«Σπάρτη: Επιστροφή, τώρα, στην πεζοδρόμηση του Κέντρου», από τον Βαγγέλη Μητράκο

-Γιατί η Σπάρτη δεν μπορεί να πάει μπροστά;

Κι εξηγούμαι:

Το 2016 ο δήμος Σπάρτης, επιθυμώντας να πεζοδρομήσει το κέντρο της πόλης (τμήμα Παλαιολόγου και Λυκούργου) ανέθεσε στον επιφανή επιστήμονα - τεχνοκράτη κ. Θάνο Βλαστό το έργο: «Μελέτη κυκλοφοριακών παρεμβάσεων στις κεντρικές οδούς της Σπάρτης και λοιπές επηρεαζόμενες οδούς».

Πράγματι, η ομάδα μελετητών με επικεφαλής την κ. Αυγή Βάσση, Τοπογράφο -Συγκοινωνιολόγο Μηχανικό Υ.Δ.ΕΜΠ, MsC  και τον κ. Θάνο Βλαστό, Συγκοινωνιολόγο - Πολεοδόμο Μηχανικό, Καθηγητή Ε.Μ.Π συνέταξε μια εξαιρετική Μελέτη με βάση την πεζοδρόμηση  του κέντρου της Σπάρτης, προτείνοντας, μάλιστα, 7 εναλλακτικές επιλογές!

Όπως τόνισαν, μάλιστα, τότε, οι μελετητές:

«Στόχος είναι να καταστεί η Σπάρτη ελκυστικότερη και φιλικότερη προς τους δημότες και τους επισκέπτες, μια ευρωπαϊκή πόλη, όπου το περπάτημα  και το ποδήλατο  θα αποτελούν βασικές επιλογές  μετακίνησης  και ο δημόσιος χώρος θα είναι στη διάθεση των πολιτών».

Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του κ. Βλαστού, που έγινε στη σχετική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στις 25/9/2016, στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Σπάρτης, σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του «ΛΑΚΩΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ»: 

«Ο κ. Θάνος Βλαστός, τόνισε ότι η Σπάρτη «είναι πλήρως αθωράκιστη στην επέλαση των αυτοκινήτων και το κυκλοφοριακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η πόλη θα επιδεινωθεί».

Ο κ. Βλαστός κάλεσε, ακόμη, τους Σπαρτιάτες να ανησυχούν για την εικόνα της Σπάρτης «αύριο και όχι μετά από 15 χρόνια». «Για να γίνει αυτό θα πρέπει να μιλάμε για ριζικές αλλαγές και όχι απλώς κάποιες αλλαγές» τόνισε και ζήτησε από τους πολίτες να «είστε γενναίοι».

Ο καθηγητής σημείωσε ότι «θα πρέπει να σκεφτόμαστε το μέλλον της αστικής κινητικότητας, βασιζόμενοι στο τετράπτυχο "πεζός, ποδήλατο, λεωφορείο, αυτοκίνητο”».

Αντικρούοντας το επιχείρημα ότι οι πεζοδρομήσεις θα προκαλέσουν προβλήματα στην εμπορική κίνηση της πόλης, ο κ. Βλαστός υποστήριξε ότι θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο, καθώς «ο πεζός και ο ποδηλάτης είναι οι καλύτεροι πελάτες, εφόσον έχουν άμεση πρόσβαση στα καταστήματα».

Σκοπός της μελέτης, όπως είπε ο ίδιος. είναι η σύνδεση του χωροταξικού σχεδιασμού της σύγχρονης πόλης με το αρχαίο ιδεώδες που αυτή πρεσβεύει. «Πρέπει να οραματιζόμαστε μια δημόσια πόλη, όχι μια ιδιωτική πόλη, μια πόλη του “βγαίνω στο δρόμο”  και όχι μια πόλη κερδοσκοπίας και ανταγωνισμού» σημείωσε». 

Κι ενώ φαινόταν πως κάτι πάει να αλλάξει, επιτέλους, στη Σπάρτη, ενεργοποιήθηκαν οι κατεστημένες δυνάμεις που παγίως αντιδρούν σε κάθε αλλαγή και ο δήμος Σπάρτης, αγνοώντας το συμφέρον της πόλης και τη βούληση των πολιτών, υπέκυψε, ανέκρουσε πρύμναν, εγκατέλειψε την αρχική στρατηγική του θέση και εκφρασμένη βούληση για πεζοδρόμηση του κέντρου και προσχώρησε στη λογική δευτερευουσών παρεμβάσεων στο κέντρο της πόλης, διατηρώντας την κυκλοφορία των αυτοκινήτων!

Στα πλαίσια αυτής της οβιδιακής μεταμόρφωσης, ο δήμος Σπάρτης, ανέθεσε στον κ. Γιάννη Κίζη, μελετητή, αρχιτέκτονα ΕΜΠ και ομότιμο καθηγητή ΕΜΠ, τη σύνταξη νέας μελέτης ανάπλασης του κέντρου, πάνω στη νέα δημοτική πολιτική της μη πεζοδρόμησης.

Πράγματι, η Μελέτη εκπονήθηκε και υποβλήθηκε στη συνέχεια πρόταση για να ενταχθεί το έργο στο ΕΣΠΑ. Η πρόταση, όμως, απορρίφθηκε στο Α΄ Στάδιο κατά τον έλεγχο πληρότητας (Οκτώβριος 2019) λόγω σοβαρών παραλείψεων και αδυναμιών, όχι της Μελέτης αλλά της ίδιας της πρότασης!

