Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/56218/

Spartorama - Print | «Νικόλαος Κατούντας: Ο Λεωνίδας της Κερύνειας», από τον Θεοφάνη Λάζαρη

«Νικόλαος Κατούντας: Ο Λεωνίδας της Κερύνειας», από τον Θεοφάνη Λάζαρη - video

«Νικόλαος Κατούντας: Ο Λεωνίδας της Κερύνειας», από τον Θεοφάνη Λάζαρη
«Δεν σε ρώτησα πόσοι είναι (οι εχθροί), αλλά που είναι»
Οδός Εμπόρων

Στο διαχρονικό προσκλητήριο των ηρώων της πατρίδος πολλοί είναι εκείνοι από αρχαιοτάτων χρόνων έως τις ημέρες μας που έχουν βροντοφωνάξει το δικό τους θυσιαστικό παρών.

Τα «ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ»  στην παρούσα αναφορά στέκονται με δέος και σεβασμό μπροστά σε μια ακόμη ηρωική μορφή του αγώνα της Κύπρου το 1974 κατά τη διάρκεια της απόβασης των Τούρκων. Ο Νικόλαος Κατούντας ο δικαίως επονομαζόμενος  «Λεωνίδας της Κερύνειας» πότισε με το αίμα του το χώμα της Κερύνειας υπερασπιζόμενος τον όρκο που είχε δώσει ως απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων.

Γεννημένος στην Πάτρα το 1943 ήταν μέλος επταμελούς οικογένειας. Πατέρας του ήταν ο Παναγιώτης Κατούντας με καταγωγή από το χωριό Παναγιά της επαρχίας Δημητσάνας .Μητέρα του ήταν η Σωτηρία Κατούντα  το γένος  Αραβαντινού από το Ληξούρι της Κεφαλλονιάς. Τα παιδικά χρόνια ήταν δύσκολα αλλά γεμάτα αγάπη. Ο Νίκος Κατούντας μεγαλώνοντας με ιδανικά και αρχές έπλασε ένα θαρραλέο χαρακτήρα, ενώ ταυτόχρονα ξεχώριζε για την άριστη σωματική του διάπλαση και δύναμη.

Ήταν απόφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων και της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η αγάπη του για τις Ένοπλες Δυνάμεις καθώς και η πολύπλευρη ικανότητα του αποτυπώνεται από τη φοίτηση του σε διάφορα σχολεία όπως:

  • Στρατιωτική Σχολή Σωματικής Αγωγής.
  • Σχολή Πεζικού
  • Κέντρο Εκπαίδευσης Ανορθόδοξου Πολέμου
  • Σχολή Αλεξιπτωτιστών
  • Σχολείο Καταδρομών-Rangers
  • Κέντρο εκπαίδευσης  ορεινού αγώνα-χιονοδρόμων
  • Στρατιωτική Σχολή ξένων γλωσσών.
  • Υπηρέτησε στις παρακάτω μονάδες:
  • Στο 9ο Σύνταγμα Πεζικού ως Διοικητής 7ου Λόχου.
  • Στην 3η Μοίρα Αμφιβίων Καταδρομών ως Διμοιρίτης του 3ου Λόχου Κρούσεως στη Νέα Πέραμο
  • Στην 1η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών ως Διμοιρίτης στην Αθήνα.
  • Στην 33η Μοίρα Καταδρομών ως Διοικητής 31ου Λόχου Κρούσεως της Κύπρου.

Το καλοκαίρι του 1974 τον βρίσκει στην Κερύνεια όπου είχε μετατεθεί με δική του θέληση. Φαίνεται πως η πατρίδα γνωρίζοντας τον ηρωισμό των παιδιών της, τους καλεί την κατάλληλη στιγμή, να δώσουν ό,τι πολυτιμότερο έχουν γι’ αυτήν. Την ίδια τους τη ζωή. Πιστός σ’ αυτό το κάλεσμα ο Νικόλαος Κατούντας ήταν έτοιμος να γράψει τ’ όνομα του με το ίδιο του το αίμα στο μακρύ κατάλογο των ηρώων της πατρίδας.

