Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/28438/

Spartorama - Print | «Γεώργιος Ιβάνοφ: Ο Αθλητής του Ηρακλή και Μεγαλύτερος Σαμποτέρ των Συμμάχων», από τον Θεοφάνη Λάζαρη

«Γεώργιος Ιβάνοφ: Ο Αθλητής του Ηρακλή και Μεγαλύτερος Σαμποτέρ των Συμμάχων», από τον Θεοφάνη Λάζαρη - video

«Γεώργιος Ιβάνοφ: Ο Αθλητής του Ηρακλή και Μεγαλύτερος Σαμποτέρ των Συμμάχων», από τον Θεοφάνη Λάζαρη
Αυτά που έκανε ήταν ασύλληπτα. Η προσφορά του στον αγώνα εναντίον των δυνάμεων του Άξονα ανεκτίμητη.
Οδός Εμπόρων

Ο Γεώργιος (Γέρζι) Ιβάνοφ γεννήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 1911 στη τότε ρωσοκρατούμενη Βαρσοβία από πατέρα Ρώσο και μητέρα Πολωνή. Ο πατέρας του Βλαντιμίρ Ιβάνοφ ήταν Ρώσος αξιωματικός του τσαρικού στρατού. Τη δεκαετία του ’20 ο νεαρός Ιβάνοφ εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη με τη μητέρα του η οποία παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο τον Έλληνα έμπορο Ιωάννη Λαμπριανίδη. 

Τα αθλητικά του προσόντα τον οδήγησαν το 1928 στα γραφεία του Ηρακλή Θεσσαλονίκης όπου κι έγινε η εγγραφή του στο σύλλογο. Πριν έλθει στην Ελλάδα είχε ήδη διακριθεί στην Πολωνία ως αθλητής του πόλο. 

Στον Ηρακλή αρχικά ασχολήθηκε με το ποδόσφαιρο, στη συνέχεια όμως τον κέρδισε η κολύμβηση ώσπου το 1934 αναδείχθηκε πρωταθλητής Ελλάδος στα 100μ. ελευθέρας κολύμβησης. Το 1935 αποκτά την πολωνική υπηκοότητα και μετά από 3 χρόνια γίνεται κάτοχος πτυχίου γεωπονικής από το Πανεπιστήμιο της Λουβέν στο Βέλγιο. 

Με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη και μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα καταφεύγει στην Παλαιστίνη. Εκπαιδεύεται ως πράκτορας και σαμποτέρ από τους Άγγλους στη Βρετανική Υπηρεσία Ειδικών Αποστολών S.O.E. (Special Operations Executive). 

Την 13η Οκτωβρίου 1941 φτάνει στην Ελλάδα με αγγλικό υποβρύχιο και αμέσως συνδέεται με την αντιστασιακή ομάδα «Οργάνωση Αντιστάσεως του Γένους» (Ο.Α.Γ.) και δυο αξιωματικούς του Ναυτικού, τον Ιωάννη Κοντόπουλο και τον Βασίλη Μαλλιόπουλο

Γενικότερη αποστολή του ήταν η οργάνωση δολιοφθορών εναντίων των Γερμανών και ο συντονισμός δράσης διάφορων αντιστασιακών οργανώσεων και κινημάτων στην Ελλάδα. Ως σαμποτέρ είχε τον κωδικό 033Β και στην Ελλάδα έφτασε με το όνομα Μπόλμπυ

Οι κυριότερες δολιοφθορές που οργάνωσε με τη βοήθεια συνεργατών του είναι οι εξής:

  • Στο εργοστάσιο πυρομαχικών των αδελφών Μαλτσινιώτη (μετέπειτα ΠΥΡΚΑΛ) επισκευάζονταν οι κινητήρες αεροπλάνων της Λουφτβάφε. Με τη βοήθεια Ελλήνων εργατών (έριχναν «παξιμάδια» και πρόκες στους κινητήρες) η δολιοφθορά προκάλεσε την πτώση 400-450 αεροσκαφών στη Β. Αφρική σύμφωνα με γερμανικές εκτιμήσεις, εξαιτίας της οποίας οι δυνάμεις του Άξονα υποχώρησαν 2300 χιλιόμετρα δυτικά μέσα σε διάστημα 6 μηνών. Θεωρείται το μεγαλύτερο σαμποτάζ του Β’ Παγκοσμίου πολέμου!
  • Την άνοιξη του 1942 πιάνει δουλειά στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά με το ψευδώνυμο Κυριάκος Παρίσσης. Στις 14 Μαρτίου, ημέρα υπογραφής του κατοχικού δανείου μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, ανατίναξε το γερμανικό υποβρύχιο U-133 έξω από τη Σαλαμίνα.
  • Το Μάιο του 1942 βυθίζει στο λιμάνι του Πειραιά το ισπανικό ατμόπλοιο «San Isidore» που έκανε λαθρεμπόριο για λογαριασμό των Γερμανών.
  • Στις 3 Αυγούστου 1942 τοποθετεί μαγνητική νάρκη στο υποβρύχιο U-372 με αποτέλεσμα να μην μπορεί να καταδυθεί, γεγονός που διευκόλυνε αφάνταστα τη βύθιση του από τους συμμάχους.
  • Μεταμφιεσμένος σε Γερμανό στρατιώτη εισχωρεί στο αεροδρόμιο του Ελληνικού ανατινάζοντας μεγάλο αριθμό γερμανικών αεροπλάνων. Με επανάληψη του ίδιου σαμποτάζ στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας καταστρέφει 87 αεροπλάνα. 