(Αλήθεια, ως πότε οι φορολογούμενοι, διαχρονικά, θα πληρώνουν τις παλινωδίες και τις ανεπάρκειες του δήμου Σπάρτης; Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε (κάποια στιγμή)  ΠΟΣΕΣ και ΠΟΙΕΣ  Μελέτες, αν και πληρώθηκαν αδρά, έχουν μείνει ανενεργές στα συρτάρια του δήμου).

Παρ’ όλο το ναυάγιο της όλης υπόθεσης, φαίνεται ότι «έτρεχε» κι άλλη ανάθεση «παράλληλης» Μελέτης(!) με θέμα τις αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις που θα συνόδευαν την υλοποίηση της Μελέτης «Κίζη» για ανάπλαση του κέντρου.

Η νέα αυτή Μελέτη  ανατέθηκε και πάλι στον κ. Βλαστό, ο οποίος εκαλείτο, τώρα, να συντάξει μια κυκλοφοριακή Μελέτη σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από την πρώτη του Μελέτη, του 2016.

Είναι προς τιμήν του κ. Βλαστού το γεγονός ότι ναι μεν συνέταξε, ως επαγγελματίας, τη Μελέτη που του ζητήθηκε από τον δήμο Σπάρτης αλλά, συγχρόνως, έμεινε σταθερός στην φιλοσοφία, στις αρχές και στα πιστεύω του, τα οποία κατευθύνουν την επιστημονική του δουλειά και τα οποία χαρακτήρισαν την Μελέτη του 2016 για πεζοδρόμηση του κέντρου της Σπάρτης.

Ο κ. Βλαστός στην «Πρόταση κυκλοφοριακής μελέτης του εφικτού και των επιπτώσεων της ανάπλασης του κεντρικού τμήματος της πόλης της Σπάρτης» που, ήδη, έχει αναρτήσει ο δήμος Σπάρτης για διαβούλευση, «κρούει τον κώδωνα» προς τον δήμο και ουσιαστικά του υποδεικνύει να επιστρέψει στην αρχική στρατηγική της Μελέτης Πεζοδρόμησης του κέντρου της Σπάρτης, αφού οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις θα έχουν έναν προσωρινό χαρακτήρα και μελλοντικά ο δήμος Σπάρτης θα αναγκαστεί (εκ των πραγμάτων) να κάνει νέες ενέργειες για πεζοδρόμηση, πλέον, του κέντρου.

Στην εισήγηση αυτής της νέας Μελέτης, παρ’ όλο που δεν γίνεται στη βάση της «πεζοδρόμησης», ο κ. Βλαστός αναφέρει τα εξής: 

«Συμπεράσματα:

Αξίζει εδώ να υπογραμμιστεί  ότι η παραπάνω κυκλοφοριακή Μελέτη  του 2016 (σημ. συντάκτου: εννοεί την αρχική μελέτη πεζοδρόμησης του κέντρου) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Παλαιολόγου μπορεί να πεζοδρομηθεί. Προφανώς για να καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα έλαβε υπόψη της το υπόλοιπο οδικό δίκτυο και την ικανότητά του να παραλάβει το σύνολο του φόρτου που διερχόταν από την Παλαιολόγου.

Ειδικότερα, αυτό που είναι επιθυμητό είναι να μετατεθεί η σημερινή ροή στην περιφέρεια της πόλης.

(…) Η προτεινόμενη, λοιπόν, λύση (σημ. συντάκτου: Εννοεί τη Ανάπλαση του κέντρου και τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις ΧΩΡΙΣ πεζοδρόμηση του κέντρου) αποτελεί πολύ συντηρητικό σενάριο αυτού που θα μπορούσε και πρέπει να γίνει μελλοντικά στην Παλαιολόγου (οι υπογραμμίσεις δικές μου).

Το καθοριστικά, λοιπόν, ερωτήματα είναι:

1. Θα κάνει ο δήμος Σπάρτης εκείνο που ΜΠΟΡΕΙ και ΠΡΕΠΕΙ να γίνει (σύμφωνα με τον κ. Βλαστό) δηλαδή την πεζοδρόμηση του κέντρου της πόλης σύμφωνα με το αρχικό σενάριο, ή θα επιμείνει στο «πολύ συντηρητικό σενάριο» (πάλι σύμφωνα με τον κ. καθηγητή - μελετητή), δηλαδή στην ανάπλαση του κέντρου ΧΩΡΙΣ πεζοδρόμηση;
2. Θα κάνει ο δήμος Σπάρτης εκείνο που έχει ανάγκη η πόλη για να γίνει «ελκυστικότερη και φιλικότερη προς τους δημότες και τους επισκέπτες, δηλ. μια ευρωπαϊκή πόλη» όπως επιθυμεί η συντριπτική πλειοψηφία των Σπαρτιατών και προτείνουν οι ειδικοί (δηλ., πεζοδρόμηση του κέντρου όπως έχουν κάνει άλλες πόλεις εισπράττοντας τα πολλαπλά οφέλη της) ή εκείνο που θέλουν  εκείνοι οι κύκλοι που επιθυμούν μιαν Σπάρτη κολλημένη στο παρελθόν και στην παρακμή; 

 «Πρέπει να οραματιζόμαστε μια δημόσια πόλη όχι μια ιδιωτική πόλη, μια πόλη του “βγαίνω στο δρόμο”  και όχι μια πόλη κερδοσκοπίας και ανταγωνισμού». 

Θάνος Βλαστός, Συγκοινωνιολόγος - Πολεοδόμος  Μηχανικός, Καθηγητής Ε.Μ.Π, Ημερίδα 25/9/2016, αμφιθέατρο Πανεπιστημίου Σπάρτης.»

28-5-2020
Βαγγέλης Μητράκος