Συμμετέχοντας στην 33η Μοίρα καταδρομών στις 20 Ιουλίου 1974 πολέμησε γενναία κατά την επιτυχή κατάληψη των πρώτων οχυρωματικών γραμμών του Αγίου Ιλαρίωνα.

Στη μάχη αυτή έπεσε ο ηρωικός διοικητής της Μοίρας Γεώργιος Κατσάνης (προηγούμενη αναφορά στα ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ).

Έδρα της 33ης Μοίρας Καταδρομών ήταν η περιοχή Πέλλα Πάϊς νοτιοανατολικά της Κερύνειας. Μετά την επιτυχή έκβαση της αποστολής στις 20 Ιουλίου 1974 η 33η Μοίρα Καταδρομών λαμβάνει εντολή στις 22 Ιουλίου 1974 να εξαλείψει το προγεφύρωμα των Τούρκων στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Ήταν όπως θα δούμε παρακάτω μια αποστολή αυτοκτονίας, την οποία όμως ο λοχαγός Νικόλαος Κατούντας ανέλαβε να εκτελέσει μαζί με άλλους 62 καταδρομείς.

Απέναντι από τους Έλληνες Καταδρομείς υπήρχε η Δύναμη Ειδικής Αποστολής Bora που αναχωρώντας από τη Μερσίνα , αποβιβάστηκε στην ακτή Πέντε Μίλι στις 10:30 το πρωί της 22ας Ιουλίου 1974. Επικεφαλής της αποστολής αυτής ήταν ο ίδιος ο διοικητής της 39 Μεραρχίας υποστράτηγος Μπεντρετίν Ντεμιρέλ. Όταν οι τουρκικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στις κυπριακές ακτές τη διοίκηση τους ανέλαβε ο ταξίαρχος Χακκί Μπορατάς δίνοντας εντολή επίθεσης στην κατεύθυνση της Κερύνειας.

Στην πορεία των καταδρομέων προς την ακτή αποβίβασης των Τούρκων συνάντησαν τμήματα του 251 ΤΠΖ (Τάγμα Πεζικού) που εγκατέλειπαν τις θέσεις τους  κινούμενοι άτακτα προς τα μετόπισθεν . Ο λοχαγός Νικόλαος Κατούντας ρώτησε ένα φαντάρο του πεζικού που είναι ο εχθρός. Η απάντηση που πήρε ήταν: «Είναι πολλοί, πάρα πολλοί. Καλύτερα να φύγετε. Το δικό μας τάγμα διαλύθηκε». Τη στιγμή εκείνη ο Νικόλαος Κατούντας ανταπάντησε: «Δεν σε ρώτησα πόσοι είναι, αλλά που είναι».  Ήταν η στιγμή που ο Νικόλαος Κατούντας άνοιγε με το κλειδί του θάρρους και της ανδρείας, την πόρτα της εισόδου για να συμπεριληφθεί στην επουράνια στρατιά των ηρώων, εισπράττοντας ταυτόχρονα ως αντίδωρο αιώνια τιμή και δόξα.

Μαζί με το λόχο του Βασιλείου Ροκά είχαν ν’ αντιμετωπίσουν περί τους 3.200 άνδρες ,οι οποίοι διέθεταν αεροπορική υποστήριξη, υποστήριξη πυρών πυροβολικού και ναυτικού πυροβολικού, άρματα Μ-47 και τεθωρακισμένα οχήματα. Οι Έλληνες καταδρομείς είχαν μόνο ελαφρύ οπλισμό και καμία άλλη υποστήριξη. Τα φίλια τμήματα του 251ΤΠ,όπως είδαμε παραπάνω, αντί να τους υποστηρίξουν οπισθοχωρούσαν. Οι Τούρκοι τους περίμεναν με τη σκανδάλη στο χέρι. Η αρχική ηρεμία που επικρατούσε καθώς οι καταδρομείς πλησίαζαν στην ακτή Πέντε Μίλι, έκανε το Νικόλαο Κατούντα να υποψιαστεί ότι κάτι δεν πάει καλά. Προειδοποίησε τους στρατιώτες του να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Ταυτόχρονα προσηλωμένος στο ιερό καθήκον δεν δείλιασε ούτε μια στιγμή, αν και ήταν φανερό πλέον ότι προδοτικοί χειρισμοί ανωτέρων τους έστειλαν σε αποστολή αυτοκτονίας.

