Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/25336/

Spartorama - Print | «Το ξεχασμένο άρθρο 285 του Ποινικού μας Κώδικα και η Ποιότητα στην έκφραση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», από τον Χρήστο Πλειώτα - Δικηγόρο

«Το ξεχασμένο άρθρο 285 του Ποινικού μας Κώδικα και η Ποιότητα στην έκφραση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», από τον Χρήστο Πλειώτα - Δικηγόρο

«Το ξεχασμένο άρθρο 285 του Ποινικού μας Κώδικα και η Ποιότητα στην έκφραση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», από τον Χρήστο Πλειώτα - Δικηγόρο
«Ο θεσμικός εκπρόσωπος του Δήμου Σπάρτης την 13/03/2020 δεν συνέπραξε με τους δημότες. Δεν ήσκησε συνετή Τοπική Δημόσια Διοίκηση και το χειρότερο όλων δεν παραδέχτηκε το λάθος του... και συνεντευξιαζόμενος ομίλησε "περί βλακείας" όσων των μέμφθηκαν»
Οδός Εμπόρων

I) Στο δέκατο τρίτο κεφάλαιο του Ποινικού μας Κώδικα υπό τον τίτλο: "Κοινώς Επικίνδυνα Εγκλήματα", εντάσσεται μεταξύ άλλων το ποινικό αδίκημα της παραβίασης μέτρων για την πρόληψη ασθενειών.

Όλα τα εγκλήματα του κεφαλαίου αυτού περιέχουν διατάξεις προστατευτικές των εννόμων αγαθών της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας, της ιδιοκτησίας κ.λ.π. με κοινό σημείο αναφοράς τους την κινητοποίηση από τον δράστη φυσικών ιδίως δυνάμεων, των οποίων τα αποτελέσματα δεν μπορούν να περιοριστούν επί ορισμένων μόνο προσώπων ή πραγμάτων και ως εκ τούτου παράγεται με την τέλεσή τους κοινός κίνδυνος, δηλαδή μια ιδιαίτερη επικινδυνότητα σε ορισμένο τόπο και χρόνο για ευρύτερο κύκλο εννόμων αγαθών, που είναι ανεπίδεκτος εκ των προτέρων προσδιορισμού.

Η παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών τυποποιείται νομοτυπικά στο άρθρο 285 του Ποινικού μας Κώδικα ( εφεξής Π.Κ.) και ήταν μέχρι χθες!! ένα ξεχασμένο έγκλημα που σπάνια οι δικηγόροι της μαχόμενης δικηγορίας αντιμετώπιζαν στην επαγγελματική τους πορεία και διαδρομή. Παρά ταύτα - τυχαίο άραγε ;; - μετά την 01-07-2019 και την εφαρμογή του νέου Ποινικού Κώδικα - πολύ πριν την εμφάνιση του COVID-19 /κορωνοϊού - αναβαθμίστηκε καθότι αφενός μεν ενοποίησε τα εγκλήματα της παραβίασης μέτρων για την πρόληψη ασθενειών και της παραβίασης μέτρων για την πρόληψη επιζωοτιών των άρθρων 283 και 284 του παλιού Π.Κ. αφετέρου δε προβλέφθηκε για πρώτη φορά ιδιαιτέρως διακεκριμένη κακουργηματική περίπτωση για την οποίαν προβλέπεται ποινή ακόμα και ισοβίου καθείρξεως.

Σύμφωνα με το άρθρο 285 Π.K.:

  1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μεταδοτικής ασθένειας, τιμωρείται: α) Με φυλάκιση έως 3 έτη ή χρηματική ποινή , αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα β) Με φυλάκιση ( από 10 μέρες έως 5 έτη) και χρηματική ποινή, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων.
  2. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί η ασθένεια σε ζώα, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών (έως 5 ετών) και χρηματική ποινή και αν είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη έως 10 έτη (από 5 έτη έως 10 έτη).
  3. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών (από 10 έως 15 έτη) και αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει ισόβια κάθειρξη.
  4. Όποιος, στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 παραβιάζει τα μέτρα από αμέλεια τιμωρείται : α) Στην περίπτωση του στοιχείου 1α) με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας β) Στην περίπτωση του στοιχείου 1β) με φυλάκιση έως 2 έτη ή χρηματική ποινή".

