Η μικρή στρατιωτική δύναμη της Αλβανίας ταυτόχρονα με το γεγονός ότι τελούσε υπό την προστασία της Αυστροουγγαρίας και της Ιταλίας δεν την καθιστούσε υπολογίσιμο για την Ελλάδα αντίπαλο. Εν τω μεταξύ από το 1913 η Ελλάδα είχε συμμαχήσει με τη Σερβία εναντίον της Βουλγαρίας. Παράλληλα η Ελλάδα γνώριζε ότι οι βλέψεις της Σερβίας στρέφονταν προς βορρά.

Με δεδομένα τα παραπάνω εκπονήθηκε από τον Διευθυντή της Β’ Επιτελικής Διεύθυνσης τότε Ιωάννη Μεταξά σχέδιο οχύρωσης της ελληνοβουλγαρικής μεθορίου.

Μέχρι τον Απρίλιο του 1914 πριν την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε αγορασθεί και μεταφερθεί στην Ελλάδα ολόκληρη η απαραίτητη ποσότητα σιδήρου και το μεγαλύτερο μέρος της ξυλείας που χρησιμοποιήθηκε.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου το Ρούπελ περιήλθε σε γερμανοβουλγαρική κατοχή. Με τη λήξη όμως του πολέμου η Ελλάδα το συμπεριέλαβε και πάλι στο έδαφος της λόγω της συμμαχίας της με τις νικήτριες δυνάμεις της Αντάντ.

Οι ενέργειες οχύρωσης εντάθηκαν το 1939. Το μήκος της ελληνοβουλγαρικής μεθορίου ήταν 497 χλμ. Εξ αυτών η οχυρωμένη τοποθεσία κάλυπτε 215 χλμ γνωστή και ως γραμμή Μεταξά. Το ανάγλυφο του εδάφους στην μη οχυρωμένη έκταση ήταν τέτοιο που καθιστούσε αδύνατη την είσοδο εχθρικών στρατευμάτων.

Τα οχυρά κατασκευάστηκαν με τις πιο σύγχρονες μεθόδους της εποχής εκείνης. Ήταν κατά γενική ομολογία φίλων και αντιπάλων, όπως εκφράστηκε με τη λήξη του πολέμου, ανώτερα της γραμμής «Μαζινώ» των Γάλλων και εφάμιλλα της γραμμής «Ζίγκφριντ» των Γερμανών.

Το ποσό που το 1936 εγκρίθηκε για τη μόνιμη οχύρωση της μεθοριακής γραμμής ανερχόταν σε 1.457.975.336 δρχ. Τα οχυρά στο σύνολο τους είχαν καταφύγια, αποθήκες, άλλους υπόγειους χώρους και 4.251 μέτρα στοές συγκοινωνίας δηλ. συνολικά 6.100 μέτρα υπόγειες στοές.

Η κατασκευή των οχυρών έγινε με απόλυτη μυστικότητα. Εργάτες από την νότια Ελλάδα μεταφέρθηκαν μέσω θαλάσσης μέχρι την Αμφίπολη κι από εκεί έφθασαν είτε σιδηροδρομικά είτε με άλλα μέσα της εποχής νύχτα στο Ρούπελ για να μην γνωρίζουν το ακριβές σημείο εργασίας. Η απόφαση να εργαστούν εκεί άνθρωποι από τη νότια Ελλάδα ήταν στοχευμένη προκειμένου να μην εισχωρήσουν ανάμεσα τους πληροφοριοδότες της βουλγαρικής πλευράς. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι κάτοικοι της περιοχής δεν ήξεραν για πιο σκοπό γίνονταν τα έργα, αλλά προσπαθούσαν να ενισχύσουν τη χρηματοδότηση τους με διάφορες εκδηλώσεις που έκαναν με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων.

Οι ποσότητες σιδήρου, ξυλείας και τσιμέντου ακολούθησαν το ίδιο δρομολόγιο με αυτό του προσωπικού. Στο σχεδιασμό υπήρχε μέριμνα σύνδεσης των οχυρών με υπόγεια στοά που δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί. Τα οχυρά διέθεταν κάλυψη παραλλαγής με σιδερένια πλέγματα και βλάστηση, ενώ μέσα στις στοές υπήρχαν χώροι υγιεινής, τουαλέτες, νιπτήρες, ντουζιέρες, μαγειρία, υπόγειες δεξαμενές νερού με αυτονομία τουλάχιστον δέκα ημερών, σύστημα αεραγωγών με ηλεκτροκίνητο εξαεριστήρα, ηλεκτρικοί λαμπτήρες με ηλεκτρογεννήτρια, φανοί θυέλλης, ιατρείο και θάλαμοι περίθαλψης πλήρως εξοπλισμένοι. Σε κόγχη του οχυρού υπήρχε εικονοστάσι.

Μπαίνοντας στις στοές το σχέδιο κατασκευής υποχρέωνε σε κίνηση «ζικ-ζακ» με ύπαρξη σε κάθε γωνία οπλοπολυβόλου με μέτωπο στην είσοδο. Με αυτόν τον τρόπο ακόμη κι αν ο εχθρός κατάφερνε να μπει από την είσοδο σε κάθε γωνία τον περίμενε ο θάνατος!

Εξωτερικά υπήρχαν επίσης συρματοπλέγματα, βαθιές τάφροι, τσιμεντένιες κωνικές κατασκευές ύψους περίπου ενός μέτρου, οι «αχινοί» σιδερένιες κατασκευές με σιδηροδοκούς ενωμένες μεταξύ τους στο κέντρο, αντιαρματικές νάρκες και νάρκες κατά προσωπικού κ.α.

Λίγο πριν τη γερμανική επίθεση η οχυρωμένη γραμμή Μεταξά περιελάμβανε από τα δυτικά προς τα ανατολικά τα παρακάτω οχυρά: 

1. Ποποτλίβιτσα
2. Ιστίμπεη
3. Κελκαγιά
4. Αρπαλούκι
5. Παλιουριώνες
6. Ρούπελ
7. Καρατάς
8. Κάλη
9. Περσέκ
10. Μπαμπαζώρα
11. Μαλιάγκα
12. Περιθώρι
13. Παρταλούσκα
14. Ντάσαβλη
15. Λίσσε
16. Πυραμιδοειδές
17. Καστίλο
18. Άγιος Νικόλαος
19. Μπαρτίσεβα
20. Εχίνος
21. Νυμφαία

Τα οχυρά και οι μαχητές τους ήταν εκεί, συνεπείς στο ραντεβού με την ιστορία, με τη θυσία και το θάνατο έτοιμοι να πουν το δικό τους ΟΧΙ.

Όλα τα στοιχεία για την κατασκευή των οχυρών αντλήθηκαν από το βιβλίο «ΡΟΥΠΕΛ ΤΟ ΟΧΥΡΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ, Η ελληνική εποποιία του 1941 εναντίον των Γερμανών». Συγγραφείς: Βασίλειος Νικόλτσιος, Αναστασία Χαδιά. Εκδόσεις EUROBOOKS.

Θεοφάνης Λάζαρης

Υ.Γ.: Ως απλός άνθρωπος θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στους συγγραφείς του βιβλίου που αναφέρθηκε (αλλά και κάθε βιβλίου) που φέρνει στο φως πολύτιμα στοιχεία του ιστορικού μας γίγνεσθαι, διότι χωρίς αυτούς θα είμασταν ιστορικά ευάλωτοι και έρμαια όσων επιθυμούν την παραχάραξη της ιστορίας μας και τον εθνικό μας αφανισμό.