θέλατε να είχατε μαζί σας και μια φωτογραφική μηχανή, έστω ένα καλό κινητό, για να απαθανατίσετε όλα αυτά τα πρόσωπα αλλά και εικόνες της εποχής.  Αλλά τίποτα απ’ αυτά δεν μπορεί να είναι αληθινό. Γι’ αυτό και ο συλλογικός τόμος «Η Ιστορία έχει πρόσωπο - Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary» είναι ένας αληθινός θησαυρός. Πρόκειται για έναν τόμο π...

Μετά τον τορπιλισμό της «Ελλης» ο Μεταξάς δεν είχε κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης μεταξύ του «Ναι» και του «Οχι». Ακολούθησε το θυμικό και τη σαφή βούληση του ελληνικού λαού

Ενδεχομένως και να το έλεγε το «όχι» ο Ιωάννης Μεταξάς, αν είχε τα περιθώρια. Το γεγονός όμως είναι ότι ούτε «ναι» ούτε «όχι» είχε τη δυνατότητα να πει. Επειδή ούτε κόκκος διαπραγμάτευσης υπήρξε. Απλά, του ανακοινώθηκε ότι ξεκινά ιταλική εισβολή στην Ελλάδα. Η οποία Ελλάδα είπε έμπρακτα «όχι» στα πεδία των μαχών. Ένα οργισμένο «όχι» από το σύνολο των Ελλήνων που οι ίδιοι οι Ιταλοί φασίστες είχαν φροντίσει με την ηλιθιότητά τους να χαλυβδώσουν και να ενώσουν. Διότι ο Μουσολίνι κατάφερε να στρέψει εναντίον του και τους φασίστες και τους φιλοναζί Έλληνες. Με την απρόκλητη και θρασύδειλη επίθεση στην Τήνο και τον τορπιλισμό της «Έλλης», είχε προσβάλει και το θρησκευτικό και το πατριωτικό συναίσθημα του ελληνικού λαού και είχε μεταστρέψει εναντίον του ακόμα και τους πιο φανατικούς μοναρχοφασί...

Από το παλίμψηστο χειρόγραφο Sin. ar. NF 66, φύλλα 2v + 7v + 8r, αναδύθηκαν στο φως περ. 89 εξάμετροι στίχοι με θέμα την παιδική ηλικία του θεού Διόνυσου

Ο Διόνυσος-Ζαγρεύς κατέχει κεντρική θέση στην ορφική μυθολογία και θεολογία. Προέκυψε από την ένωση του Δία, μεταμορφωμένου σε φίδι, με την Περσεφόνη. Στίχοι ενός χαμένου έπους (ίσως του 7ου αι. π.Χ.) ήρθαν πρόσφατα στο φως, στο πλαίσιο ενός διεθνούς ερευνητικού προγράμματος που ασχολείται με τα Παλίμψηστα της Μονής Σινά. Το πρόγραμμα διεξάγεται υπό την αιγίδα της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και υποστηρίζεται οικονομικά από τη φιλανθρωπική οργάνωση Arcadia Fund.  Ως παλίμψηστο (< πάλιν + ψάω [ξύνω, αποξέω]) χαρακτηρίζεται το χειρόγραφο του οποίου το αρχικό κείμενο έχει αποξεσθεί με οξύ εργαλείο ή ελαφρόπετρα για να γραφεί πάνω του ένα καινούργιο κείμενο? πρόκειται δηλ. για μια εργασία ανακύκλωσης ώστε να επαναχρησιμοποιηθεί το ακριβ...

Στις 9 Ιουλίου 1821, ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός απαγχονίστηκε στην πλατεία Διοικητηρίου της Λευκωσίας κάτω από μία μουριά

«Η Ρωμιοσύνη εν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψη» Βασίλης Μιχαηλίδης Μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης στις 25 Μαρτίου 1821, οι Τούρκοι έλαβαν προληπτικά μέτρα στις περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορία, όπου κατοικούσαν ελληνικοί πληθυσμοί και δεν είχαν επαναστατήσει. Από τον Ιούνιο έως τον Δεκέμβριο εκδηλώθηκαν διωγμοί σε περιοχές της Μικράς Ασίας (Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Κυδωνίες και Έφεσος) και της Κύπρου, που αποσκοπούσαν στην τρομοκράτηση των ραγιάδων και την εξόντωση των ηγετών τους.  Η Κύπρος με τη στρατηγική της θέση ανάμεσα στη Μικρά Ασία και την Εγγύς Ανατολή, δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στη μεγαλόνησο εκείνη την εποχή κατοικούσαν 80.000 Έλληνες και 20.000 Τούρκοι. Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β’ γνώριζε ότι οι Έλληνες της Κύπρου δεν είχαν την πρόθεση να εξεγερθούν παρά την αρ...

5 Μαΐου 2021, 200 χρόνια από τον Θάνατό του

«Η Ελλάς περιμένει έναν ελευθερωτή. Θα ‘ταν ένας ωραίος στέφανος δόξας! Θα εγγράψει το όνομά του για πάντα πλάι στα ονόματα του Ομήρου, του Πλάτωνος και του Επαμεινώνδα. Δεν ήμουν ίσως πολύ μακριά από το σημείο αυτό!». Αυτά έλεγε το 1816, εξορισμένος στο νησάκι της Αγίας Ελένης, ο Ναπολέων Α’ για τους υποδουλωμένους Ελληνες. Στα χρόνια που ακολούθησαν, παρασκηνιακά περιστατικά, ευσεβείς πόθοι, επιστημονικές μελέτες και μια αμφιλεγόμενη δούκισσα πλέκουν το κουβάρι που τον συνδέει με τη Μάνη και τους ανθρώπους της. Ο συσχετισμός Ναπολέοντος και Μανιατών ξεκινά από την αχλή που περιβάλλει τον τόπο καταγωγής του. Στο πλαίσιο της αντίληψης-μότο της νεοελληνικής κοινωνίας «όλα είναι ελληνικά», πολλοί ντόπιοι υποστηρίζουν ότι ανάμεσα στις μανιάτικες οικογένειες που μετανάστευσαν το 1676 στη...

