Vekrakos
Spartorama | «Σπάρτη: Ως πότε Νεκροταφείο ΜΕΣΑ στην πόλη;», από τον Βαγγέλη Μητράκο

«Σπάρτη: Ως πότε Νεκροταφείο ΜΕΣΑ στην πόλη;», από τον Βαγγέλη Μητράκο

Ευάγγελος Μητράκος 15/05/2019 Εκτύπωση Άρθρα Δημοτικά
«Σπάρτη: Ως πότε Νεκροταφείο  ΜΕΣΑ στην πόλη;», από τον Βαγγέλη Μητράκο
«Σήμερα οι περισσότεροι τάφοι είναι εγκαταλειμμένοι, φθαρμένοι, ασυντήρητοι ή κατεστραμμένοι, ενώ πολλοί απ’ αυτούς χάσκουν ανοιχτοί δημιουργώντας ένα θέαμα αποκρουστικό»
Οδός Εμπόρων

Μια πόλη, εκτός από τις ανάγκες που αποτελούν κοινή ατζέντα για ΟΛΟΥΣ τους δήμους, χρειάζεται ρηξικέλευθες ιδέες και λύσεις που αποτελούν τομές και ανοίγουν νέους ορίζοντες στην επιζητούμενη ανάπτυξη και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Μια τέτοια ιδέα αποτελεί για τη Σπάρτη και η πρόταση για κατάργηση του 1ου Νεκροταφείου της πόλης, στο Ψυχικό.

Το Νεκροταφείο αυτό ιδρύθηκε στα 1880 με απόφαση του τότε δημοτικού συμβουλίου (αρ. απ. 8/1880), μετά την κατάργηση του έως τότε λειτουργούντος Νεκροταφείου του Α. Νικολάου Χαρισίου Σπάρτης. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο «ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑΙ  ΣΕΛΙΔΕΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ» του Αρχιμανδρίτου Μελέτιου Ευαγγ. Γαλανόπουλου, αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Κατά το έτος τούτο (1880) συνεζητήθη σοβαρώς η μεταφορά του νεκροταφείου εκ του ανωτέρω χώρου (Α. Νικόλαος Χαρισίου), της παραμονής αυτού εκεί κριθείσης ανθυγιεινής, εφ’ όσον η πόλις επεξετείνετο και ο χώρος του εξωκκλησίου «ο Άγιος Νικόλαος» ήτο εγγύτατα της πόλεως».

Ο χώρος του ναϊδρίου του Α. Γεωργίου, στον οποίο μεταφέρθηκε το νεκροταφείο, ήταν, τότε, έξω από τη Σπάρτη  πόλη, ενώ το Ψυχικό ήταν ένα χωριό, που ενοριακώς υπαγόταν στην Καλογωνιά.

Να όμως που τα χρόνια πέρασαν και το Νεκροταφείο του Α. Γεωργίου Σπάρτης βρέθηκε ΜΕΣΑ στο πολεοδομικό σχέδιο της πόλης.

Μετά την ίδρυση του νέου 2ου Νεκροταφείου, στα δυτικά της πόλης, στο 1ο Νεκροταφείο γίνονται ταφές μόνο σε οικογενειακούς τάφους και καμιά φορά ταφές, κατ’ εξαίρεσιν, για όσους έχουν «μέσο» και στον άλλο κόσμο.

Σήμερα οι περισσότεροι τάφοι είναι εγκαταλειμμένοι, φθαρμένοι, ασυντήρητοι ή κατεστραμμένοι, ενώ πολλοί απ’ αυτούς χάσκουν ανοιχτοί δημιουργώντας ένα θέαμα αποκρουστικό.