Αντιλαμβάνεστε συνεπώς, ότι το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα τόσο ως πλημμέλημα, κυρίως όμως ως κακούργημα, απειλεί βαριές ποινές, φυλάκισης έως και ισόβια κάθειρξη κατά των υπαιτίων που θέτουν σε κοινό κίνδυνο, αόριστο αριθμό εννόμων αγαθών (ζωής και σωματικής ακεραιότητας). Τούτο διότι ο κοινός κίνδυνος είναι κοινωνικός κίνδυνος και αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι υπάρχει όχι μόνο όταν απειλείται αόριστος αριθμός προσώπων, αλλά και όταν απειλείται μία περιορισμένου αριθμού κοινωνική ομάδα. Όπως η διακινδύνευση αορίστου αριθμού τυχαίων κοινωνών εμφανίζει μία διασπορά στο κοινωνικό σύνολο έτσι και αυτή (διακινδύνευση) μιας κοινωνικής ομάδας με ανοιχτό χαρακτήρα και συλλογική δράση, εμπεριέχει προσβολή της λειτουργικής έκφανσης του κοινωνικού συνόλου.

Για να πραγματωθεί από αντικειμενικής πλευράς το έγκλημα του 285 Π.Κ., πρέπει να παραβιάσθηκαν μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μίας μεταδοτικής ασθένειας. Τέτοια μέτρα προβλέπονται από νόμους για την καταπολέμηση επιδημικών νόσων. Μεταδοτική ασθένεια είναι αυτή που μπορεί να μεταδοθεί σε άνθρωπο και να προσλάβει τον χαρακτήρα επιδημίας, πόσο μάλλον δε πανδημίας αλλά και μολυσματική ασθένεια ζώου, που μεταδίδεται σε άνθρωπο.

Το έγκλημα του άρθρου 285 Π.Κ. μπορεί να τελεστεί και δια παραλείψεως, όταν δηλαδή ο υπαίτιος της παράλειψης , είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να προβεί σε ενέργεια για την αποτροπή του αποτελέσματος . Η ιδιαίτερη νομική υποχρέωση του υπαιτίου πηγάζει από το νόμο, τη σύμβαση ή από προηγούμενη επικίνδυνη ενέργειά του.

Από υποκειμενικής πλευράς, για την πλήρωση του εν λόγω εγκλήματος, απαιτείται καταρχήν δόλος (πρόθεση), ο οποίος συνίσταται στην γνώση της απαγορευτικής διάταξης της αρχής και της αρμοδιότητάς της και στην θέληση διάδοσης της μολυσματικής νόσου σε αόριστο αριθμό ανθρώπων. Αρκεί και ο ενδεχόμενος δόλος, ο οποίος συνίσταται όταν ο υπαίτιος γνωρίζει ότι από την πράξη του ενδέχεται να παραχθεί το αξιόποινο αποτέλεσμα και το αποδέχεται. Στην πλημμεληματική του εκδοχή, το έγκλημα του 285 Π.Κ., τελείται από υποκειμενικής πλευράς, ακόμα και από αμέλεια του δράστη, όταν δηλαδή από έλλειψη της προσοχής του, την οποίαν όφειλε κατά τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλλει, είτε δεν πρόβλεψε το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσε η πράξη του, είτε το πρόβλεψε ως δυνατό, πίστεψε όμως ότι δε θα επερχόταν.

 

ΙΙ) Την Παρασκευή 13/03/2020 κατά την τελετή αφίξεως της Ολυμπιακής φλόγας στη Σπάρτη στο χώρο του αγάλματος του Λεωνίδα, ήταν γνωστή στον θεσμικό εκπρόσωπο του Δήμου Σπάρτης η απόφαση της Ειδικής Επιτροπής Λοιμωξιολόγων του Υπουργείου Υγείας, να ληφθούν επιπλέον αυστηρά μέτρα απαγόρευσης συγκέντρωσης κοινού ανά ομάδες ακόμα και σε ανοικτούς χώρους ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος διασποράς του COVID-19/Κορωνοϊού .

Την 13/03/2020 δεν ελήφθη κανένα μέτρο αποτροπής προσέλευσης του κοινού στο χώρο αφίξεως της Ολυμπιακής φλόγας, αλλά αντιθέτως ενθαρρύνθηκε και επικροτήθηκε η συγκέντρωσή του στο χώρο αυτό, παρά το γεγονός ότι απ΄την αρμόδια προς λήψη μέτρων αποτροπής, εισβολής και διάδοσης του κορωνοϊού Επιτροπή Λοιμωξιολόγων, τονιζόταν προς πάσα κατεύθυνση, ότι την παρούσα χρονική στιγμή δίδεται μάχη για τον περιορισμό του ιού με ατομική ευθύνη και συλλογική συνείδηση.

Την Παρασκευή 13/03/2020 ο θεσμικός εκπρόσωπος του Δήμου Σπάρτης ήταν ενήμερος περί της Εγκυκλίου του Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου - η οποία είχε δοθεί στη δημοσιότητα ήδη από 12/03/2020 με αφορμή τα διαθέσιμα επιδημιολογικά φαινόμενα της νόσου και την έκδοση διατάξεων από τις αρμόδιες αρχές για λήψη μέτρων προς πρόληψη, υγειονομική παρακολούθηση και περιορισμό της νόσου - περί της αναζήτησης ποινικών κυρώσεων εναντίον όσων παραβιάζουν με πράξεις ή παραλείψεις τους το άρθρο 285 Π.Κ..