Το «τέχνασμα» του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη

Κατά την επανάσταση, ο Μυστράς δεν πολιορκήθηκε από τους εξεγερμένους Έλληνες, όπως η Μονεμβασία, η Τρίπολη. Ο μεγάλος προεστός Παναγιώτης Κρεββατάς, προέβλεπε λίγο πριν, ότι θα χρειαζόταν μακρά πολιορκία, για να ελευθερωθεί. Από τις 2.490 τουρκικές οικογένειες προέρχονταν 4.800 ένοπλοι. Οι υπόλοιποι είχαν διοικητικές εξουσίες. Απ’ αυτούς ένα μέρος, λίγες ημέρες πριν από την επανάσταση, ήταν οι τρομεροί Βαρδουνιώτες. Αυτοί μαζί με τους Λαλαίους στη δυτική Πελοπόννησο ήταν οι αγριότεροι Τουρκαλβανοί. Οι Βαρδουνιώτες είχαν 46 πύργους στην ανατολική πλευρά του Ταϋγέτου και στην πεδιάδα της Λακεδαίμονος μέχρι τα Τρίνησα. Σ’ αυτή τη δύναμη οι επαναστάτες είχαν να αντιτάξουν 1.600 άνδρες, από τους οποίους οι περισσότεροι ήταν άοπλοι και άπειροι στον πόλεμο. Ένας λόγος που οι Μανιάτες, στις 1...

«Αυτό που καθιστά το χρονολόγιο ξεχωριστό δεν είναι μόνο η προσωπικότητα του δημιουργού του, αλλά το ότι είναι συγχρονικό με τα συμβάντα της Επανάστασης...»

Φαινόμενο της εποχής είναι η υπερπροσφορά γύρω από την επέτειο των 200 χρόνων από το 1821, και η μεγάλη αρθρογραφία που παράγεται έρχεται να συναντήσει την εκδοτική παραγωγή. Ένας βραχίονας, συμπαθής και χρήσιμος, είναι τα ημερολόγια του 2021 εμπνεόμενα από τον Αγώνα. Η Εθνική Πινακοθήκη εξέδωσε μια θαυμάσια έκδοση, αλλά είναι οι μικροί εκδότες που συγκινούν με την ποιοτική δουλειά τους. Πόσες πληροφορίες και πόση απόλαυση μπορεί να αντλήσει κανείς από το ημερολόγιο-βιβλίο «Οι αγωνιστές στον Μοριά, 1821-1827» που κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις Θίνες σε συνεργασία με τον Φιλοτεχνικό Όμιλο Τρίπολης. Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Η διασύνδεση του Μοριά με τον Αγώνα απελευθερώνει τη φαντασία και την ιστορική γνώση και εκβάλλει στο εκδοτικό αποτύπωμα των εκδόσεων Θίνες, δημιούργημα της ιστορικού Ζιζής...

Το άρμα έγινε έλκηθρο, τα άλογα έγιναν τάρανδοι και το «δώρο» του φωτός που μοίραζε στους ανθρώπους …έγινε κυριολεκτικά «μοίρασμα δώρων»

Ο Διόνυσος αποκαλούταν «σωτήρ» και θείο «βρέφος», το οποίο γεννήθηκε από την παρθένο Σέμελη. Ήταν ο καλός «Ποιμήν», του οποίου οι ιερείς κρατούν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη.  Σταδιακά λοιπόν τα γενέθλια του θεού Ήλιου μετατράπηκαν σε γενέθλια του Υιού του Θεού. Οι Έλληνες γιόρταζαν τον Διόνυσο αλλά και τον Φωτοφόρο Απόλλωνα-Ηλίου παριστάνοντας τον πάνω στο ιπτάμενο άρμα του, να μοιράζει το φως.  Το άρμα έγινε έλκηθρο, τα άλογα έγιναν τάρανδοι και το «δώρο» του φωτός που μοίραζε στους ανθρώπους …έγινε κυριολεκτικά «μοίρασμα δώρων».  Τέλος το κόψιμο της βασιλόπιτας αποτελεί εξέλιξη του αρχαιο Ελληνικού εθίμου του εορταστικού άρτου, τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στους θεούς σε μεγάλες αγροτικές γιορτές, όπως τα Θαλύσια και τα Θεσμοφόρια. Ηλιούγε...

«Ήμουνα αυτόπτης μάρτυς. Ήμουνα στο άγαλμα του Διογένη, πουλούσα τσιγάρα. Ήμουνα έντεκα χρονών παιδί...»

27 Απριλίου του ΄41, όταν η Βέρμαχτ έμπαινε στην Αθήνα. Ήταν Κυριακή του Θωμά, η μέρα που ενέπνευσε και τη «Συννεφιασμένη Κυριακή», το μέγα τραγούδι του Τσιτσάνη.  Κυρίως όμως, ήταν η μέρα που ο εύζωνας φρουρός της Ακρόπολης, ο Κωνσταντίνος Κουκίδης , δεν άντεξε την ντροπή της παράδοσης του Ιερού Βράχου στο Γερμανό αξιωματικό και, αντί να υποστείλει την ελληνική σημαία για να την παραδώσει όπως τον είχε διατάξει ο διοικητής της γερμανικής φρουράς, την υποστέλλει τραγουδώντας μόνος μπροστά τους Γερμανούς τον εθνικό ύμνο, τυλίγει με αυτή το σώμα του και αυτοκτονεί πέφτοντας στο κενό.  Ο ήρωας της Ακρόπολης, που ρίχθηκε στο κενό, τυλιγμένος με τη Γαλανόλευκη, παραθέτουμε στοιχεία που συλλέξαμε, από Ελληνικές αλλά και ξένες πηγές: Παραθέτουμε το κείμενο στ’ αγγλικά της εφημερίδας Dally M...

«Χρέος και υποχρέωση μας ως Λακώνων, να κρατήσουμε τα μηνύματα και αυτής της θυσίας, στον βωμό της Ελευθερίας και της Ανεξαρτησίας της Πατρίδας μας...»

Τον κρισιμότερο ίσως χρόνο της Ελληνικής Επανάστασης, το 1825, εν μέσω εμφύλιων σπαραγμών, ο Ιμπραήμ Πασάς με ισχυρή στρατιωτική δύναμη κατευθύνεται προς την Λακωνία. Ο Ελληνικός στρατός είναι σχεδόν διαλυμένος και οι αντιστάσεις του μηδενικές. Η κάθοδος του Ιμπραήμ, σπέρνει τον τρόμο και τον πανικό. Όπου περνούσε σκότωνε, έπαιρνε αιχμάλωτους νέους και νέες και έκαιγε τα χωριά. Στην καταστροφική για τη Λακωνία πορεία του και μετά από το κάψιμο του Γερακιού και της Καρίτσας, σειρά είχε ο Βρονταμάς, με κορυφαία τη θυσία των 300 Βρονταμιτών (κατά άλλους ιστορικούς ήταν 400) με αρχηγούς τον παπά-Δημήτρη Παπαδημητρίου και τον Γιαννάκη Καραμπά, οι οποίοι κατέφυγαν λίγο έξω από το χωρίο, στον τρισυπόστατο σπηλαιώδη ναό, αφιερωμένο στην Θεοτόκο, στον Άγιο Νικόλαο και στον μεγαλομάρτυρα Ν...

