Ο ευπατρίδης και δεινός σκαπανέας της ιστορίας της φιλοσοφίας Λίνος Μπενάκης. Ο ευπατρίδης λόγιος είναι είδος υπό εξαφάνιση, όχι επειδή δεν υπάρχουν ευπατρίδες ή λόγιοι, αλλά επειδή η σύμπτωση των δύο ιδιοτήτων στο ίδιο άτομο γίνεται ολοένα και σπανιότερη. Ο Λίνος Μπενάκης, αν και γερμανοτραφής και όχι αγγλοτραφής, ανήκε στην παράδοση όχι του επαγγελματία λογίου αλλά του gentleman -scholar. Εύτολμος και ως λόγιος και ως ευπατρίδης, στον επιστημονικό λόγο και την κοινωνική πράξη. Την δεκαετία του ’60, όταν η βυζαντινή φιλοσοφία βρισκόταν σε σχεδόν ολοκληρωτική ανυποληψία, καθοδηγημένος από τον επιβλέποντα καθηγητή του Βασίλειο Τατάκη, εστράφη σχεδόν ολοκληρωτικά στη μελέτη της, παρά το γεγονός ότι αργότερα δημοσίευσε μελετήματα και για την αρχαία Ελληνική φιλοσοφία. Το τόλμημα απέδωσε. Βρέθηκε σκαπανέας μίας σχεδόν παρθένας επιστημονικής περιοχής αν και είμαι σίγουρος ότι δεν ήταν αυτή η πρόθεσή του.

Είχα την αγαθή τύχη να συναντήσω αρκετές φορές αυτόν τον ευγενέστατο και προσηνέστατο άνθρωπο των γραμμάτων. Ο τρόπος με τον οποίο μοιραζόταν τις γνώσεις του και η γενναιοδωρία του επιβεβαίωναν τις ωραιότερες ελπίδες μου.

Μετά από πολύ καιρό, και με αισθητή συγκίνηση, πιάνω στα χέρια μου την σύναξη μελετών στον τόμο «Βυζαντινή Φιλοσοφία», για τον οποίο θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες στις Εκδόσεις ‘Παρουσία’. Άρθρα για διάφορα φιλοσοφικά θέματα όμως η θέση ου ανθρώπου στην Βυζαντινή σύλληψη του κόσμου ή το μελέτημα περί ελευθερίας κα αναγκαιότητας στην  Βυζαντινή φιλοσοφία με την σκιαγράφηση της συνύπαρξης φυσικής αναγκαιότητας και ανθρώπινης προαίρεσης στην Βυζαντινή φιλοσοφία.

Ελαφρύ να είναι το χώμα που τον σκεπάζει.

Βασίλης Χατζηϊακώβου, εκδότης

Υστερόγραφο: Αν η λέξη αίσχος δεν είχε γίνει τόσο τετριμμένη θα έλεγα «αίσχος!».  Έμαθα για τον θάνατο του Λίνου Μπενάκη από μία αναγγελία δωρεάς στη μνήμη του στην «Εστία». Από τις μεγάλες εφημερίδες και τα κανάλια κανένα δε βρέθηκε να πει ούτε (μακάρι να κάνω λάθος!) ένα λόγο για τον ακάματο σκαπανέα της ιστορίας της φιλοσοφίας. Ο χρόνος φυσικά, καταλαμβάνεται από πλήρως ανεπιβεβαίωτες ειδήσεις του αστυνομικού ρεπορταζ με αποκλειστικό σκοπό τον ερεθισμό των χαμηλότερων ενστίκτων. Ιδού, η επιβεβαίωση όλων όσων κάγχαζαν ήδη την δεκαετία του ‘50 για τις προοπτικές της τηλεόρασης ως παιδαγωγικού μέσου.

(*) Ο Λίνος Γ. Μπενάκης (Κέρκυρα, 31 Ιανουαρίου 1928 - 12 Οκτωβρίου 2022) ήταν Έλληνας ιστορικός της φιλοσοφίας, καθηγητής πανεπιστημίου και ερευνητής. Σύζυγός του ήταν η νομικός, πολιτικός και ακαδημαϊκός Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη.