Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/45604/

Spartorama - Print | «Οι τύψεις της θάλασσας», η νέα ποιητική συλλογή του Αργύρη Σταυρόπουλου

«Οι τύψεις της θάλασσας», η νέα ποιητική συλλογή του Αργύρη Σταυρόπουλου

«Οι τύψεις της θάλασσας», η νέα ποιητική συλλογή του Αργύρη Σταυρόπουλου
Πενήντα Τρία ποιήματα και 24 χαϊκού σηματοδοτούν την πορεία του ποιητή προς την ωριμότητα, δέκα χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης του συλλογής
Οδός Εμπόρων

«Μα δε θα λένε: Ήτανε σκοτεινοί καιροί. Θα λένε: Γιατί σωπαίναν οι ποιητές τους;»
Μπέρτολτ Μπρεχτ 

Το ερώτημα αυτό, που θα τεθεί κάποτε ΚΑΙ για την εποχή μας, δεν αφορά τον Αργύρη Σταυρόπουλο, ο οποίος με τη νέα του ποιητική συλλογή: «Οι τύψεις της θάλασσας» (εκδόσεις  24 γράμματα – 2020) ρίχνει και πάλι τα βότσαλα του ποιητικού λόγου του στα στάσιμα νερά της λίμνης της ζωής μας και μας βοηθά να δούμε και να νιώσουμε τα μυστικά βάθη της. 

Πενήντα Τρία ποιήματα και 24 χαϊκού σηματοδοτούν την πορεία του ποιητή προς την ωριμότητα, δέκα χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης του συλλογής («Συναντήσεις - χαϊκού» - ΛογόΤυπος, 2010) και δυο χρόνια μετά τη δεύτερη («Αυτοεξόριστος εντός μου» - 24 γράμματα, 2018- Βραβείο Μ. Πολυδούρη 2019).

Για τον Αργύρη Σταυρόπουλο σημασία έχει το «ταξίδι» κι όχι η «ασφάλεια και η σιγουριά », η διαρκής αναζήτηση κι όχι το «δόγμα», η αλλαγή κι όχι η μονολιθικότητα. Για τον ποιητή η κίνηση είναι Ζωή και η στασιμότητα Θάνατος. Με τα ποιήματά του ο Αργύρης σε  παίρνει από την ασφάλεια και την επίπλαστη ηρεμία του λιμανιού και σε βγάζει ταξίδι στην τρικυμισμένη θάλασσα  της ζωής και της ψυχής του ανθρώπου.  Για  τούτο η ποίησή του  σε συγκινεί, χωρίς αυτό να είναι προσχεδιασμένο:

 

«Οι τύψεις της θάλασσας

Έρχονται κάθε φορά με τα κύματα.

(…)

Και δεν είναι για αυτούς που χάθηκαν

στα μαύρα της νερά,

ούτε για όσους έμειναν πίσω να τους περιμένουν,

αλλά για όλους εκείνους που ναυάγησαν στη στεριά

και τελικά πνίγηκαν εκεί,

 

χωρίς να αξιωθούν σ’ όλη τους τη ζωή

ούτε ένα τους ταξίδι.»

ΟΙ ΤΥΨΕΙΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

 

Υπάρχει για τον ποιητή, στη ζωή του ανθρώπου, μια φωτιά κάθαρσης, μια φωτιά με φλόγες εξαγνιστικές, που ο άνθρωπος έχει υποχρέωση, αντί απλά να την αγναντεύει, να πέσει μέσα της. Η Φωτιά είναι που θα τον κρίνει και θα αποφασίσει αν θα τον εξαγνίσει ή θα τον κάνει στάχτη:

 

«Πρώτα έκαψε όλα τα γράμματα,

μετά τις φωτογραφίες

και τέλος όλα τα βιβλία με τις πρωτοσέλιδες αφιερώσεις.

 

Αφού δεν είχε τι άλλο να κάψει

έκαψε τα δάχτυλά του

και μετά ολόκληρα τα χέρια του.

 

Τέλος σκέφτηκε και τα ρούχα του να κάψει.

Μα ήταν αδύνατο χωρίς χέρια και δάχτυλα

τα ρούχα του να βγάλει.

 

Δεν είχε άλλη επιλογή.

 

Έπεσε στη φωτιά φορώντας

το καλό του το κοστούμι.»

ΑΛΛΟΘΙ

 

Μοναχικός, ευαίσθητος και σεμνός οδοιπόρος των «σκοτεινών καιρών», ο Αργύρης, καταγράφει με τη ματιά της ψυχής του τις εικόνες  ζωής ένθεν κι ένθεν του δρόμου, αυτές που μένουν πίσω αλλά (με την «προφητική» ματιά του ποιητή ) και τις άλλες που βρίσκονται μπροστά. Πάντα με την αγωνία αν θα προλάβουμε να πράξουμε το σωστό, εκείνο που πρέπει:

 

«Δεν ήταν η φλύαρη βροχή,

που μας ξυπνούσε.

Ήταν το ύπουλο χιόνι

που μας αποκοίμισε με τη σιωπή του. (…)»

ΑΝΥΠΟΨΙΑΣΤΟΙ


Δεν κάνει εύκολη ποίηση ο Αργύρης Σταυρόπουλος. Ο στίχος του δεν γίνεται χρωστήρας για να εξωραΐσει, να κάνει το μαύρο άσπρο κι ανάποδα. Αυτό που βλέπει, αυτό που αισθάνεται, πλάθεται από το ποιητικό του τάλαντο και γίνεται εικόνα ζωής αληθινής, μετουσιώνει την εμπειρία ζωής σε ύφος ποιητικό. Η ποίησή του είναι γεμάτη από την αγωνία για το  «αύριο»  του Ανθρώπου, του Ανθρώπου που σε κάθε στιγμή είναι έτοιμος (δυστυχώς) να διαπράξει το «έγκλημα»:


«Μα πώς μπορεί

να διαπράχθηκε έγκλημα

μ’ ένα όπλο σ’ αυτήν την κατάσταση,

αναρωτιόνταν οι ειδικοί,

καθώς περιεργάζονταν με προσοχή και δέος

το σκουριασμένο περίστροφο.

 

Τη γεμάτη χώματα κάννη,

τη σπασμένη σκανδάλη,

τον ανύπαρκτο γεμιστήρα. (…)»

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ


Αντλώντας από το πηγάδι της ποίησής του, το νερό που γεύεσαι έχει μια πίκρα. Πίκρα για εκείνα που έλπισε στο ξεκίνημα του δρόμου και δεν ήρθαν; Πίκρα για τις θυσίες που πήγαν χαμένες; Για τις ελπίδες που διαψεύσθηκαν, για τα όνειρα που πέταξαν ψηλά μα λαβώθηκαν στο φτερό; Ποιος ξέρει; Ο ποιητής ξέρει:


«Υποδόρια τραύματα,

(…)

Μονάχα αναρωτιόμαστε,

κάθε φορά που ρίχνουμε τα ρούχα να πλυθούν,

γιατί βάφεται κόκκινο

το νερό στο πλυντήριο.»

ΙΔΙΟΧΕΙΡΩΣ


Παρ’ όλα αυτά τα «υποδόρια τραύματα», για τον  Αργύρη, υπάρχει (ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει)  ελπίδα, γιατί διαφορετικά ο χειμώνας θα στήσει βασίλειο αιώνιο μέσα μας:

 

«Κρυώνουν τα κλαδιά των δέντρων.

 

Ολόγυμνα και σκεπασμένα

από αιώνιο χιόνι.

 

Έρχονται τα πουλιά

απλώνουν τις φτερούγες τους

να τα ζεστάνουν.

(…)

Χτίζουν φωλιές παρηγορητικές.

Γεννούν ελπιδοφόρα αυγά

Κι επωάζουν υπομονετικά

Άλλη μια μικρή και ατέρμονη Άνοιξη.»

ΚΡΥΩΝΟΥΝ ΤΑ ΚΛΑΔΙΑ

 

Ο Αργύρης Σταυρόπουλος, για όσους τον γνωρίζουν, είναι ένας ενεργός πολίτης του κόσμου, που αγωνιά (από πεποίθηση και φιλοσοφία ζωής) για το περιβάλλον και για την καταστροφή που συντελείται στους καιρούς μας. Για το λόγο αυτό δεν διστάζει, κάποιες φορές, να μετατρέψει την τέχνη του σε «στρατευμένη» προκειμένου, με τον τρόπο του ποιητή, να υπερασπίσει το κοινό σπίτι όλων μας:

 

«Στα όνειρά μου βλέπω θάλασσες.

 

Όχι αυτές με τα δαντελωτά ακρογιάλια

και τις χρυσές ακτές,

αλλά τις άλλες

τις Μαύρες, τις Νεκρές, τις Ερυθρές.

 

Γεμάτες αίμα τα νερά τους

και ναυάγια ο μαύρος τους βυθός.

Τα ψάρια δεν κολυμπούν

παρά επιπλέουν. Νεκρά κι αυτά (…)»

ΟΝΕΙΡΑ

 

…………………………………………………………………………………………

 

«(…)Φυλάξου λουλουδάκι.

Του χρόνου η Άνοιξη θα ’ρθει

Μόνο στα θερμοκήπια.»

ALERT

 

Η αγάπη και ο σεβασμός του Αργύρη προς την Παράδοση των Ελλήνων, γίνεται φλέβα ζωογόνα, που μπολιάζει, στιγμές – στιγμές, την ποίησή του:

 

«Χρόνια είχε να κατεβάσει

τούτο το ποτάμι.

Όνειρα θολά, κούτσουρα σκέψεις

και αναμνήσεις πέτρινες.