Οι Μανιάτες με τη μελετημένη και γενναία τους αντίσταση κράτησαν αδούλωτη την πατρίδα τους και με το παράδειγμά τους αναπτέρωσαν το ηθικό των άλλων Ελλήνων

Οι Μανιάτες νικούν τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ στην περιοχή Πολυάραβος του Ταΰγετου και αποτρέπουν για τρίτη και τελευταία φορά την κατάληψη της Μάνης από τον αιγύπτιο στρατηλάτη. Η μάχη, που κράτησε όλη την ημέρα, έγινε στις 28 Αυγούστου 1826...  Οι Μανιάτες νικούν τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ στην περιοχή Πολυάραβος του Ταΰγετου και αποτρέπουν για τρίτη και τελευταία φορά την κατάληψη της Μάνης από τον αιγύπτιο στρατηλάτη. Η μάχη, που κράτησε όλη την ημέρα, έγινε στις 28 Αυγούστου 1826.  Ο Ιμπραήμ, με τα την αποτυχία του να καταλάβει τη Μάνη από τα δυτικά τον Ιούνιο του 1826 , στη Βέργα και τον Διρό , επιχείρησε νέα εκστρατεία από τα ανατολικά αυτή τη φορά, δύο μήνες αργότερα. Με 4.000 άνδρες κατευθύνθηκε προς την ανατολική πλευρά του Ταΰγετου, υπό τη διαρκή παρενόχληση των Ελλήνων,...

Στην περιοχή σώζονται αρκετές αξιόλογες βυζαντινές εκκλησίες, μεταξύ των οποίων η Παναγία η Χρυσαφίτισσα

Τα Χρύσαφα είναι χωριό 15 χιλιόμετρα ανατολικά της Σπάρτης. Είναι οικισμός με ιστορία τουλάχιστον 1000 ετών. Ήταν πλούσιο μέρος κατά τους Βυζαντινούς χρόνους και κατά την Τουρκοκρατία καταστράφηκε όμως από Τουρκαλβανούς μετά τα Ορλωφικά, περί το 1775.  Στην περιοχή σώζονται αρκετές αξιόλογες βυζαντινές εκκλησίες μεταξύ των οποίων η συγκεκριμένη, η Παναγία η Χρυσαφίτισσα.  Το αρχικό στρώμα τοιχογραφιών στην εκκλησία καλύπτει μεγάλο μέρος του κυρίως ναού και του νάρθηκα. Οι αγιογραφίες μαρτυρούνται από τη σωζόμενη επιγραφή των χορηγών: Μιχαήλ Σεβαστός – σύνευνος Ζωής (εικονίζονται στο νάρθηκα), 1290. Οι νεώτερες τοιχογραφίες του δεύτερου στρώματος καλύπτουν ορισμένα σημεία των εσωτερικών επιφανειών και ανήκουν στον 17ο αιώνα. Ο ναός ήταν μοναστηριακός, όπως συμπεραίνεται από τα υπολείμ...

«Οι Κουτσουφλιανιώτες έβαλαν φωτιά στα σπίτια τους και στις καλύβες τους. Μαύροι καπνοί έβγαιναν από την έρημη Κουτσούφλιανη καθώς η πομπή των κατοίκων έφυγε από το χωριό»

1897: Ο σύντομος ελληνοτουρκικός πόλεμος έχει τελειώσει εις βάρος μας και θα χρειαστεί να περάσουν 15 χρόνια για να έλθουν οι ένδοξοι Βαλκανικοί Πόλεμοι και να εκδικηθεί το Έθνος μας. Η ήττα, όμως, του Ελληνικού Στρατού το 1897 γέννησε ένα ακόμα λαμπρό παράδειγμα αυταπάρνησης και ηρωισμού από τον Ελληνικό Λαό, γέννησε τον θρύλο της επικής φυγής των Κουτσουφλιανιωτών και του Ολοκαυτώματος του χωριού τους. Η Κουτσούφλιανη, ήταν ένα ορεινό χωριό της Πίνδου, της τότε επαρχίας Μετσόβου (τωρινή περιοχή σύνορα μεταξύ Νομών Τρικάλων – όπου και ανήκει σήμερα – και Γρεβενών) και εκείνη την εποχή ήταν το κυριότερο πέρασμα των αντάρτικων σωμάτων των Μακεδονομάχων λόγω της στρατηγικής θέσης που κατείχε στην παραμεθόριο. Τα πυκνά δάση και οι βουνοκορφές της έδιναν μεγάλη ασφάλεια και ελευθερία κιν...

«Σ’ αυτήν την εποχή της μαζικής κατάθλιψης από την πολυετή δημοσιονομική κρίση και την πανδημία του κορωνοϊού, που διακυβεύονται η ανθρώπινη επιβίωση..., το μήνυμα της Εργατικής Πρωτομαγιάς παραμένει εξολοκλήρου επίκαιρο και καλεί όλους τους εργαζόμενους σε νέους αγώνες»

Ο Γερμανός δραματουργός, σκηνοθέτης και ποιητής Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956) είχε γράψει στο ποίημά του «Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει» : Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη; Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα. Οι βασιλιάδες κουβάλησαν τ΄ αγκωνάρια; Και τη χιλιοκαταστρεμμένη Βαβυλώνα, ποιος την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι; Τη νύχτα που το Σινικό Τείχος αποτελειώσανε, που πήγανε οι χτίστες; Η μεγάλη Ρώμη είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος τις έστησε; Πάνω σε ποιους θριαμβεύσανε οι Καίσαρες; Το Βυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο μόνο παλάτια είχε για τους κατοίκους του; Ακόμα και στη μυθική Ατλαντίδα τη νύχτα, που τη ρούφηξε η θάλασσα, τ΄ αφεντικά  βουλιάζοντας, με ουρλιαχτά τούς σκλάβους τους καλ...

