«Αλήθεια, γιατί χρειάζεται να διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά;» ήταν ο τίτλος της διάλεξης και ο ομιλητής έδωσε τις δικές του απαντήσεις: Γιατί ο Καβάφης, ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Παλαμάς, η Γενιά του ΄30, ο Εμπειρίκος, ο Εγγονόπουλος, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, από τα αρχαία ελληνικά εμπνεύστηκαν, εκεί βρήκαν υλικό για το έργο τους. Γιατί μαθαίνοντας αρχαία ελληνικά πολεμάμε τη λεξιπενία και μαθαίνουμε να μιλάμε και ωραία νέα ελληνικά. Γιατί οι μεταφράσεις, όσο καλές κι αν είναι, μόνο ως ένα σημείο αποδίδουν το νόημα… 

«Τι είναι περιττό και τι ωφέλιμο στον βίο μας;» αναρωτήθηκε ο κ. Γιατρομανωλάκης. «Και τα αρχαία μνημεία δεν είναι απαραίτητα. Να τα καταργήσουμε; Να τα γκρεμίσουμε; Γιατί δεν καταργούμε και την Ακρόπολη;». Ενώ αναφερόμενος στη «ζωτική πολυτέλεια του περιττού» πρόσθεσε: «Και η τέχνη είναι περιττή πλην αναγκαία. Να διάγουμε βίο φτωχό, λιτό αλλά «πολυτελή». Μη την ξεχάσουμε αυτή τη λέξη επειδή περνάμε δύσκολους καιρούς». 

Και συνέχισε: «Να καταλήξουμε όμως. Συζητάμε το θέμα 40 χρόνια. Θέλουμε να τα διδάσκουμε τα αρχαία ή όχι; Αν δε θέλουμε να μη χάνουμε την ώρα μας. Να τα κόψουμε εντελώς. Αλλά αν θέλουμε να τα διδάσκουμε, να το κάνουμε σωστά και όχι με τον τρόπο που γίνεται σήμερα». 

Ο ομ. καθηγητής της Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρθηκε στη γενιά του, η οποία στο γυμνάσιο, όπως είπε, διδάχθηκε περισσότερα αρχαία ελληνικά απ’ όσα διδάσκονται σήμερα οι φοιτητές των φιλοσοφικών σχολών. «Δεν πάθαμε κανέναν ψυχικό τραυματισμό από τη διδασκαλία των αρχαίων. Εκτός αν έχουμε πάθει και δεν το ξέρουμε. Και οι καλύτεροι κλασσικοί φιλόλογοί μας ήταν δημοτικιστές… 

Στην Ευρώπη και την Αμερική διδάσκονται τα αρχαία. Εδώ όλα κινούνται μεταξύ ραθυμίας και αδιαφορίας. Φαύλος κύκλος, λύκειο, φιλοσοφικές σχολές και στη μέση ο τρίτος, τα φροντιστήρια». Επικαλέστηκε δε το σχόλιο φίλης του, εκπαιδευτικού, σχετικά με στο θέμα: «Σήμερα η νέα ελληνική γλώσσα ταλαιπωρείται τόσο πολύ στο σχολείο, στην τηλεόραση, στη Βουλή, στο Διαδίκτυο… που τα αρχαία μας μάραναν». 

«Η διδασκαλία των αρχαίων ύψιστη εθνική πολυτέλεια» 

Για τον τρόπο που θα μπορούσε να διδαχθεί το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, ο κ. Γιατρομανωλάκης πρότεινε τη δημιουργία Κλασσικών Σχολείων όπου θα φοιτούν οι μαθητές που θέλουν πραγματικά να μάθουν αρχαία ελληνικά. «Είναι προτιμότερο να διασώσουμε κάτι από το να χάσουμε τα πάντα. Στα μη κλασσικά σχολεία θα συνεχίσουν να διδάσκονται τα αρχαία όπως σήμερα. Για να φαίνεται η διαφορά. Δε γίνεται να μάθουν όλα τα παιδιά μαζί, γιατί το μάθημα εκφυλίζεται. Αυτά που θέλουν να μάθουν περισσότερα αρχαία να ενισχύονται με υποτροφίες, να επιδοτούνται. Εδώ επιδοτούμε συλλόγους. Πρέπει να κάνουμε τα αρχαία ελκυστικά και «ακριβά». Όχι να πληρώσουν οι μαθητές, αλλά η πολιτεία. Πρέπει τα αρχαία να γίνουν πολυτελής επένδυση. Η διδασκαλία τους να είναι ύψιστη εθνική πολυτέλεια». 

Και αναφερόμενος στους εκπαιδευτικούς: «Οι συνετοί δάσκαλοι - το λέω και για μένα - πρέπει πρώτα να μορφώσουν εαυτούς και μετά τους μαθητές. Τώρα απλώς εκπαιδεύουν υποψηφίους». Ενώ κατέληξε: «Εκτός από τον Κύκλο των χαμένων ποιητών ας μας συγκινήσει και Ο κύκλος των χαμένων φιλολόγων». 

Τα ανοιχτά πανεπιστημιακά σεμινάρια διοργανώνουν το Τμήμα Φιλολογίας Καλαμάτας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Μεσσηνίας. Ο συγκεκριμένος κύκλος έχει τίτλο «Διαδρομές στην ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία». Το πρόγραμμα επιμελείται το Εργαστήριο Αρχαίας Ρητορικής και Δραματικής Τέχνης του Τμήματος Φιλολογίας με υπεύθυνους τον αν. καθηγητή Ανδρέα Μαρκαντωνάτο και την επ. καθηγήτρια Ελένη Βολονάκη. 

Μαρία Νίκα, kalamatajournal.gr