(…)

Και να τώρα από μπροστά τους

περνάει η γλυκομηλιά

με τ’ αδέρφια στους κλώνους της

σφιχτά αγκαλιασμένα.»

ΔΗΜΩΔΕΣ

 

Και βέβαια, επειδή «η πρώτη αγάπη ποτέ δεν λησμονιέται ούτε νικιέται» ο Αργύρης Σταυρόπουλος χαρίζει τον επίλογο της νέας ποιητικής του συλλογής («Οι τύψεις της θάλασσας») σε «20+4 χαϊκού», ένα ξεχωριστό είδος ποιημάτων, είδος με το οποίο ξεκίνησε την εκδοτική ποιητική του παρουσία το 2010:

 

«Ντύθηκα νύχτα.

Να κρυφτείς στο μαύρο μου!

Δεν κατάφερες.»

 

Μια σε ξεχνώ

Και μια σε θυμάμαι!

Ίδια δάκρυα.»

 

Ο Αργύρης Σταυρόπουλος, με τη νέα του ποιητική συλλογή, συνεχίζει με συνέπεια, δημιουργικά και γόνιμα, τον ανηφορικό και δύσκολο δρόμο της ποιητικής τέχνης, με φαντασία, ευαισθησία, τρυφερότητα και γνώση. Η ποίησή του θεμελιώνεται πάνω σ’ έναν βαθύ λυρισμό, τη διαπερνά ένα αεράκι μελαγχολίας αλλά μαζί κι ένας ήλιος Ηλιάτορας αισιοδοξίας, πίστης κι ελπίδας. Με κάθε λέξη του αισθητοποιεί τις στιγμές που συλλέγει η μνήμη, αλλά κι εκείνες τις στιγμές που γεννιούνται από τα «θέλω», τα «ονειρεύομαι»,  τα «μπορώ». Η ποίησή του παρατηρεί τον χώρο και τα πρόσωπα, μαζί και τις αλλαγές που συμβαίνουν σ’ αυτά στο διάβα του χρόνου, όμως ο ίδιος δεν μένει ένας απλός παρατηρητής αλλά γίνεται συμμέτοχος στα δρώμενα.

Στα ποιήματά του, ο Αργύρης Σταυρόπουλος, εκτός από το ταλέντο του, καταθέτει και την ψυχή του, γεμάτη συναισθήματα, αντιθέσεις, αντιρρήσεις αλλά και συμφωνίες, αλήθεια, καθαρότητα, ευγένεια  και τόλμη.

Ο ποιητής χειρίζεται όμορφα, με γνώση και με επάρκεια τη γλώσσα, με ποιητική ευρηματικότητα και σύλληψη των ιδεών, χωρίς να διστάζει να ανοίγει και τα δικά του παράθυρα της ψυχής, για να μπορούμε να βλέπουμε «εντός του» και να επικοινωνούν οι σκέψεις, τα αισθήματα και τα συναισθήματα του ποιητή και του αναγνώστη και αντίστροφα.

Κάθε φορά που διαβάζεις τα ποιήματα του Αργύρη Σταυρόπουλου ανακαλύπτεις σ’ αυτά «νέες αναγνώσεις» και αφουγκράζεσαι, εκτός από τον ποιητή, κι εσένα, αφού η ποίηση, όπως είπε ο Paul Valery, είναι μια ξεχωριστή γλώσσα, μια «γλώσσα μέσα στην γλώσσα», που  δεν φτάνει μια μόνο ανάγνωση για να την καταλάβεις, να τη νιώσεις  και να έχεις μια πλήρη και ολοκληρωμένη ποιητική εμπειρία.

 

Ο Κύπριος ποιητής Τόλης Νικηφόρου έχει γράψει:

 

«Υπάρχει μέσα μου ένα φως

Που αστράφτει μέσα στη μεγάλη νύχτα

Και δεν παραδίδεται».

 

Εύχομαι αυτό το ίδιο φως που καίει μέσα στον Αργύρη Σταυρόπουλο να μένει πάντα αναμμένο και αστραφτερό και να μην παραδοθεί ποτέ.

Να είναι «καλοτάξιδη» η νέα του ποιητική συλλογή «ΟΙ ΤΥΨΕΙΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ»  και να έχουμε  - σύντομα - τη χαρά της παρουσίασής της εδώ στον τόπο μας, που «διψά» και «στενάζει» για πολιτιστική δημιουργία και έκφραση.


7-6-2020
Βαγγέλης  Μητράκος

 

(*) Ο Αργύρης Σταυρόπουλος γεννήθηκε στον Βασαρά Λακωνίας το 1965.

Ποιήματά του, που τα πιο πολλά υπέγραφε ως «Οινούντιος», έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα λογοτεχνικά περιοδικά κι έχουν διακριθεί σε πανελλήνιους ποιητικούς διαγωνισμούς.

Ζει και εργάζεται στη Σπάρτη.