Η επετειακή ανάρτηση τού Μανιάτη εκδότη Γ. Π. Δημακόγιαννη

25η Μαρτίου 1821 – 2020 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΥΝΕΛΛΗΝΕΣ ΠΙΣΤΗ, ΠΕΙΣΜΑ, ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΝΑ ΞΕΠΕΡΝΑΜΕ ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ ΚΑΙ ΠΟΛΥ - ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΑ… Και για λόγους απόδοσης Δικαιοσύνης και Αληθείας: ΟΠΟΙΟΣ ΟΜΙΛΕΙ ή ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ’21 ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΥΜΝΗΤΙΚΑ -«ολόπρωτα κι ολού μπροστά»!- ΣΤΗΝ ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΜΑΝΗ, ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ & ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΑΙΩΝ, ΣΤΟΝ ΟΙΤΥΛΙΩΤΗ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΗΛΙΑ (Τ)ΣΑΛΑΦΑΤΙΝΟ, ΣΤΙΣ ΔΡΕΠΑΝΗΦΟΡΕΣ ΜΑΝΙΑΤΙΣΣΕΣ ΤΟΥ ΔΙΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ (γνωστούς και αγνώστους) ΜΑΝΙΑΤΕΣ ΠΡΩΤ-ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑΣ…, επιτρέψτε μου, ΤΟΥ ΛΕΙΠΕΙ Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΑ ‘ΠΡΕΠΕ ΝΑ ΤΟΥ ΛΕΙΠΕΙ ΚΑΙ Η ΓΝΩΜΗ! …κουβέντες καθαρές, (κι ως συνήθως) καθόλου διπλωματικές! Γ. Π. Δ ημακόγιαννης Εκδότης «Αδούλωτη ΜΑΝΗ – ΛΑΚΩΝΙΑ Οδός» ------- Ο ...

Στη μονή των Αγίων Τεσσαράκοντα

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης δεν πέθανε από εχθρικό βόλι σε κάποια απ΄ τις τόσες μάχες που έδωσε. Ούτε στην λαιμητόμο όπου τον είχαν καταδικάσει οι δικαστές της κυβερνήσεως του Κωλέττη, ούτε στο υγρό και σκοτεινό κελί του φρουρίου του Ναυπλίου, όπου πέρασε 6 μήνες φυλακισμένος. Πέθανε στο σπίτι του στην Αθήνα, ανώδυνα, ειρηνικά και ανεπαίσχυντα, όπως εύχεται ή Εκκλησία μας, από εγκεφαλική συμφόρηση. Ιδού πώς: Την βραδιά του θανάτου του ήταν προσκεκλημένος στον Βασιλικό χορό του Παλατιού. Εκεί χόρεψε, έφαγε και ήπιε περισσότερο απ΄ ότι συνήθιζε, ευτυχής καθώς ήταν, αφού προ δύο ήμερων είχε παντρέψει το μικρότερο παιδί του, τον Κωνσταντίνο (Κολίνο). Μετά τον χορό γύρισε σπίτι του, το όποιο βρισκόταν πολύ κοντά στα Παλάτι, την σημερινή Βουλή των Ελλήνων. "Έπαθε αποπληξία (τον βρήκε κ...

Μιλάνε για τη σφαγή: Παναγιώτης Κεχαγιάς, Νίκος Γιατράκος, Γεώργιος Μαύρακας, Γεώργιος Σαϊνόπουλος, Κωνσταντίνος Κοκκομέλης, Δήμητρα Τσακωνάτου, Άννυ Καρβούνη - Ρηγοπούλου, Αριστείδης Τζιβανόπουλος

Το επεισόδιο αυτό της σειράς «ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ»  του Γιώργου Πετρίτση, γυρίστηκε το 1992 και αναφέρεται στην εκτέλεση 118 Ελλήνων ομήρων από τους Γερμανούς στο Μονοδέντρι Λακωνίας, στις 26 Νοεμβρίου 1943 (ανήμερα της εορτής του Οσίου Νίκωνος), ως αντίποινα για την επίθεση ανταρτών του ΕΛΑΣ σε γερμανική φάλαγγα στην ίδια τοποθεσία. Συνεντεύξεις συγγενών εκτελεσθέντων, επιζώντων και κατοίκων της Σπάρτης, μεταξύ των οποίων ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Νίκος Γιατράκος , ο πρώην δήμαρχος Σπάρτης Γεώργιος Σαϊνόπουλος και ο οικονομολόγος Κωνσταντίνος Κοκκομέλης αφηγούνται βιώματα από την τοπική κοινωνία της κατοχικής Σπάρτης και μεταφέρουν μνήμες από το χρονικό της σύλληψης των ομήρων, της μεταγωγής τους στις φυλακές της Τρίπολης μέχρι την ώρα της εκτέλεσής τους. Γίνεται λόγος για τον ρόλο των δωσιλό...

Είναι η μεγαλύτερη κατασκευή σε σχέση με τις υπόλοιπες στην Ελλάδα, με εξαίρεση την πυραμίδα του Αμφείου

Σε πολλούς είναι γνωστό ότι η περιοχή μας έχει ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν. Πολλοί γνωρίζουμε για την Λακωνική Τρίπολη, Σίδη - Ήτις - Αφροδισιάς, που ήλθε ο απόγονος του Ηρακλή Βοίας να συνενώσει στην καινούργια πόλη «Βοιές». Επίσης πολλοί γνωρίζουμε για την βυθισμένη προϊστορική πολιτεία στο «Παυλοπέτρι», την επονομαζόμενη και Λακωνική Ατλαντίδα. Λίγοι όμως γνώριζαν για την λεγόμενη πυραμίδα των Βιγκλαφίων. Μία υπόθεση που ακούστηκε περισσότερο τον τελευταίο καιρό, εξαιτίας της επικείμενης εγκατάστασης της ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας στην περιοχή. Ας επιχειρήσουμε όμως να δούμε το θέμα, με όσες πληροφορίες διαθέτουμε.  Όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε την περιοχή της Ελαφονήσου, μάλλον πεζός αφού η Ελαφόνησος χωρίστηκε κατά μία εκδοχή από τη στεριά στο μεγάλο σεισμό του 375 μ.Χ, ...

Εξιλαστήρια θύματα οι δυο κορυφαίοι ήρωες Κωνσταντίνος και Γεώργιος Μαυρομιχάλης

Με αφορμή την συμπλήρωση 188 ετών από την δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια που έγινε στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 τέσσερις φορείς οργάνωσαν συνέδριο με θέμα: «Αναζήτηση της αλήθειας για την δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια» στις 10/10/2019 στο Πολεμικό Μουσείο στην Αθήνα, στις 17:30. Οι συνεργαζόμενοι φορείς ήταν: ο Σύνδεσμος Απανταχού Λακώνων «Ο Λυκούργος» η Παλλακωνική Ένωση ο σύλλογος Αρεοπολιτών «Πέτρος Μαυρομιχάλης – Αρχιστράτηγος» η Προναία Αθηνά Στο περιθώριο της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε έκθεση ιστορικής φωτογραφίας 1821, από τον κ. Ηλία Περγαντή και πινάκων ζωγραφικής απο τον κ. Δημήτριο Κοντάκο. Δείτε όλο το Συνέδριο, στο παρακάτω βίντεο. ...