Το 1ο Νεκροταφείο Σπάρτης έχει, εκ των πραγμάτων, ξεπεραστεί και η παρουσία του μέσα στον ιστό της πόλης καταστρατηγεί τη σχετική νομοθεσία (Αναγκαστικός Νόμος 582/1968 και Υπουργική Απόφαση Α5/1210/1978) που επιβάλλουν την λειτουργία νεκροταφείων «εκτός σχεδίου πόλης» και «μακράν κατωκημένων περιοχών», «τουλάχιστον 250 μέτρα από το άκρο του εγκεκριμένου σχεδίου πόλης» κι «100 μέτρα από μεμονωμένες οικίες».

Αποτελεί ειρωνεία να έχει αποφασίσει ο δήμος Σπάρτης πριν από 140 περίπου χρόνια  το κλείσιμο και τη μεταφορά του τότε νεκροταφείου της πόλης «της παραμονής αυτού εκεί κριθείσης ανθυγιεινής εφ’ όσον η πόλις επεξετείνετο» και σήμερα να έχουμε ένα νεκροταφείο, εν λειτουργία, μέσα στην πόλη.

Πέρα από λόγους υγειονομικούς, περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς, αισθητικούς κλπ  η παρουσία του 1ου Νεκροταφείου ΜΕΣΑ στη Σπάρτη αποτελεί σοβαρότατο ανασχετικό (έως απαγορευτικό) παράγοντα στην επέκταση και την ανάπτυξη της συνοικίας γύρω απ’ αυτό αλλά και της πόλης ολόκληρης (ποιος θα πάει να αγοράσει οικόπεδο ή να χτίσει σπίτι, επιχείρηση κλπ, δίπλα και κοντά σε ένα νεκροταφείο;).

Να σημειωθεί, ακόμα, πως στην περιοχή αυτή βρίσκεται, σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων, το Πανεπιστήμιο, η μικρή περιμετρική της Σπάρτης, ο αρχαίος Βωμός Ψυχικού, το κληροδότημα ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ για δημιουργία Αθλητικού Κέντρου, κτήματα με καλλιέργειες κι ένα υπέροχο και μοναδικό φυσικό περιβάλλον, το οποίο φτάνει μέχρι τον ποταμό Ευρώτα.

Επομένως, ΟΛΑ συνηγορούν αλλά και απαιτούν την κατάργηση του 1ου Νεκροταφείου Σπάρτης  και τη δημιουργία, στον μεγάλο αυτό χώρο, ενός δημοτικού πάρκου αναψυχής κι εκδηλώσεων, πράγμα το οποίο θ’ αλλάξει καθοριστικά τη ζωή και την ανάπτυξη (οικιστική και άλλη)  όχι μόνο της συνοικίας Ψυχικού – Ν. Κόσμου αλλά κι ολόκληρης της πόλης.

Συγχρόνως θα καταστεί δυνατόν να μετατραπεί ο Ναός Α. Γεωργίου σε ενοριακό καλύπτοντας τις λατρευτικές ανάγκες της μεγάλης συνοικίας Ψυχικού – Ν. Κόσμου.

Οι εν λειτουργία οικογενειακοί τάφοι μπορούν να μεταφερθούν στο 2ο Νεκροταφείο ή σε επέκτασή του και τα παλιά ιστορικά μνημεία σε ειδικά διαρρυθμισμένο χώρο του ίδιου νεκροταφείου, βγαίνοντας από τη λήθη και την αφάνεια στην οποία έχουν βουλιάξει.

Με την κατάργηση του 1ου Νεκροταφείου, τη δημιουργία δημοτικού πάρκου, τη διάνοιξη των πολλών κλειστών δρόμων της περιοχής και την ολοκληρωμένη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών (πεζοδρομίων, αποχέτευση ομβρίων υδάτων, ηλεκτροφωτισμός κλπ)  η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη της πόλης μαζί και η ποιότητα της ζωής των δημοτών θα απογειωθούν σε ένα κομβικό σημείο της Σπάρτης που σήμερα είναι «πεθαμένο».

Είναι διατεθειμένο το επόμενο δημοτικό συμβούλιο να τολμήσει;

 

14-5-2019
Βαγγέλης  Μητράκος


Οδός Εμπόρων