Στη μάχη που δόθηκε οι καταδρομείς κατάφεραν ισχυρό πλήγμα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Ο ίδιος ο Τούρκος στρατηγός Μπεντρεντίν Ντεμιρέλ ο επονομαζόμενος ο «πορθητής της Κερύνειας» σε έκθεση του αργότερα με τίτλο «Επιχείρησις Καταιγίς» που εκδίδεται από το τουρκικό επιτελείο αναφέρει: «Την πιο ισχυρή αντίσταση του εχθρού τη συναντήσαμε μεταξύ Αγίου Γεωργίου και Κερύνειας… Χάναμε έναν-έναν τους ηρωικούς μας αξιωματικούς: τον λοχαγό τεθωρακισμένων Ραμίς Τουράν, τον ανθυπολοχαγό τεθωρακισμένων Φεϋζουλάχ Τασκιντζού, τους υπαξιωματικούς τεθωρακισμένων Καλήμ Σιαχίν, Μεχμέτ  Γιαβούζ και πολλούς απλούς στρατιώτες. Δεν θα ξεχάσω τους πόνους του Φεϋζουλάχ Τασκιντζού που άκουσα από τον ασύρματο». Στις μάχες αυτές διοικητής των Ελλήνων καταδρομέων ήταν ο Νικόλαος Κατούντας  (μετά την απώλεια του Γεωργίου Κατσάνη που είχε προηγηθεί).

Από την παράθεση των τουρκικών δυνάμεων που αναφέραμε παραπάνω, γίνεται φανερό πως οι Έλληνες καταδρομείς ρίχθηκαν σε μια μάχη εκ των προτέρων άνιση. Όταν τα πολεμοφόδια των καταδρομέων ελαχιστοποιήθηκαν, έχοντας παράλληλα ν’ αντιμετωπίσουν την αφόρητη ζέστη, τη δίψα και τον καταιγισμό των τουρκικών πυρών, ο λοχαγός Νικόλαος Κατούντας  λαμβάνει άνωθεν διαταγή για αυτοδιάλυση και επιστροφή στη μονάδα στο Πέλλα Πάϊς.

Ο Νικόλαος Κατούντας έχοντας τραυματιστεί στο πόδι κατευθύνει τους στρατιώτες του από Άγιο Γεώργιο προς Κερύνεια διασπώντας εχθρικούς κλοιούς μέσα από παράτολμες ενέργειες. Όσοι Έλληνες έπεφταν στο πεδίο της μάχης αναφωνούσαν για τελευταία φορά «Ζήτω η Ελλάς» και «Ελλάς-Κύπρος Ένωσις». Στην τελευταία μάχη ανατολικά του χωριού Τέμπλος  ρίφθησαν καταιγιστικά πυρά εναντίον των Ελλήνων. Ο λοχαγός Νικόλαος Κατούντας θέλοντας να υπερασπιστεί τους στρατιώτες του, κατάφερε ν’ απαγκιστρώσει το λόχο του από την περικύκλωση των Τούρκων και να μετακινηθεί σε χαράδρα όπου κυριολεκτικά τους θέρισε. Όταν τα πυρομαχικά ελαχιστοποιήθηκαν διέταξε τους στρατιώτες του ν’ αποχωρήσουν, βεβαιώνοντας τους ότι θα τους προστατέψει ο ίδιος. Οι στρατιώτες του αρνήθηκαν να τον αφήσουν μόνο, όμως ο Κατούντας επανέλαβε τη διαταγή του λέγοντας τους χαρακτηριστικά: «Φύγετε. Οι μανάδες της Κύπρου θα μαυροφορεθούν σήμερα και δεν θέλω να είναι οι δικές σας.» Κατάφερε μ’ αυτόν τον τρόπο να σώσει τους υφισταμένους του και ο ίδιος συνέχισε ν’ αντιστέκεται βάλλοντας εναντίων των Τούρκων. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του. Άφησε πίσω του τη σύζυγο του μ’ ένα μικρό κοριτσάκι ενώ ταυτόχρονα κυοφορούσε το δεύτερο παιδί τους.