«Η Ελλάδα είναι το σύμβολο της μαρτυρικής υποδουλωμένης, ματωμένης, αλλά ζωντανής Ευρώπης...»

Κάρολος ντέ Γκώλ, Charles de Gault 1890-1970   Πρόεδρος τής Γαλλικής Δημοκρατίας 1958-1969, αρχηγός τής Γαλλικής Αντίστασης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο  «Αδυνατώ να δώσω το δέον εύρος της ευγνωμοσύνης πού αισθάνομαι για την ηρωική αντίσταση τού Λαού και των ηγετών της Ελλάδος.»   (Από ομιλία του στο Γαλλικό Κοινοβούλιο μετά τη λήξη τού Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.)    Μωρίς Σουμάν, Maurice Schumann 1911-1992   Υπουργός των εξωτερικών της Γαλλίας 1969-1973, Μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας 1974  «Η Ελλάδα είναι το σύμβολο της μαρτυρικής υποδουλωμένης, ματωμένης, αλλά ζωντανής Ευρώπης… Ποτέ μια ήττα δεν υπήρξε τόσο τιμητική για κείνους πού την υπέστησαν»   (Από μήνυμά του πού απηύθυνε από το BBC τού Λονδίνου στους υποδουλωμένους λαούς της Ευρώπης στις 28 Απριλίου 1941, ημέρα π...

Κείμενα του Γ. Θεοτοκά και του Γ. Σεφέρη

Το απόσπασμα που ακολουθεί προέρχεται από το προσωπικό ημερολόγιο του Γιώργου Θεοτοκά . Είναι μια αυθεντική μαρτυρία, γραμμένη εν θερμώ την ίδια μέρα που ξέσπασε ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος. O συγγραφέας καταγράφει τα προσωπικά του αισθήματα αλλά και τις πρώτες αντιδράσεις των κατοίκων της Αθήνας όταν μαθαίνουν το νέο.   Κηφισιά, 28 Oκτωβρίου 1940  Ξυπνώ με τις καμπάνες που σημαίνουν την κήρυξη του πολέμου και τον πρώτο συναγερμό. Επιτέλους είμαστε μέσα! O ωραιότατος καιρός, οι καμπανοκρουσίες, κάποια κίνηση ιδιαίτερη, κάποια έξαψη που αισθάνουμαι αμέσως τριγύρω μου, στο σπίτι, στο δρόμο, στα άλλα σπίτια και στους κήπους, όλα αυτά προσδίδουν, από την πρώτη στιγμή, στην ημέρα που αρχίζει, μια όψη εορτάσιμη, πανηγυρική. Η πρώτη μου σκέψη είναι: «Το μεσημέρι το αργότερο θα έρθουν τα αε...

Γεννήθηκε στους Γοράνους Λακωνίας στις 19 Νοεμβρίου 1890

Πολλοί κατά καιρούς μετακόμισαν στο L.A. με αυτόν τον κρυφό πόθο, για να προσγειωθούν στην πραγματικότητα, που θέλει τους Έλληνες ηθοποιούς (δηλαδή αυτούς που έρχονται κατευθείαν από την Ελλάδα με τη σπαστή προφορά των αγγλικών σε αντίθεση με τους Ελληνοαμερικανούς δεύτερης και τρίτης γενιάς) να περιορίζονται σε ρόλους κομπάρσων – συνήθως – και υποδυόμενοι ρόλους χιλίων δυο εθνικοτήτων. Αυτή ήταν η μοίρα των Ελλήνων ηθοποιών στο Χόλιγουντ ήδη από την εποχή του βωβού κινηματογράφου.  Οι περισσότεροι περιορίζονταν σε τριτοτέρτατους ρόλους μικρής διάρκειας χωρίς – πολλές φορές – να καταγράφεται το όνομά τους, το οποίο φυσικά δεν ήταν το ελληνικό, όπως βαφτίστηκαν, αλλά μια πιο αμερικανοποιημένη εκδοχή του. Οι περισσότεροι έχουν ξεχαστεί, όπως έχουν ξεχαστεί και οι ταινίες τους – χαμένες...

Η τραγική ιστορία με τα τρία πολύνεκρα ναυάγια πλοίων που όλα είχαν το ίδιο όνομα

Στις 25 Φεβρουαρίου του 1917, βυθίστηκε ένα πολυτελές κρουαζιερόπλοιο που είχε μετατραπεί σε καταδρομικό για τις ανάγκες του Α΄ παγκοσμίου πολέμου. Χάθηκαν 12 άνθρωποι. Το όνομά του ήταν Λακωνία. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1942 βυθίστηκε ένα άλλο πολυτελές κρουαζιερόπλοιο που εκτελούσε κι αυτό χρέη για την πολεμικό ναυτικό, κατά τη διάρκεια του Β΄παγκοσμίου πολέμου. Οι νεκροί έφτασαν τους 1.500. Το όνομά του πλοίου, Λακωνία. Στις 19 Δεκεμβρίου του 1963, βυθίστηκε ένα τρίτο κρουαζιερόπλοιο, αυτή τη φορά σε περίοδο ειρήνης. Οι νεκροί έφτασαν τους 128. Το όνομά του πλοίου; Λακωνία! Υπόθεση 1. Ο χαμένος θησαυρός του «Λακωνία» Το πρώτο «Λακωνία» ήταν ένα πολυτελές υπερωκεάνιο της εταιρίας Cunard. Από το 1914 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 1916, χρησιμοποιήθηκε ως ένοπλο εμπορικό καταδρομικό γ...

