«Είναι πολύ πιθανό όμως, πως ο ιός, αφού ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν θα έχει έρθει σε επαφή μαζί του, θα επανέλθει προς το τέλος του 2020»

Να λοιπόν που φτάνουμε σε μία κατάσταση που -τουλάχιστον ο δυτικός κόσμος- έχει βιώσει μόνο μέσα από ταινίες τρόμου και φαντασίας. Της πανδημίας, του εγκλεισμού και των συνεπειών, υγειονομικών, κοινωνικών και πρωτίστως οικονομικών.

Άδειοι δρόμοι, κλειστά καταστήματα, μηδενική κοινωνική δραστηριότητα, υποχρεωτική απομόνωση ή απομόνωση λόγω φόβου, εργασία από το σπίτι, όσο αυτό είναι εφικτό, και υποχρεωτική αργία ενδεχομένως για κάποιους, νοσοκομεία και συστήματα υγείας που φτάνουν στα όριά τους και είναι αμφίβολο αν θα μπορέσουν να αντέξουν στην πίεση, επιχειρήσεις που κλείνουν, δραστηριότητες που αναστέλλονται, απαγορεύσεις μετακινήσεων σε κάποιες περιοχές, απαγόρευση στη μετακίνηση πολιτών και ευτυχώς δεν έχει εκλείψει το αίσθημα αλληλεγγύης. Και όλα αυτά μέσα σε σχεδόν ένα μήνα... Και λιγότερο, σε ό,τι αφορά τον δυτικό κόσμο. Και ακόμα ουδείς γνωρίζει αν είμαστε στην αρχή.

Πραγματικά, ποιος θα μπορούσε να το φανταστεί πριν από ένα - ενάμιση μήνα όταν παρακολουθούσε ο κόσμος στις τηλεοράσεις τα όσα συνέβαιναν στη μακρινή Κίνα. Γιατί κακά τα ψέματα, ο ιός μας φαινόταν τότε πολύ μακρινός. Και επίσης κακά τα ψέματα, δεν τον πήραμε όσο σοβαρά χρειαζόταν μόλις έκανε την εμφάνισή του.

Κανένας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει ποιες θα είναι οι συνέπειες της επιδημίας "Covid 19" στην οικονομία αλλά και τις πολιτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις σε τρεις ή δώδεκα μήνες από σήμερα. Ας υποθέσουμε πως η επιλογή "Μένουμε σπίτι" ή "Κλειδώστε τους σπίτι" όπως εφαρμόστηκε στην Κίνα, πετύχει απόλυτα και στους επόμενους δυο-τρεις μήνες περιοριστεί η διασπορά και άρα και οι θάνατοι. Τότε αντί να καταλήξει περίπου το 2 όσων θα νοσούσαν θα νοσήσει και θα καταλήξει ένας πολύ μικρότερος αριθμός.

Είναι πολύ πιθανό όμως πως ο ιός αφού ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν θα έχει έρθει σε επαφή μαζί του θα επανέλθει προς το τέλος του 2020. Αυτή τη φορά θα επανέλθει ταυτόχρονα και στην Κίνα και την υπόλοιπη υφήλιο. Με βάση το σενάριο αυτό στην καλύτερη περίπτωση θα έχουμε μια επανάληψη αυτού που ζούμε σήμερα και θα ζήσουμε τις επόμενες εβδομάδες, σε λιγότερο από δώδεκα μήνες. Η οικονομία και οι αγορές επειδή θα το περιμένουν θα προσπαθήσουν να το προεξοφλήσουν και η ανάκαμψη με το τίναγμα του ελατηρίου όπως αναμένεται στο β΄ εξάμηνο δεν θα έρθει ποτέ... 

Θα διδαχθούμε από τα λάθη μας; Θα αλλάξουμε μοντέλο; Αν αυτή η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα δεν αποτελέσει αφορμή για αλλαγή πολιτικών και οικονομικών μοντέλων με έμφαση πλέον στην ανάπτυξη, οι πληγές αυτές δεν θα επουλωθούν ποτέ. Απλά θα δοθεί η ευκαιρία σε κάποιους να κερδοσκοπήσουν στην αντίδραση και να συγκεντρωθεί ο έλεγχος της οικονομικής ισχύος την επόμενη ημέρα σε ακόμα λιγότερα χέρια. Μέχρι την επόμενη κρίση δηλαδή, γιατί οι συνθήκες θα παραμείνουν προβληματικές. 

Η πανδημία δίνει και μία πραγματική ευκαιρία. Να διορθώσουμε και να αλλάξουμε με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα ότι ήταν λάθος, αναποτελεσματικό ή ασταθές. Θα την αξιοποιήσουμε; Θα διδαχθούμε από τα λάθη μας;

Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Ούτε να αναλυθεί ιδιαίτερα το γιατί απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. Είναι κάτι το αυτονόητο. Αυτό το αυτονόητο όμως πρέπει να αρχίσει από τώρα να μετουσιώνεται σε σχέδιο δράσης. Να είμαστε προετοιμασμένοι όταν με το καλό θα έρθει η στιγμή. Και να μην χαθεί διόλου χρόνος. Άλλωστε δεν θα υπάρχει εκ των πραγμάτων χρόνος για χάσιμο...

Ε. Β.