Ως ελάχιστο δείγμα αναγνώρισης κι εκτίμησης της τεράστιας και πολύτιμης προσφοράς του προς την Κύπρο, ο ήρωας Νικόλαος Κατούντας στις 31/12/2008 βάσει Π.Δ. έτυχε τιμητικής προαγωγής στο βαθμό του ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ  με αναδρομική ισχύ από το 1974 (χωρίς όμως οικονομικές απολαβές). Βλέπετε για τους ήρωες δεν περισσεύουν οικονομικές απολαβές… Λεφτά υπάρχουν, όχι ‘όμως γι’ αυτούς που ποτίζουν με το αίμα τους το χώμα της πατρίδας, αφήνοντας πίσω τους συζύγους κι ορφανά παιδιά.

ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ φέρουν το όνομα του ήρωα:

  • Στρατόπεδο στη Χίο: «ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΚΑΤΟΥΝΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ», με την  προτομή του εντός.
  • Οδός στον ημικατεχόμενο Δήμο Αγλαντζιάς, Λευκωσία, Κύπρος, στην Πανεπιστημιούπολη.
  • Οδός στην Καλαμάτα, απέναντι από την είσοδο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
  • Οδός στη Λάρνακα, που εδόθη από το Δήμο Αραδίππου.
  • Λεωφόρος στην κοινότητα Οροκλίνη της επαρχίας Λάρνακας
  • ΜΝΗΜΕΙΟ ΗΡΩΩΝ στο Άλσος Στρατού, Παπάγου.
  • Άρμα μάχης Τ-80 της 27ης Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων της Εθνικής Φρουράς.
Επίσης έχουν στηθεί:
  • Προτομή του ήρωα σε κεντρικό δρόμο (οδός Αριστομένους) στην Καλαμάτα
  • Μνημείο του ήρωα στην ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ στην Πάτρα, ενώ βρίσκεται υπό κατασκευή ΑΔΡΙΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΗΡΩΑ.

Ο Νικόλαος Κατούντας είναι ένας ακόμη Έλληνας που γέννησε με τη θυσία  του ζωή μέσα από το θάνατο. Γιατί αυτοί που υπερασπίζονται τα όπλα τα ιερά, την πίστη, την πατρίδα και την ελευθερία δεν πεθαίνουν ΠΟΤΕ. Έζησαν, ζουν και θα ζουν ανάμεσα μας ως φύλακες άγγελοι της υπάρξεως μας, δείχνοντας  παράλληλα το δρόμο του καθήκοντος στις επόμενες γενεές όταν οι περιστάσεις το καλέσουν. Όλοι όσοι τον γνώρισαν στις σχολές του στρατού μα κυρίως στο πεδίο της μάχης ,μιλούν για έναν αξιωματικό δίκαιο, εραστή της πειθαρχίας, της τελειότητας, της υπακοής στους ανωτέρους, αδάμαστο την ώρα της μάχης κι έτοιμο ν’ ανταποκριθεί στις πιο δύσκολες συνθήκες με συνέπεια και πνεύμα αυτοθυσίας. Κοινό τους χρέος όπως όλοι ομολογούν απέναντι στη θυσία του Κατούντα: Η ελεύθερη Κερύνεια.


ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΟΥΝΤΑΣ. Ο Λεωνίδας και το λιοντάρι της Κερύνειας. Γεννημένος ΑΘΑΝΑΤΟΣ.


Θεοφάνης Λάζαρης

 

Πηγή:
Νικόλαος Κατούντας. Ο Λεωνίδας της Κερύνειας. Εισαγωγή και γενική επιμέλεια έκδοσης Σάββας Καλεντερίδης. Εκδόσεις Ινφογνώμων. Αθήνα 2021.