Ένα δεύτερο κρανίο που βρέθηκε στην ίδια τοποθεσία και εκτιμάται ότι είναι τουλάχιστον 170.000 ετών, διαθέτει χαρακτηριστικά Νεάντερταλ

Ένα κρανίο που βρέθηκε στην Ελλάδα και χρονολογείται προ τουλάχιστον 210.000 ετών, αντιπροσωπεύει το αρχαιότερο δείγμα ανατομικά σύγχρονου ανθρώπου στην Ευρασία, δηλαδή εκτός Αφρικής, όπως ανακοίνωσε μια ομάδα Ελλήνων και ξένων επιστημόνων.  Αυτό σημαίνει ότι -αν οι επιστήμονες έχουν δίκιο- το κρανίο είναι κατά τουλάχιστον 150.000 χρόνια παλαιότερο από το αρχαιότερο απολίθωμα «έμφρονος ανθρώπου» (Homo sapiens) που είχε βρεθεί έως τώρα στην Ευρώπη.  Ένα δεύτερο κρανίο που βρέθηκε στην ίδια τοποθεσία της Πελοποννήσου και εκτιμάται ότι είναι τουλάχιστον 170.000 ετών, διαθέτει χαρακτηριστικά Νεάντερταλ.  Τα δύο απολιθωμένα κρανία είχαν ανακαλυφθεί στο σπήλαιο Απήδημα δυτικά της Αρεόπολης στη Μάνη στο τέλος της δεκαετίας του 1970, στη διάρκεια ερευνών του Ανθρωπολογικού Μουσείου της Ιατ...

Στη Φωτογραφία του άρθρου η Ασπασία της Μιλήτου

Αν και στην αρχαιότητα οι γυναίκες περιορίζονταν στον χώρο της οικίας, υπήρξαν ορισμένες που αρνήθηκαν αυτήν τη θέση και καθιερώθηκαν σε διάφορα πεδία, όπως η ιατρική, η φιλοσοφία ή τα μαθηματικά. Επτά από αυτές παρουσιάζονται στη συνέχεια.  Ασπασία της Μιλήτου   Γεννημένη στη Μίλητο της Μ. Ασίας (470-410 π.Χ.) η Ασπασία ήταν μια σημαντική μορφή στην κλασική Αθήνα και σύντροφος του Περικλή. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, το σπίτι της στην Αθήνα είχε μετατραπεί σε πνευματικό κέντρο, όπου συχνά μαζεύονταν εξέχοντες άνθρωποι των γραμμάτων. Λέγεται ότι είχε ιδρύσει σχολείο για κορίτσια.  Αγνοδίκη η Αθηναία   Ήταν η πρώτη γυναίκα μαία στην ιστορία. Σπούδασε ιατρική στον Ηρόφιλο μεταμφιεσμένη σε άνδρα, καθώς δεν επιτρεπόταν στις γυναίκες να ασκήσουν την ιατρική. Άρχισε να ασκεί την ιατρική ...

Ένας τολμηρός Κρητικός ιερέας, το 1919, κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και να λειτουργήσει στην Αγία Σοφία, με την συνοδεία και την προστασία πέντε Ελλήνων αξιωματικών

Η τελευταία λειτουργία στην Αγιά Σοφιά έγινε την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, ύστερα η Πόλη αλώθηκε. Μέχρι το 1919.  Ένας τολμηρός Κρητικός ιερέας, το 1919, κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και να λειτουργήσει στην Αγία Σοφία, με την συνοδεία και την προστασία πέντε Ελλήνων αξιωματικών.  Πρωταγωνιστής αυτού του συγκλονιστικού γεγονότος της εθνικής μας ζωής, της λειτουργίας στην Αγιά Σοφιά, ήταν ένα αληθινό παλικάρι, ένα βλαστάρι της λεβεντογέννας Κρήτης, ο παπά – Λευτέρης Νουφράκης από τις Άλωνες Ρεθύμνου  Ο παπα-Λευτέρης Νουφράκης υπηρετούσε ως στρατιωτικός ιερέας στη Β’ Ελληνική Μεραρχία, μια από τις δυο Μεραρχίες πού συμμετείχαν στις αρχές του 1919 στο «συμμαχικό» εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία.  Η   Μεραρχία αυτή στο δρόμο προς την Ουκρανία στάθμευσε για λίγο στην Κων...

Άγνωστες πτυχές της ζωής του κοσμοπολίτη Έλληνα μαθηματικού, έρχονται στο φως σε νέο βιβλίο που κυκλοφορεί

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1873 και πέθανε στο Μόναχο στις 2 Φεβρουαρίου 1950.  Προσωπικότητα ταλαντούχα, πολυσχιδής. Από τα πανεπιστήμια του Βελγίου και της Γερμανίας, βρέθηκε να οργανώνει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη και να εργάζεται ως μηχανικός στο εργοτάξιο του φράγματος στο Ασουάν. Είχε φιλικές σχέσεις με τον Αϊνστάιν και τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ενώ διέπρεψε ως καθηγητής μαθηματικών.  Το επιστημονικό έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή επεκτείνεται σε πολλούς τομείς των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Αρχαιολογίας. Είχε σημαντικότατη συνεισφορά ιδιαίτερα στους τομείς της πραγματικής ανάλυσης, συναρτησιακής ανάλυσης και θεωρίας μέτρου και ολοκλήρωσης.  Από το 1891 έως το 1895, σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου, στις Β...

Από τον Δρ. Κωνσταντίνο Μεντή, Συγγραφέα- Πανεπιστημιακό

Η 25η Μαρτίου του 1821 σαν ημέρα έναρξης της Ελληνικής επανάστασης αποτελεί ένα θρύλο, ο οποίος στηρίχθηκε κυρίως στο Γάλλο ιστορικό Πουκεβίλ που έγραψε το 1824 την ιστορία του 21. Ο θρύλος όμως απέχει από την ιστορική πραγματικότητα. Το ανίσκιωτο όνειρο της Ελλάδας για τη Λευτεριά έλαμπε και μοσχοβολούσε νωρίτερα τούτη τη χρονιά, σαν το χιόνι του Απρίλη που το πλουμίζουν τα χρυσαφένια στρωσίδια της ηλιόλουστης μέρας την Ανατολή και σαν τα χρυσάνθεμα του δειλινού που τα αγγίζουν οι γαλανόφτερες αύρες του ζεφύρου για να μας χαρίσουν την αναπνοή της Άνοιξης. ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η Ν. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΙΣ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΟΥ 1821 Στις 25 Μαρτίου η πλάση του Μοριά είχε αρχίσει να ξασπρίζει από το Νότο Λεύτερος ο Μοριάς στο Νότο στις 25 Μαρτίου του 1821. Όσοι Τούρκοι παρέμεναν ακόμη σ’ αυ...

«Αποφασίζοντες να ζήσωμεν ή ν’ αποθάνωμεν διά την ελευθερίαν, συρόμεθα προς εσάς από δικαίαν συμπάθειαν· διότι είς τον τόπον σας εδιάλεξε να κατοική η ελευθερία...»

