«Το Autobianchi Α112 του Πέτρου», από τον Βαγγέλη Μητράκο

Όσοι είναι αρκετά μεγάλοι για να θυμούνται τη δεκαετία του ’70 και του ’80, δύσκολα ξεχνούν το Autobianchi, το μικρό ιταλικό αυτοκίνητο που αγαπήθηκε πολύ.

Το Autobianchi ήταν η ιταλική απάντηση στο εγγλέζικο επαναστατικό Mini. Το μοντέλο Autobianchi Α112 κυκλοφόρησε το 1969 και ήταν ένα μικρό, συμπαγές, φινετσάτο και νεανικό αυτοκίνητο, με γωνιώδη σιλουέτα, από την οποία δεν έλειπε ούτε η κομψότητα ούτε η χάρη, με τρίθυρο αμάξωμα, μήκος μόλις 3,2 μέτρα, ένα (μάλλον μεγάλο για το μέγεθος του αυτοκινήτου) τιμόνι κι έναν μακρύ, μεταλλικό επιλογέα ταχυτήτων. Το Autobianchi Α112 είχε μπροστινή κίνηση, τετρακύλινδρο μοτέρ των 900 κ. εκ. τοποθετημένο εγκάρσια και το κιβώτιο σε σειρά.

Το πλεονέκτημα του Autobianchi, εκείνο που το έκανε «να πάρει κεφάλι» απο το Mini,  ήταν η προσθήκη της 3ης πόρτας στο πίσω μέρος, το καλό πορτ- μπαγκάζ και η πιο προσιτή τιμή. Το Α112 έφτασε σε μια πολύ συγκεκριμένη αγορά. Μέχρι το 1984 οι γυναίκες αγοραστές αντιπροσώπευαν το 35 των ιδιοκτητών Autobianchi Α112 και περίπου το 1/3 ήταν στην ηλικιακή ομάδα 18-24. Ήταν, δε, τόσο ενθουσιώδης η υποδοχή του Autobianchi Α112 στην αγορά του αυτοκινήτου της εποχής, ώστε η FIAT, η  οποία είχε εξαγοράσει την Autobianchi από το 1955, προχώρησε  στην εντυπωσιακή έκδοση του μοντέλου Autobianchi Α112 Abarth (με σήμα τον σκορπιό) στα μέσα της δεκαετίας του ’70, το οποίο έφερε το όνομα του κορυφαίου σχεδιαστή αυτοκινήτων Carlo Abarth. Το Autobianchi Α112 Abarth («το μικρό βρωμόγκαζο» όπως το είπανε) υπήρξε μια δυναμική έκδοση, η οποία θα ερχόταν αντιμέτωπη με το εγγλέζικο Mini Cooper. Όπως έγραψε κάποιος για το μοντέλο αυτό :

«Ειδικά η έκδοση Abarth έκλεψε καρδιές, έσπασε κουμπαράδες και χάρισε στιγμές οδηγικής αλητείας στις, πιθανότατα, πιο ελεύθερες εποχές των ’70s και ’80s».

Στο πέρασμα του χρόνου, η εμπορική επιτυχία του Autobianchi Α112 (σ’ όλα του τα μοντέλα)  δεν διαψεύστηκε ούτε στην ιταλική αγορά ούτε στο εξωτερικό.

Το A112 παρέμεινε στην παραγωγή 17 χρόνια και πέρασε από οκτώ γενιές χωρίς αξιοσημείωτες αλλαγές.

Τούτο εδώ, λοιπόν, το παλαιό μπλε Autobianchi Α112  της Σπάρτης, έχει πίσω του μεγάλη ιστορία. Πάνω από 40 χρόνια «στολίζει» αθόρυβα την πόλη μας ΚΑΙ παρκαρισμένο ΚΑΙ όταν κυκλοφορεί στο δρόμο, πλάι στα σύγχρονα μοντέλα  που (λόγω υπερπαραγωγής και μαζικής κατανάλωσης) έχουν χάσει πλέον τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και την προσωπικότητα που πρέπει να έχει ακόμα κι ένα αυτοκίνητο. Σίγουρα έχει ζήσει μαζί με τον ιδιοκτήτη του, τον φίλο και γείτονα Πέτρο Πολυμενάκο, πολλές ιστορίες και στιγμές ζωής, γι’ αυτό κι έχουν δεθεί  αξεχώριστα. Όταν έχεις ζήσει τόσα χρόνια με το αυτοκίνητό σου, τότε, σίγουρα, είναι για σένα κάτι πολύ παραπάνω από ένα απλό μέσο μετακίνησης. Αυτός ο συναισθηματικός δεσμός είναι και ο λόγος, που ο Πέτρος βάζει ακόμα το κλειδί στη μίζα του μπλε Autobianchi του κι εκείνο, παρά τα χρόνια του, ανταποκρίνεται και κάνει τη δουλειά του.  Το αυτοκινητάκι του τον έχει στηρίξει στα δύσκολα, κι ας είναι σαράντα και βάλε χρόνων, κι ας έχει ξεπεραστεί η μόδα του, και ας μην είναι εξοπλισμένο με σύγχρονα εξαρτήματα και εφαρμογές. Το ξεθωριασμένο χρώμα του, τα επίσης ξεθωριασμένα νούμερα στο ραδιόφωνο και στην πινακίδα, κάποιο κουμπάκι που κρέμεται, το παράθυρο που, ίσως, δεν ανοίγει, οι φθαρμένες ταπετσαρίες, οι ζάντες που δεν υπάρχουν, ο προφυλαχτήρας που κρέμεται κι αυτός, οι εξωτερικοί καθρέφτες που για να τους ρυθμίσεις πρέπει ν’ ανοίξεις το τζάμι, η σκουριασμένη και καπνισμένη εξάτμισή του, ακόμη και η δική του μυρωδιά… όλα αυτά είναι πλέον οικεία, αν όχι αγαπημένα, χαρακτηριστικά της καθημερινότητας του οδηγού του.