Αυτά που έκανε ήταν ασύλληπτα. Η προσφορά του στον αγώνα εναντίον των δυνάμεων του Άξονα ανεκτίμητη.

Το «κόλπο γκρόσο» όμως του Ιβάνοφ θα ήταν η δολοφονία του Μουσολίνι! Στις 20 Ιουλίου 1942 ο Ιταλός δικτάτορας θα ερχόταν στην Αθήνα και οι πληροφορίες υποδείκνυαν ως ξενοδοχείο διαμονής του τη «Μεγάλη Βρετανία». Με τη βοήθεια υπαλλήλων του ξενοδοχείου ο Ιβάνοφ τοποθετεί εκρηκτικά στο υπόγειο με σκοπό την ανατίναξη της αίθουσας υποδοχής την ώρα άφιξης του Μουσολίνι. Όμως άλλαξε το σχέδιο επίσκεψης, ο Μουσολίνι έμεινε μόνο λίγες ώρες στην Αθήνα και έτσι διέφυγε τον κίνδυνο. 

Θεωρείται ο μεγαλύτερος σαμποτέρ των συμμάχων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Συνελήφθη για πρώτη φορά από τους Γερμανούς στις 18 Δεκεμβρίου 1941 μετά από προδοσία, κατά πάσα πιθανότητα του παιδικού του φίλου Νίκου Πάντου. Είχε επικηρυχθεί για 500.000 δρχ ή το ισοδύναμο σε τρόφιμα. Κατόρθωσε να δραπετεύσει από τις φυλακές του Αβέρωφ που ήταν φυλακισμένος. 

Τον Φεβρουάριο του 1942 αυξήθηκε το ποσό επικήρυξης σε 2.000.000 δρχ. συλλαμβάνεται στις 8 Σεπτεμβρίου 1942 στο Πεδίο του Άρεως μαζί με τους συνεργάτες του Κοντόπουλο, Μαλλιόπουλο και τους αδερφούς Γιαννάτου. Καταδότης ήταν ο αστυνομικός Παντελής Λαμπρινόπουλος

Αφού καταδικάστηκε σε θάνατο το Δεκέμβριο, το πρωί της 4ης Ιανουαρίου 1943, μαζί με τους συνεργάτες του οδηγήθηκε για εκτέλεση. Επιχειρεί να αποδράσει και πάλι, αλλά απέτυχε. Λίγο πριν πεθάνει αναφώνησε: «Ζήτω η Ελλάς! Ζήτω η Πολωνία!». Ο αθλητικός σύλλογος του Ηρακλή Θεσσαλονίκης έδωσε το όνομά του στο κλειστό γήπεδο μπάσκετ του συλλόγου, προς τιμήν του, γνωστό ως «Ιβανόφειο». Παράλληλα τοποθέτησε την προτομή του στον περιβάλλοντα χώρο

Ο ανδριάντας του, καθαρού ύψους, χωρίς βάθρο 2.40 μέτρων, δώρο του πολωνικού λαού στην πόλη της Θεσσαλονίκης έχει τοποθετηθεί στην συμβολή των οδών Λαγκαδά, Αγίου Δημητρίου και Νέστορος σε απόσταση 200 μέτρων από την οδό Γεωργίου Ιβάνοφ, που φέρει τιμητικά το όνομά του στην περιοχή της Ξηροκρήνης. 

Στις 25 Μαΐου 1976 του απονεμήθηκε μεταθανάτια το ανώτατο πολεμικό παράσημο της Ελλάδας, το «Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας». Η Πολωνία και η Μεγάλη Βρετανία τον έχουν τιμήσει με αναλόγου επιπέδου παράσημα, γεγονός που συμβαίνει σπάνια, να τιμάται δηλαδή ένας άνθρωπος από διαφορετικές χώρες για τη δράση του εν ώρα πολέμου. 

Ο Γεώγιος Ιβάνοφ μαζί με το Γεώργιο Κατσάνη έδωσαν άλλη διάσταση κι άλλη υπόσταση στο σύλλογο του Ηρακλή. Μέσα από τον αθλητισμό και την παιδεία που είχαν λάβει έμαθαν πόση δύναμη κρύβει η ψυχή του κάθε ανθρώπου. Στην αντίσταση ο ένας και εναντίον του «Αττίλα» στην Κύπρο ο άλλος, «έβγαλαν» την ψυχή από το σώμα και γνωρίζοντας πλέον τη δύναμη της πέρασαν στην ιστορία με προσφορά που υπερβαίνει τα συνηθισμένα ανθρώπινα μέτρα. Το κυριότερο είναι όμως πως ο θάνατός τους, τους καταχώρισε ως αθανάτους στην ψυχή, το μυαλό και την καρδιά μας.

 

Πηγές: Βικιπαίδεια, sansimera.gr, pontos-news.gr


Θεοφάνης Λάζαρης