Προσωπική βοήθεια ακόμη και από τον ίδιο τον πρόεδρο των... Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής είχαν ζητήσει οι επαναστατημένοι Έλληνες οπλαρχηγοί κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα το 1821, προκειμένου να αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό!  Είναι ένα από τα άγνωστα εν πολλοίς περιστατικά που συνέβησαν εκείνη την περίοδο και καταδεικνύει τη δίψα για ελευθερία που διακάτεχε τους προγόνους μας.  Μάιος 1821. Έχουν περάσει περίπου τρεις μήνες από το ξέσπασμα της Επανάστασης και ο 56χρονος Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο τελευταίος μπέης της Μάνης, έχει ήδη καταγάγει τις πρώτες σημαντικές νίκες κατά των Τούρκων. Έχει οδηγήσει 5.000 συμπατριώτες του στην απελευθέρωση της Καλαμάτας, εχει τεθεί επικεφαλής της Μεσσηνιακής Γερουσίας (της πρώτης απόπειρας κεντρικής διοίκησης των επαναστατημένων ...

Δείτε και την εκδοχή που στηρίζεται στην Αρχαία Σπάρτη

Το καρναβάλι είναι τόσο παλιό όσο και η ιστορία αυτού του τόπου. Είναι πραγματικά εκπληκτικό το που μπορεί να σε οδηγήσει μία και μόνο λέξη. Έτσι λοιπόν, για να ξεκινήσουμε να βρούμε κάποιες στοιχειώδεις απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα, ας ρίξουμε λίγο «φως» στη λέξη καρναβάλι. Η λέξη «καρναβάλι» σύμφωνα με μια εκδοχή σε ένα άρθρο της φιλολόγου Κας Ντίνας Σαρμουκασίδου, είναι Ιταλική, carnevale: carne (κρέας) – vale (γεια σου), οπότε καρναβάλι σημαίνει, «κρέας έχε γεια», ότι δηλαδή σημαίνει και η λέξη αποκριά «αποχή από το κρέας». Κάποιοι Έλληνες λαογράφοι ετυμολογούν τη λέξη από το carrus navalis που σημαίνει αμαξίδιο ναυτικό, λόγω του ιερού πλοίου του Διόνυσου. Αν και κάποιοι θεωρούν αυτόν τον ισχυρισμό αβάσιμο, ίσως τελικά να μην είναι και έτσι μιας και στην Αττική των αρχαίων...

Πέντε γάμοι, αρκετά παιδιά, δύο πόλεμοι και μια ενδιαφέρουσα μεταθανάτια ζωή

Η πανέμορφη κόρη του Τυνδάρεω έδειχνε από μικρή τι θα προκαλούσε. Στα 12 της αποφάσισε να την κλέψει ο πρώτος της ξάδερφος, ο Εναρφόρος. Εκείνη, γλύτωσε απ τον ξάδελφο, δεν γλύτωσε όμως απ τον 50χρονο Θησέα που την έκλεψε μαζί με τον φίλο του, τον Πειρίθη. Χήροι, σύμφωνα με το μύθο και οι δύο, ήθελαν πλέον για γυναίκες τους κόρες θεών. Έβαλαν λοιπόν σε κλήρο την Ελένη, την κέρδισε ο Θησέας και την πήγε στη μητέρα του την Αίθρα. Τα αδέρφια της πήγαν με στρατό, ξεκίνησαν έναν αιματηρό πόλεμο, κατέστρεψαν την Αττική, πήραν πίσω την αδερφή τους και για σκλάβα της, την Αίθρα. Η μια εκδοχή της ιστορίας είναι ότι ο Θησέας τη «σεβάστηκε». Η άλλη ότι η Ωραία Ελένη έμεινε έγκυος, γέννησε στο Άργος και άφησε το πρώτο της παιδί στην αδερφή της την Κλυταιμνήστρα να το μεγαλώσει σαν δικό της. Ήταν η Ι...

Σε περίπτωση φυγής του εχθρού οι Σπαρτιάτες δεν τον καταδίωκαν, πρώτα γιατί δεν ήθελαν να διασπαστεί η συνοχή της φάλαγγας, και έπειτα γιατί θεωρούσαν υποτιμητικό να έχουν για εχθρό τους κάποιον που έφευγε τρέχοντας από το πεδίο της μάχης, δηλαδή έναν δειλό.

Ο σπαρτιατικός στρατός δεν αποτελείτο μόνο από Σπαρτιάτες αλλά και από άλλους Λάκωνες. Η ραχοκοκαλιά του όμως ήταν οι Σπαρτιάτες όμοιοι, οι οποίοι στρατεύονταν από το εικοστό μέχρι και το εξηκοστό έτος της ηλικίας τους.  Η δομή του σπαρτιατικού στρατού άρχισε να αλλάζει περίπου στις αρχές του 8ου αιώνα, με την εμφάνιση της φάλαγγας. Η φάλαγγα ήταν επιμήκης παράταξη η οποία είχε βάθος από τέσσερις έως δώδεκα άνδρες, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν την νέα και μεγάλη στρογγυλή ασπίδα που κάνει την εμφάνιση της εκείνη την εποχή, και αντικαθιστά την οκτάσχημη δερμάτινη ασπίδα. Η φάλαγγα συνήθως είχε βάθος οκτώ ανδρών, αν και μπορούσε να αλλάξει ανάλογα με την περίσταση.  Στις εκστρατείες των Σπαρτιατών λάμβαναν μέρος και οι συμμαχικές προς αυτούς πόλεις, οι οποίες βοηθούσαν τους Σπαρτιάτες ανά...

Στη μονή των Αγίων Τεσσαράκοντα

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης δεν πέθανε από εχθρικό βόλι σε κάποια απ΄ τις τόσες μάχες που έδωσε. Ούτε στην λαιμητόμο όπου τον είχαν καταδικάσει οι δικαστές της κυβερνήσεως του Κωλέττη, ούτε στο υγρό και σκοτεινό κελί του φρουρίου του Ναυπλίου, όπου πέρασε 6 μήνες φυλακισμένος. Πέθανε στο σπίτι του στην Αθήνα, ανώδυνα, ειρηνικά και ανεπαίσχυντα, όπως εύχεται ή Εκκλησία μας, από εγκεφαλική συμφόρηση. Ιδού πώς: Την βραδιά του θανάτου του ήταν προσκεκλημένος στον Βασιλικό χορό του Παλατιού. Εκεί χόρεψε, έφαγε και ήπιε περισσότερο απ΄ ότι συνήθιζε, ευτυχής καθώς ήταν, αφού προ δύο ήμερων είχε παντρέψει το μικρότερο παιδί του, τον Κωνσταντίνο (Κολίνο). Μετά τον χορό γύρισε σπίτι του, το όποιο βρισκόταν πολύ κοντά στα Παλάτι, την σημερινή Βουλή των Ελλήνων. "Έπαθε αποπληξία (τον βρήκε κ...