Μπορεί, μεγαλώνοντας, να απόκτησε κουσούρια και παραξενιές, να βγάζει ήχους χαρακτηριστικούς και ανεξήγητους από τριξίματα, από τραντάγματα, από βρόντους, μπορεί να έχασε την πνοή, τη δύναμη και τη ζωντάνια του, μπορεί να διαμορφώνει μιαν ιδιαίτερη προσωπικότητα, διαφορετική από εκείνη της νιότης του, εξακολουθεί όμως να έχει τη φροντίδα, την υπομονή  και την αγάπη του οδηγού του, ο οποίος πέρασε και μοιράστηκε μαζί του ένα μεγάλο μέρος της ζωής του.

Κι αν κάποτε τίποτε δεν μείνει απ’ αυτό το παλιό μπλε Autobianchi Α112 της Σπάρτης, θα υπάρχει πάντα η ανάμνησή του αλλά κι ένα τραγούδι που έγραψε ο Κώστας Τουρνάς , το 1988, για ΟΛΑ τα Autobianchi (δεν είναι από τα καλύτερα και πιο αντιπροσωπευτικά τραγούδια του Κ., όμως δίνει μια ζωηρή και ανάγλυφη εικόνα από το εσωτερικό αυτού του αυτοκινήτου θρύλου):

Δεν το ξανακάνω σε Autobianchi

Τ΄ αριστερό μου χέρι βγαίνει απ΄ το παράθυρο

Και το χειρόφρενο να μου τρυπάει τη πλάτη

Αν το αμάξι ήταν μεγάλο και τετράθυρο

Θα ΄χε καθίσματα που γίνονται κρεβάτι

Μα είναι μικρό, είναι στενό κι εγώ ζορίζομαι

Και δε βολεύομαι παρ΄ όλη τη προσπάθεια

Τα κόκαλά μου κάνουν γκρα και ας ελπίσουμε

Πως δε θα βγούμε από δω με δισκοπάθεια.

Βρε δεν το ξανακάνω σε Autobianchi

Ποτέ ξανά ποτέ λόγω τιμής

Βρε δεν το ξανακάνω σε Autobianchi

Ποτέ ξανά ποτέ ότι κι αν πεις

Απ΄ το σταθμό 9.84

Αφιερώνουμε τραγούδια του ΄60

Κι εγώ που είμαι 1 και 84

Διπλώνω δίπλα σου να γίνω 1.50

Δύσκολη η θέση μου και δεν την εκτιμάς καλά

Μην είσαι τόσο βιαστική και ορεξάτη

Έχω βρεθεί με το τιμόνι παραμάσχαλα

Και το λεβιέ των ταχυτήτων μες στο μάτι

Βλέπω και ύποπτες σκιές να περιφέρονται

Έγινα νούμερο στα μάτια των εκφύλων

Αυτοί τη βρίσκουν με όσα βλέπουν αλλά χαίρονται

Όταν παθαίνεις μετατόπιση σπονδύλων

Νιώθω τα πόδια μου πιασμένα και δυσκίνητα

Μη σπρώχνεις έτσι θα τρυπήσει η λαμαρίνα

Να πάρει ο διάολος τα μικρά τα αυτοκίνητα

Όχι δεν το ΄κανα ποτέ μου σε Cortina

Και το χειρόφρενο δες θέση που το βάζουνε

Έχει την όπισθεν για φρένο κι είναι εντάξει

Μ΄ αγγίζεις κι όλα γύρω σαν να φεύγουν μοιάζουνε

Ρε συ δε φεύγουνε αυτά τσουλάει τ΄ αμάξι

Κοίτα στιγμή που βρήκε πάνω στο καλύτερο

Μη σταματάς, λίγο ακόμα, έλα τώρα

Κοίτα που βρήκανε να βάλουν το περίπτερο

Στην ερημιά του κόσμου, μες στη κατηφόρα

Βρε δεν το ξανακάνω σε Autobianchi

Ποτέ ξανά ποτέ λόγω τιμής

Βρε δεν το ξανακάνω σε Autobianchi

Ποτέ ξανά ποτέ ότι κι αν πεις

Σπάρτη 28-2-2022
Βαγγέλης Μητράκος