ΙΙΙ) Ευκόλως αντιληπτό καθίσταται ότι ο πρώτος πολίτης του Δήμου οφείλει να υπακούει σε μέτρα που έχουν διαταχθεί από αρμόδιες Κρατικές Αρχές και επιβάλλονται προς διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Οφείλει να συντάσσεται με τις επιταγές του Κράτους Δικαίου.

Έχει υποχρέωση με τον λόγο και τις πράξεις του να παρέχει ασφάλεια στους πολίτες του Δήμου Σπάρτης. Επιβάλλεται να ασκεί Δημοτική Πολιτική Συνταγματικά Εδραιωμένη και όχι προσωπική δηλαδή κατά το δικό του καλώς νοούμενο συμφέρον. Ανά πάσα ώρα και στιγμή πρέπει να αντιλαμβάνεται και να υλοποιεί δια των ενεργειών του την επιβεβλημένη από το Σύνταγμα υποχρέωσή του προς διαμόρφωση του κατάλληλου περιβάλλοντος, για την εφαρμογή των μέτρων της Πολιτείας, που άπτονται προστασίας των πλέον ζωτικών εννόμων αγαθών των πολιτών του Δήμου του. Αγαθών που απειλούνται από μια εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια που έχει ήδη λάβει διαστάσεις πανδημίας. Ουδείς νομιμοποιείται να ακροβατεί στα όρια μιας επικίνδυνης κοινωνικής δραστηριότητας η οποία άκαιρα διοργανώθηκε και προεβλήθη ιδιαιτέρως προς άγραν προσωπικής και μόνον προβολής με ασυγχώρητη υποτίμηση του κινδύνου διασποράς του COVID-19/Κορωνοϊού. Ουδείς επιτρέπεται να λειτουργεί απερίσκεπτα, επιπόλαια και εξαιρετικά επικίνδυνα.

Την 13/03/2020 ο θεσμικός εκπρόσωπος του Δημοτικού Συμβουλίου όφειλε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να προφυλάξει το Δημοτικό Συμβούλιο από τις έκνομες συμπεριφορές του θεσμικού εκπροσώπου του Δήμου Σπάρτης. Ο θεσμικός εκπρόσωπος του Δημοτικού Συμβουλίου διερμηνεύει το σύνολο των πτερύγων του Σώματος. Δεν είναι απλά ένας ακόμα θεσμικός παράγων, αλλά ο τοποτηρητής της ενότητας και της προβολής της εικόνας του Δημοτικού Συμβουλίου της Πόλεως.


IV) Χρειάζεται ποιότητα στην έκφραση της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία αποτελεί το ύψιστο ατομικό δικαίωμα της κοινωνίας. Το θεμελιώδες πολιτικό της δικαίωμα. Η άρρηκτη σύνδεσή της με την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας που είναι η βάση του Δημοκρατικού μας πολιτεύματος, όπως και το κύρος της Συνταγματικής της προστασίας, είναι τα δύο στοιχεία που οριοθετούν τις διαστάσεις και τη σημασία της. Για να επιτύχει του ρόλου της, ως αυτοτελής άσκηση Τοπικής Δημόσιας Διοίκησης χρειάζεται την σύμπραξη των δημοτών στους οποίους ειλικρινά πρέπει να επενδύει. Για να συμβεί αυτό εις ό,τι αφορά τους θεσμικούς εκπροσώπους της, πρέπει οι "χθεσινές” πράξεις τους να συμπορεύονται με τα "αυριανά" λόγια τους. Ο θεσμικός εκπρόσωπος του Δήμου Σπάρτης την 13/03/2020 δεν συνέπραξε με τους δημότες. Δεν ήσκησε συνετή Τοπική Δημόσια Διοίκηση και το χειρότερο όλων δεν παραδέχτηκε το λάθος του, υπεραμύνθηκε των ενεργειών του και συνεντευξιαζόμενος ομίλησε "περί βλακείας" όσων των μέμφθηκαν. Ας μην αγνοείται ότι οι εξελίξεις των καιρών έχουν "ειδικό βάρος" και του υπαγορεύουν να συναισθανθεί τον πραγματικό του ρόλο και να μας εκπροσωπήσει με υπευθυνότητα στο μέλλον. Οι πολίτες δεν εξεγείρονται "εν αδίκω". Ξέρουν να εκτιμούν την παραδοχή του λάθους και σίγουρα θα υποστηρίξουν κάθε έμπρακτη προσπάθεια αποκαταστατικής επανεκκίνησης.

 

Σπάρτη 14/03/2020

Χρήστος Α. Πλειώτας

Δικηγόρος


Από ανάρτηση στα ΜΚΔ