«Αναδεικνύει μία σημαντική όψη της αρχαίας Σπάρτης και κλονίζει ιδεολογικά κατασκευάσματα, που αναζητούν την ιστορική δικαίωση για την ωμή βία που πρεσβεύουν και για την υμνολογία της μυϊκής δύναμης...»

Η ανακήρυξη του 2019 ως «Ετους Αρχαίου Θεάτρου Σπάρτης» με αφορμή την αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου της πόλης, έρχεται να αναδείξει μία όψη της Σπάρτης, διαφορετική από το στερεότυπο μιας αποκλειστικά μιλιταριστικής κοινωνίας που κρύβεται πίσω από τη διεθνή λέξη «Sparta».  Στην αρχαία Σπάρτη της εποχής των Περσικών πολέμων, στην οποία συνήθως αναφέρονται οι ταινίες και έζησαν οι περίφημοι 300, υπήρχε θέατρο; Η απάντηση είναι θετική, διότι ο Ηρόδοτος αναφέρει την ύπαρξη θεάτρου ήδη από τότε (6, 67). Σήμερα σώζονται στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Σπάρτης κατάλοιπα θεάτρου που ανάγονται στα ύστερα Ελληνιστικά χρόνια (30-20 π.Χ.) και φτάνουν ως τον 4ο αι. μ.Χ.  Η δρομολόγηση της αποκατάστασης του θεάτρου της αρχαίας Σπάρτης έρχεται να ανατρέψει το λανθασμένο στερεότυπο για την αρχ...

Εξαιρετικής ομορφιάς και τεχνικής τοιχογραφία αποκαλύφτηκε στην Πομπηία« »

Μια σπάνιας ομορφιάς τοιχογραφία που αναπαριστά την ερωτική συνεύρεση της βασίλισσας της Σπάρτης Λήδας με τον Δία, μεταμορφωμένο σε κύκνο, ήρθε στο φως στην Πομπηία σχεδόν κατά τύχη. Η νωπογραφία αποδίδει την ιστορία από την ελληνική μυθολογία, σύμφωνα με την οποία ο Δίας είναι ο πατέρας της Ωραίας Ελένης, αλλά και των Διόσκουρων, Κάστορα και Πολυδεύκη.  Η ιστορία της εγκυμοσύνης της Σπαρτιάτισσας βασίλισσας από τον Δία, που για να την κατακτήσει μεταμορφώθηκε σε κύκνο ήταν από τις πιο δημοφιλείς στην Πομπηία και στον Ερκολάνο, τις δύο πόλεις που καταστράφηκαν το 79 μ.Χ. μετά τη έκρηξη του ηφαιστείου του Βεζούβιου.  Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους που έκαναν την ανακάλυψη πρόκειται για εξαιρετικής ομορφιάς και τεχνικής τοιχογραφία η οποία αναπαριστά τη Λήδα να κοιτάζει προς το μέρος οπο...

Ακούστε το μελοποιημένο ποίημα του Πότη Κατράκη, «Το Ελληνικό έπος 40-41»

   Από ανάρτηση στ ΜΚΔ του Θανάση Δαβάκη ------- Ακούστε παρακάτω: «Το Ελληνικό έπος 40-41» Απαγγέλλει: ο ποιητής Πότης Κατράκης Στίχοι: Πότης Κατράκης Μουσική: Δημήτριος Παναγόπουλος  Τραγούδι: Βασίλης Πάτσιος   Your browser does not support the audio element. ...

«Η Ελλάδα θε να γυρίσει να ‘βρει την Ελλάδα!»

«Μπορεί να το προαισθάνεται κανείς από τώρα· μετά το χρέος των πολεμιστών, που το ξεπλήρωσαν με τόσο θαυμάσιο τρόπο, έρχεται το χρέος των διανοουμένων· ειδικότερα, το χρέος των ποιητών»  Τέλλος Άγρας – Πρωτοχρονιά του 1941 – Περιοδικό Νέα Εστία   ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ   «Σου γράφω… Κι όμως τόση είν’ η σιγή που με κυκλώνει, που, λέω, αν άνοιγα τα χείλη θ’ άκουες τη φωνή μου…   Εχτές ακόμα όλο βροντούσε το κανόνι σα να βρουχιόνταν γύρω – γύρω στις κορφές λιοντάρια σ’ άγρια σφαγή, κι απάνωθέ μας οι ατσαλένιοι γυρνούσαν γυπαϊτοί, γυρνούσανε ολοένα, τον ίσκιο ρίχνοντας του Χάρου, και το χάρο στα νύχια τους κρατώντας…   Αλλ’ απ’ όλα είναι τρανότερη η σιγή π’ ακολουθάει κατόπι από τη μάχη, σα βαθιά μας το μεσότοιχο της ζωής και του θανάτου γκρεμίζεται, κι ολ...

Η πρώτη μεγάλη νίκη των Ελλήνων επί των Τούρκων από την Επανάσταση του 1821

Τις ημέρες αυτές συμπληρώνονται 106 έτη από την μάχη του Σαρανταπόρου. Αυτή διεξήχθη μεταξύ των ελληνικών δυνάμεων της Στρατιάς Θεσσαλίας υπό την γενική διοίκηση του Διαδόχου Κωνσταντίνου και του 8ου Σώματος Στρατού των Οθωμανών υπό την γενική διοίκηση του Χασάν Ταξίν Πασά. Στις 07.00 π.μ. της 9ης Οκτωβρίου (π.ημ.), άρχισε η προέλαση των τριών μεραρχιών του κέντρου της ελληνικής παρατάξεως. Αρχικώς, τα ημέτερα τμήματα αντιμετώπισαν μόνον τις εδαφικές δυσχέρειες, καθώς η απόσταση από τις εχθρικές θέσεις ήταν μεγάλη (8 - 10 χιλιόμετρα). Από τις 10.00 π.μ., όμως, αυτά άρχισαν να βάλλονται δραστικά από το εχθρικό πυροβολικό, δίχως να δεχθούν την βοήθεια του ημετέρου πυροβολικού. Αυτό συνέβη διότι οι 12 πεδινές πυροβολαρχίες είχαν κολλήσει στην λάσπη και δεν πρόλαβαν να ταχθούν εγκαίρως προς ...