«Σπάρτη, Μάρτιος 1960», από τον Βαγγέλη Μητράκο

Τον Μάρτιο του 1960 η  αμερικανίδα συγγραφέας και φωτογράφος  Priscilla Turner,  η οποία ζει σήμερα στο Hastings-on-Hudson της Νέας Υόρκης, βρέθηκε στη Σπάρτη  και με τη μηχανή της τράβηξε - ανάμεσα σ’  άλλες - και μια φωτογραφία της πλατείας της Σπάρτης. Από τη γωνία λήψης της φωτογραφίας φαίνεται πως αυτή έχει τραβηχτεί από κάποιον εξώστη του τότε ξενοδοχείου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ  στο οποίο, προφανώς, φιλοξενήθηκε η αμερικανίδα τουρίστρια.

Η φωτογράφος, θέλοντας (όπως φαίνεται)  να αποτυπώσει περισσότερο στο πλάνο της τον εντυπωσιακό, χιονισμένο Ταΰγετο, έστρεψε τη μηχανή της  νοτιοδυτικά κι έτσι αποτύπωσε τη ΝΔ γωνία της πλατείας της Σπάρτης, δίνοντάς μας μια έγχρωμη απεικόνιση του κέντρου της πόλης πριν από 58 ακριβώς χρόνια. 

Οι πολυκατοικίες δεν έχουν ακόμα εμφανιστεί και τα παλιά σπίτια της Σπάρτης, με τα σκουφάτα κεραμίδια τους, αφήνουν να φαίνεται από την πλατεία  ο ιστορικός Ταΰγετος, αυτός που σήμερα έχει (δυστυχώς) κρυφτεί πίσω από τα ύψη του «εκσυγχρονισμού». Η πλατεία, όμορφη και καθαρή, με τα παλιά, ψηλά και λυγερόκορμα, απλά φωτιστικά της, τις νεραντζιές ( νεαρές ακόμα), με ασβεστωμένους (!!!)  τους κορμούς τους  και το ένα από τα δύο όμορφα καταπράσινα παρτέρια  που βρίσκονταν ένθεν κι ένθεν του Δημαρχείου, τα οποία (δυστυχώς)  εξαφάνισε η «αναβάθμιση» και ανακατασκευή της πλατείας πριν από λίγα χρόνια, αντικαθιστώντας τα με  άχαρο γκαζόν και δέντρα-νάνους  ξενικής προέλευσης.

Το νεοκλασικό κτήριο του Δημαρχείου φαίνεται μισό στη φωτογραφία κι από κάτω του η ΛΕΣΧΗ  με τις απλές πάνινες, σε κόκκινο χρώμα, καρέκλες της και τα τραπεζάκια.  Αριστερά στη φωτογραφία  είναι το 4ώροφο ξενοδοχείο ΜΥΣΤΡΑΣ (κατεδαφίστηκε κάπου στη 10ετία του ’80) ιδιοκτησίας ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κτίρια του κέντρου της Σπάρτης,  με τα όμορφα μπαλκονάκια του  να αγναντεύουν την πλατεία και το αίθριο με τις πέργκολες  στην  ταράτσα του.

Μπροστά από το ξενοδοχείο  ΜΥΣΤΡΑΣ βλέπουμε  το περίπτερο που υπάρχει και λειτουργεί μέχρι ΚΑΙ σήμερα και στη γωνία, απέναντι από το ξενοδοχείο (Γκορτσολόγου κι Ευαγγελιστρίας)  διακρίνεται ένα από τα πιο παλιά κτίρια της Σπάρτης (ιδιοκτησίας ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ), το  οποίο κατεδαφίστηκε στη 10ετία του ’90. Στο ισόγειό του κτιρίου αυτού λειτούργησε στο τελευταίο διάστημα της ζωής του το κατάστημα  «ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ  ΓΩΝΙΑ». 

Στη γωνία (Γκορτσολόγου κι Ευαγγελιστρίας) δεξιά, διακρίνεται το τότε κατάστημα νεωτερισμών ΠΟΛΥΜΕΝΑΚΟΥ (σήμερα χρυσοχοείο ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ), δίπλα του το υαλοπωλείο – καφεκοπτείο ΒΕΚΡΑΚΟΣ, που λειτουργεί ακόμα  αλλά σε νέο κτίριο, με προμετωπίδα την πινακίδα agip gaz με το δράκο που βγάζει από το στόμα του φωτιά, μιας και ήταν η εποχή που οι νοικοκυρές εγκατέλειπαν τις γκαζιέρες για το μαγείρεμα κι έμπαιναν στην εποχή του πετρογκάζ. Ακριβώς δίπλα, με την κόκκινη τέντα, το  επίσης ιστορικό βιβλιοχαρτοπωλείο-παιχνιδοπωλείο των ΑΦΩΝ  ΛΑΔΟΠΟΥΛΟΥ.

«Οι αναμνήσεις μας είναι ο μοναδικός παράδεισος από τον οποίο δεν μπορούμε να εκδιωχθούμε».  

Ζαν-Πωλ Ρίχτερ, 1763-1825, Γερμανός συγγραφέας

(Η φωτογραφία από  την ιστοσελίδα  flickr)

27-9-2018           

Βαγγέλης Μητράκος